[στο: Πρακτικά του ΙΕ’ Επιστημονικού Συμποσίου (2,3 Δεκεμβρίου 2010), Η Συνθήκη της Λισσαβώνας εντός της ελληνικής έννομης τάξης, εκδ. οίκος Επτάλοφος 2011] –
Η πορεία προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είναι μια πορεία κρίσεων, παλινδρομήσεων και συμβιβασμών, μας λέει η Νέδα Κανελλοπούλου, εμπεριέχει όμως ένα βασικό χαρακτηριστικό, τη συνταγματοποίηση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, καθώς η δημιουργία ενός υπερεθνικού οργανισμού, που παράγει άμεσα ισχύουσες στις εθνικές έννομες τάξεις αποφάσεις, δεν μπορεί παρά να θεμελιώνεται σε, και να θεμελιώνει με τη σειρά του, στοιχεία συνταγματικής φύσης και ποιότητας. Για τη συγγραφέα, το Σύνταγμα δεν συνδέεται αναγκαστικά με ένα κράτος αλλά έχει στον πυρήνα του δύο στοιχεία, την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και τη δημοκρατική νομιμοποίηση, τα οποία ανευρίσκονται σε μία δυναμική κατάσταση στην ΕΕ. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει και ότι το ευρωπαϊκό Σύνταγμα πρέπει να προσλαμβάνεται όπως τα κλασικά εθνικά Συντάγματα, αλλά ως ένας συνταγματικός ‘τόπος’ που διαπλάθεται από τη διαπλοκή της ευρωπαϊκής έννομης τάξης και των εθνικών συνταγματικών τάξεων
Έχοντας κάνει σαφείς τις θεμελιακές αυτές θέσεις της, η συγγραφέας προχωρεί περαιτέρω παρουσιάζοντας κριτικά τις ιδιαιτερότητες του ευρωπαϊκού Συντάγματος και ειδικότερα τα σημαντικότερα στοιχεία του μετά τη Συνθήκη της Λισαβόνας. Προκειμένου να καταστήσει σαφές ότι η τελευταία έρχεται να ενισχύσει το ρόλο του εθνικού Συντάγματος και της εθνικής συνταγματικής τάξης ενισχύοντας έτσι και τη συνταγματική ποιότητα της σχέσης κράτους και Ένωσης, η συγγραφέας αναλύει τους θεσμικούς νεωτερισμούς της Συνθήκης που αναφέρονται στην ανάδειξη των εθνικών συνταγματικών τάξεων σε παράγοντα της ενωσιακής συνταγματικής τάξης.
Νέδα Αθ. Κανελλοπούλου-Μαλούχου, αναπλ. καθηγ. Συνταγματικού Δικαίου στο Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών του Παντείου Παν/μίου, Η Συνθήκη της Λισσαβώνας και η εθνική συνταγματική τάξη, Η εμβάθυνση ενός συνταγματικού δεσμού, στο: Πρακτικά του ΙΕ’ Επιστημονικού Συμποσίου (2,3 Δεκεμβρίου 2010), Η Συνθήκη της Λισσαβώνας εντός της ελληνικής έννομης τάξης, εκδ. οίκος Επτάλοφος 2011
