Επιστημονική εκδήλωση του Ομίλου «Αριστόβουλος Μάνεσης» και του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ: ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΟΡΟΥΣ ΚΑΙ ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΣΥΝΑΙΝΕΣΗΣ

Στο πλαίσιο μιας ευρύτερης συνεργασίας για την ανάδειξη των κρίσιμων ζητημάτων που απασχολούν τον δημόσιο βίο της χώρας, το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο και ο Όμιλος «Αριστόβουλος Μάνεσης» διοργανώνουν μια εκδήλωση ανοιχτού πολιτικού και επιστημονικού προβληματισμού για την εν εξελίξει αναθεώρηση του Συντάγματος. Ο τίτλος της εκδήλωσης είναι «Συνταγματική Αναθεώρηση: Αναζητώντας τους όρους και τα όρια… Read More »

Οι συνταγματικές αλλαγές και η επόμενη Βουλή

Γιώργος Δελλής, καθηγητής Δημοσίου Δικαίου στη Νομική Σχολή της Αθήνας

Στη συζήτηση για τη συνταγματική αναθεώρηση έχει διατυπωθεί η ακόλουθη άποψη: η Βουλή που εκκινεί την αναθεωρητική διαδικασία να δεσμεύει ως προς το περιεχόμενο των προς τροποποίηση διατάξεων την επόμενη Βουλή, η οποία, έπειτα από εκλογές, θα ολοκληρώσει τη συνταγματική μεταβολή. Η συγκεκριμένη προσέγγιση εστιάζει στον «κίνδυνο» ο νικητής των ενδιάμεσων εκλογών να προσδώσει στις… Read More »

Οι λέξεις και τα πράγματα: ο νομικός Σαράντης Ορφανουδάκης.

Ιφιγένεια Καμτσίδου, Αναπληρώτρια καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου του ΑΠΘ

Πως γεννιέται ένας κανόνας δικαίου; Ποια είναι ή πρέπει να είναι τα χαρακτηριστικά της διαδικασίας που επιτρέπουν στον νομικό, στους κυβερνώντες και τελικά στον δικαστή να προσεγγίζουν τις έννοιες που έχουν ενσωματωθεί στα νομοθετικά κείμενα, να τις κατανοούν και εν ανάγκη να τις επανορίζουν, ώστε να εξασφαλίζεται δικαιοκρατικά η ρύθμιση των κοινωνικών σχέσεων; Με ποιες… Read More »

Άλλη μια παρέμβαση για την αναθεωρητική διαδικασία

Νίκος Κ. Αλιβιζάτος, Oμ. Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, Νομικής Σχολή ΕΚΠΑ

Τις τελευταίες μέρες διεξάγεται στην ιστοσελίδα του Ομίλου μας μια ζωηρή συζήτηση για την αναθεώρηση του Συντάγματος. Το ενδιαφέρον της βρίσκεται στο ότι ξεφεύγει από την πεπατημένη της παράθεσης διατάξεων που θα πρέπει (ή δεν θα πρέπει) να αναθεωρηθούν, σύμφωνα με τις απόψεις του εκάστοτε συγγραφέα, αλλά θίγει ένα καίριο στην παρούσα συγκυρία ζήτημα: το… Read More »

Η σχέση των δύο Βουλών στη συνταγματική αναθεώρηση

Σπύρος Βλαχόπουλος, Καθηγητής Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ

Η ισχύουσα ρύθμιση περί συνταγματικής αναθεώρησης από δύο Βουλές, σε δύο δηλαδή φάσεις με την παρεμβολή εκλογών, δημιουργεί ένα θεμελιώδες ζήτημα που ήδη έχει αρχίσει να απασχολεί την επικαιρότητα: Σε ποιο βαθμό δεσμεύεται η δεύτερη Βουλή από την πρώτη Βουλή; Το άρθρο 110 του Συντάγματος προβλέπει σχετικά ότι με την απόφαση της πρώτης Βουλής «καθορίζονται… Read More »

