Η ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΙΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΑΙΡΩΝ. Κριτικές σκέψεις με αφορμή το βιβλίο του Προκόπη Παυλόπουλου «Το “μετέωρο βήμα” της Αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας» (Gutemberg, Αθήνα 2021)

Γιώργος Σωτηρέλης, καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Α. Είναι πανθομολογούμενο πλέον ότι η σύγχρονη Δημοκρατία διέρχεται μια βαθιά και παρατεταμένη κρίση, στην βάση της οποίας βρίσκονται οι ραγδαίες εξελίξεις που σηματοδοτήθηκαν από την έκρηξη της οικονομικής παγκοσμιοποίησης. Αυτό το αναγνωρίζουν πλέον ακόμη και εκείνοι οι οποίοι, στα τέλη του προηγούμενου αιώνα, όχι μόνον «δεν ήκουσαν την βουήν των επερχόμενων γεγονότων», περιχαρακωμένοι στα… Read More »

Ξανά στον Ιούλιο του 2015: Το τάιμ άουτ από την Ευρωζώνη έφθασε στην Καρλσρούη

Κυριάκος Π. Παπανικολάου Λέκτωρ Δημοσίου Δικαίου, Νομική Σχολή Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης

Την εβδομάδα που ακολούθησε το Ελληνικό Δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου του 2015 οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ετοιμάζονταν για τη σύνοδο κορυφής του επόμενου Σαββατοκύριακου. Ο ελληνικός λαός ανέμενε τις αποφάσεις που έλαβε τελικά με δραματικό τρόπο η Ελληνική Βουλή τα ξημερώματα του Σαββάτου 11 Ιούλιου. Εν τω μεταξύ, το μεσημέρι της προηγούμενης ημέρας, Παρασκευής 10 Ιουλίου,… Read More »

«Αλλαγή σκυτάλης» μεταξύ του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου της Γερμανίας και του Συμβουλίου της Επικρατείας της Γαλλίας στην «διαδρομή» αμφισβήτησης της κανονιστικής υπεροχής του Ευρωπαϊκού Δικαίου Σχόλιο στην απόφαση Conseil d’ État 21.4.2021, «French Data Network et autres»

Προκόπιος Παυλόπουλος, τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Επίτιμος Καθηγητής της Νομικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Τα «καταιγιδοφόρα νέφη» αμφισβήτησης της υπεροχής του Ευρωπαϊκού Δικαίου έναντι του Εθνικού Δικαίου όχι μόνο δεν φαίνεται να «διαλύονται» αλλά, όλως αντιθέτως, «πυκνώνουν» επικίνδυνα στο θεσμικό «στερέωμα» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, απειλώντας ευθέως πλέον την κανονιστική «στατική και δυναμική ευστάθεια» του όλου οικοδομήματος της Ευρωπαϊκής Έννομης Τάξης, αρχής γενομένης από αυτό τούτο το «θεμέλιό» της: Ήτοι… Read More »

Το συνταγματικό δίκαιο στον 21ο αιώνα

Χαράλαμπος Ανθόπουλος, Καθηγητής Δικαίου και Διοίκησης ΕΑΠ

Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα ο Santi Romano είχε παρομοιάσει το συνταγματικό δίκαιο με τον κορμό ενός δέντρου, από τον οποίο ξεκινούν και τρέφονται οι άλλοι κλάδοι του δικαίου. Η αλήθεια είναι ότι η παρομοίωση αυτή, που παραπέμπει στην ιδέα ενός «ολικού» Συντάγματος το οποίο έχει μια σχεδόν απεριόριστη ακτίνα δράσης στην εθνική έννομη τάξη,… Read More »

Νεοπαγείς κανόνες ελέγχου Των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Ένα φαινόμενο ρυθμιστικής παρέμβασης της Κοινωνίας των Πολιτών στο πλαίσιο της Παγκοσμιοποίησης

