Category Archives: ΜΕΛΕΤΕΣ – ΑΡΘΡΑ

Η απόφαση Weiss II του Γερμανικού Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου: Η ερμηνευτική προσέγγιση του δικαστηρίου και το μέλλον της Ευρωζώνης

Μενέλαος Μαρκάκης, Επίκουρος Καθηγητής, Erasmus University Rotterdam Λέκτορας, Worcester College, Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης⃰

Η παρούσα συμβολή εστιάζει στην απόφαση Weiss II του Γερμανικού Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου (ΓΟΣΔ), με την οποία το δικαστήριο έκρινε ότι τόσο οι πράξεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) αναφορικά με το πρόγραμμα PSPP όσο και η απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ενώσεως (ΔΕΕ) με την οποία κρίθηκε ότι το πρόγραμμα είναι νόμιμο ήταν ultra… Read More »

Η διαρκής πρόκληση της συνταγματικής αναθεώρησης των σχέσεων κράτους-εκκλησίας

Γιώργος Χ. Σωτηρέλης, Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Με την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για την αναθεώρηση του άρθρου 3 του Συντάγματος (αλλά και των άρθρων περί ορκωμοσίας των βουλευτών και του ΠτΔ), τέθηκε για πολλοστή φορά επί τάπητος το ζήτημα του ανακαθορισμού των σχέσεων Κράτους-Εκκλησίας, το οποίο είναι, αναμφισβήτητα, ένα από τα πλέον επίμαχα που έχουν απασχολήσει τις έως τώρα συνταγματικές αναθεωρήσεις (πλην… Read More »

Η συνταγματική εγγύηση της πανεπιστημιακής αστυνομικής εξουσίας

Φίλιππος Κ. Βασιλόγιαννης, Αναπληρωτής Καθηγητής Φιλοσοφίας του Δικαίου στη Νομική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Η εισήγηση θα μπορούσε να έχει ως τίτλο: η συνταγματική εγγύηση του πανεπιστημιακού ασύλου: δεν τον έχει∙ προτείνει μάλιστα ο συγγραφέας την πλήρη εγκατάλειψη της έννοιας: πανεπιστημιακό άσυλο, διότι οι τρέχουσες χρήσεις της έχουν στο επίκεντρό τους μια δημοσιογραφική ή εκλαϊκευμένη μεν, αλλά νομικά εσφαλμένη αντίληψή της ως ετεροδικίας ή ως ενός πανεπιστημιακού (ουσιωδώς εκκλησιαστικού)… Read More »

Η έννοια του «δικαστηρίου κράτους μέλους» κατά το άρθρο 267 ΣΛΕΕ στην πρόσφατη νομολογία του Δικαστηρίου: judicial passivism, ορθολογική νομολογιακή εξέλιξη ή δογματική συνέπεια;

Eυγενία Πρεβεδούρου, Καθηγήτρια Νομικής Σχολής ΑΠΘ

Με την απόφαση της μείζονος σύνθεσης του Δικαστηρίου της Ένωσης της 21ης Ιανουαρίου 2020, C-274/14, Banco de Santander SA, το Δικαστήριο φαίνεται να εγκαταλείπει τη μαξιμαλιστική νομολογία του όσον αφορά τον χαρακτηρισμό κρατικών οργάνων που υπέβαλαν προδικαστικά ερωτήματα σχετικά με την ερμηνεία και το κύρος του κοινοτικού δικαίου ως «δικαστηρίων». Αν και παρατηρούνται διακυμάνσεις στη… Read More »

Καρλσρούη κατά Λουξεμβούργου και Φραγκφούρτης: Γερμανία κατά Ευρώπης; Σκέψεις με αφορμή την απόφαση του γερμανικού Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου της 5ης Μαΐου 2020

Τζούλια Ηλιοπούλου-Στράγγα, Ομότιμη Καθηγήτρια Νομικής Σχολής Αθηνών

Με τη συγκρουσιακή και πρωτόγνωρη για τη μέχρι σήμερα στάση του απέναντι στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απόφαση της 5ης Μαΐου 2020, η οποία αφορούσε τη νομιμότητα αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) σχετικά με πρόγραμμα για αγορά κρατικών ομολόγων στις δευτερογενείς αγορές, το γερμανικό Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο (Bundesverfassungsgericht = BVerfG) αρνούμενο για πρώτη… Read More »