Δεσμεύεται η δεύτερη Βουλή από τις κατευθύνσεις της πρώτης στη διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος;

Στην συνεδρίαση της 14.11.2018 της Ολομέλειας της Βουλής με αντικείμενο την έναρξη της πρώτης φάσης της διαδικασίας αναθεώρησης του Συντάγματος, σύμφωνα με το άρθρο 110 παρ. 2 – 5 και τη συγκρότηση κοινοβουλευτικής επιτροπής για την επεξεργασία των προτάσεων του ΣΥΡΙΖΑ και της Νέας Δημοκρατίας, οι αρχηγοί των δυο παραπάνω κομμάτων διαφώνησαν έντονα ως προς… Read More »

Η δυνατότητα δέσμευσης της Αναθεωρητικής Βουλής από τις ουσιαστικές κατευθύνσεις της προτείνουσας Βουλής

Κωνσταντίνου Θ. Γιαννακόπουλου, Αν. Καθηγητή Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών

Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 2000, σημαντικό τμήμα της θεωρίας είχε υποστηρίξει την άποψη υπέρ της δεσμευτικότητας, απέναντι στην Αναθεωρητική Βουλή, των ουσιαστικών κατευθύνσεων με τις οποίες η προηγούμενη Βουλή μπορεί να συνοδεύσει την πρόταση αναθεώρησης ορισμένων συνταγματικών διατάξεων, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 110 του Συντάγματος του 1975. Μια σειρά μελετών[1]… Read More »

Ευκαιρία για την αποκατάσταση των εγγυήσεων του Συντάγματος

Ιφιγένεια Καμτσίδου, Aναπληρώτρα καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου στο ΑΠΘ

Η αναθεώρηση του Συντάγματος είναι η διαδικασία μέσα από την οποία αναδιατάσσεται το πολίτευμα, αίρονται τυχόν δυσλειτουργίες και ενισχύονται τα δημοκρατικά και δικαιοκρατικά χαρακτηριστικά του. Η πολιτικοθεσμική σημασία της, λοιπόν, συναρτάται με την κατεύθυνση των προτάσεων που διατυπώνονται, αν δηλαδή αυτές σχεδιάζουν νέες συνταγματικές ρυθμίσεις ικανές να υποστηρίξουν την πραγμάτωση της λαϊκής κυριαρχίας σε συγκεκριμένο… Read More »

Ζητείται αναθεωρητική τόλμη για Εκκλησία και Πανεπιστήμιο

Γιώργος Χ. Σωτηρέλης, Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Είναι φανερό ότι τα δύο πλέον επίμαχα ζητήματα που έχουν αναδειχθεί στην τρέχουσα διαδικασία της αναθεώρησης είναι αυτά που αφορούν την σχέση του κράτους με την Εκκλησία και το Πανεπιστήμιο. Ωστόσο και στα ζητήματα αυτά, κατά την άποψή μου, υπάρχουν περιθώρια συγκλίσεων, αν τα δύο μεγάλα κόμματα τολμήσουν, επιτέλους, να ξεφύγουν από δογματικές εμμονές και… Read More »

Αναθεώρηση και εκλογικό σύστημα

Χαράλαμπος Ανθόπουλος, Καθηγητής Δικαίου και Διοίκησης ΕΑΠ

Στον χώρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα περισσότερα εθνικά Συντάγματα κατοχυρώνουν το αναλογικό εκλογικό σύστημα, συνήθως με μια γενική αναφορά στις «αρχές της αναλογικής αντιπροσώπευσης». Αυτή ήταν η κυρίαρχη τάση στην Ευρώπη, ήδη από την περίοδο του μεσοπολέμου. Κανένα ευρωπαϊκό Σύνταγμα δεν κατοχυρώνει ρητά το πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα, ενώ ορισμένα Συντάγματα, μεταξύ των οποίων και το… Read More »