Για αρκετές δεκαετίες -και με αφετηρία τα χρόνια μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο- η Παγκοσμιοποίηση αποτελούσε αντικείμενο μελέτης και ανάλυσης σχεδόν αποκλειστικώς στο οικονομικό πεδίο. Και σε πολύ γενικές, βεβαίως, γραμμές αυτή η Παγκοσμιοποίηση μπορεί να περιγραφεί ως η λόγω της φύσης του καπιταλιστικού οικονομικού συστήματος, σε συνδυασμό με την σύγχρονη εξέλιξη της Τεχνολογίας, εντεινόμενη… Read More »

Η συναίνεση και η πρόσφατη συνταγματική αναθεώρηση

Βασιλική Χρήστου, Eπίκουρη καθηγήτρια συνταγματικού δικαίου, Νομική Σχολή ΕΚΠΑ

Ένα από τα κύρια ζητήματα του ελληνικού πολιτικού συστήματος, το οποίο επανέρχεται στο προσκήνιο, οπωσδήποτε και με αφορμή τις συνταγματικές αναθεωρήσεις, είναι ο πλειοψηφικός του χαρακτήρας. Η εκάστοτε πλειοψηφία διαθέτει πολύ μεγάλη ελευθερία κινήσεων και περιορίζεται από όργανα κατά βάση μη πολιτικά, όπως είναι τα δικαστήρια και οι ανεξάρτητες αρχές. Δεν υπάρχει δηλαδή ένα πολιτικό… Read More »

Εμβολιασμός και Επαγγελματική Ευθύνη

Νίκος Παπασπύρου, Επ. Καθηγητής Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ

Τυχόν θέσπιση υποχρεωτικού εμβολιασμού συγκεκριμένων κατηγοριών επαγγελματιών (π.χ. στον τομέα της υγείας) είναι σύμφωνη με το σύνταγμα. Δύο προϋποθέσεις τίθενται: Πρώτον, βάσει τεκμηριωμένων επιστημονικών δεδομένων ο εμβολιασμός να είναι αναγκαίος για την ασφαλή επιτέλεση της οικείας υπηρεσίας ή έργου, ιδίως προς αποτροπή μετάδοσης επικίνδυνης νόσου. Δεύτερον, το εμβόλιο να είναι αντικειμενικά ασφαλές, δηλαδή να μην… Read More »

Brief thoughts on the popular character of the Greek constitutionalism

Iphigeneia Kamtsidou, Assoc. Professor, Law School, AUTH

Dear colleagues and friends The pandemic has prevented us from meeting, getting to know each other and possibly arguing strongly, trying to give meaning to words whose multiple use risks diminishing their scientific value. Populism and populist constitutionalism are terms that attempt to describe the causes or aspects of the crisis endemic to modern institutions… Read More »

Σχόλια στη μελέτη του Δημητρίου Βερναρδάκη “Καποδίστριας και Όθων”. Μια κριτική στον ελληνικό συνταγματισμό

Παναγιώτης Μαντζούφας, Καθηγής, Νομική Σχολή ΑΠΘ

Η καθιέρωση του συνταγματισμού στην Ελλάδα όχι από λαϊκή ανάγκη, παρά από εξωτερική μίμηση –αν όχι επιβολή– η δημιουργία ανεξέλεγκτων ολιγαρχικών ομάδων που μάχονταν για την κατάληψη της εξουσίας κατά την διάρκεια της επανάστασης και η υπονόμευση της κυριαρχίας του νόμου δεν μπορούν παρά να λαμβάνονται υπ’ όψιν στην ιστορική πρόσληψη του συνταγματισμού στην Ελλάδα.… Read More »

Η ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ. Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (Τμ. Α΄) 622/2021 για την αστική ευθύνη του Δημοσίου από βλάβη λόγω νόμιμου εμβολιασμού

Πρόλογος: Με την απόφασή του 622/2021, το Συμβούλιο της Επικρατείας (Τμ.Α΄) αναδεικνύει, με τρόπο εξαιρετικά επίκαιρο λόγω και της πανδημίας του Covid-19, τις έννομες συνέπειες της συνταγματικής κατοχύρωσης της αστικής ευθύνης του Δημοσίου στο ειδικότερο πεδίο της ευθύνης του Δημοσίου γι’ αποζημίωση λόγω βλάβης στην υγεία, η οποία επέρχεται εξαιτίας εμβολιασμού που προβλέπεται από ειδικές… Read More »