Το Άρθρο 15 της ΕΣΔΑ στη Σκιά του COVID-19: Κορωνοϊός και Παρέκκλιση σε Περίπτωση Έκτακτης Ανάγκης – Μια Πρώτη Προσέγγιση

Αριστείδης Τσάτσος, Dr.iur., LL.M., M.Sc., Δικηγόρος

Για την αντιμετώπιση της πανδημίας, ικανός αριθμός κρατών – μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης προέβη σε επίκληση του άρθρου 15 της ΕΣΔΑ. Η παρούσα συμβολή επιχειρεί μια πρώτη προσέγγιση της διάταξης αυτής υπό την οπτική των μέτρων περιορισμού των κοινωνικών επαφών στα πλαίσια της μάχης κατά του κορωνοϊού εντός του συστήματος της ΕΣΔΑ. Ερωτάται: Ποια… Read More »

Το 16ο Πρωτόκολλο στη Σύμβαση για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών και ο διάλογος των δικαστών

Βαρβάρα Μπουκουβάλα, Πρωτοδίκης Δ.Δ.-Δ.Ν.

Στη μελέτη αυτή, αφού, προεισαγωγικά, προσεγγίζεται η έννοια του συνταγματικού πλουραλισμού και του διαλόγου των δικαστών, αλλά και της υπεροχής του ενωσιακού δικαίου και της συνταγματικής ταυτότητας των κρατών μελών, εξετάζονται οι προϋποθέσεις εφαρμογής του 16ου Πρωτοκόλλου στη Σύμβαση για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών και ο διάλογος των δικαστών,… Read More »

Το διακύβευμα της αμοιβαιοποίησης και οι σχέσεις ενωσιακών-εθνικών οργάνων

Απόστολος Παπατόλιας, Δρ Συνταγματικού Δικαίου, Σύμβουλος ΑΣΕΠ

Το ισχυρό αίτημα εν μέσω πανδημίας για δράσεις αμοιβαιοποίησης και έμπρακτης αλληλεγγύης που θα εκπορεύονται από τους θεσμούς της ΕΕ επαναφέρει στο προσκήνιο του προβληματισμού τη σχέση μεταξύ εθνικής και ευρωπαϊκής διακυβέρνησης. Η σχέση αυτή, σε αμιγώς νομικό επίπεδο, αποτυπώνεται στη γνωστή κατασκευή της «υπεροχής του ενωσιακού δικαίου» έναντι του εθνικού και τις ποικίλες ερμηνείες… Read More »

Η υγειονομική κρίση υπό το βλέμμα της γαλλικής διοικητικής δικαιοσύνης: υπάρχει έδαφος για συγκρίσεις;

Βασιλική Καψάλη, Επίκουρη καθηγήτρια Δημοσίου Δικαίου του Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου

Στην Ελλάδα δεν έχει διαμορφωθεί ακόμη νομολογία της υγειονομικής κρίσης, υπό την έννοια μιας λιγότερο ή περισσότερο συνεκτικής δέσμης δικαστικών κρίσεων των ανώτατων δικαστηρίων όσον αφορά τη συνταγματικότητα των μέτρων που ελήφθησαν με σκοπό τον περιορισμό της εξάπλωσης του νέου κορωνοϊού. Αντιθέτως, η γαλλική διοικητική δικαιοσύνη, και ιδίως το Conseil d’État, έχει αποφανθεί επανειλημμένως επί… Read More »

Η στάση των Πρωτοδικείων Θράκης έναντι των αποφάσεων των Ιεροδικείων της Θράκης [2013 έως και 2019]

Γιάννης Κτιστάκις, Αναπληρωτής Καθηγητής Δ.Π.Θ.

Ο νόμος 4511/20184, ο οποίος επέτρεψε ρητά στους Έλληνες Μουσουλμάνους να επιλέγουν τα Ιεροδικεία ή τα πολιτικά δικαστήρια για τις οικογενειακές ή κληρονομικές τους υποθέσεις, λειτούργησε το 2019 ως θρυαλλίδα για την απαξίωση των Ιεροδικείων. Είχε προηγηθεί, όπως αποδεικνύει κατωτέρω η έρευνα, η επί εξαετίας συνεχής περικοπή της δικαιοδοσίας των Ιεροδικείων από τα Πρωτοδικεία της… Read More »