Category Archives: ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

Η απομακρυσμένη αιτιότητα στο αρ. 105 ΕΙΣΝΑΚ – Εκδοχές κοινωνικοποίησης του κινδύνου στην κρατική ευθύνη (με αφορμή την απόφαση του ΣΕ Τμ. Α 1500/2022)

Ιάκωβος Μαθιουδάκης, αν. καθηγητής Νομικής ΑΠΘ

Εισαγωγικά: για την κοινωνικοποίηση του κινδύνου μέσω της κρατικής ευθύνης Η ασφάλεια αποτελεί πολύτιμο αγαθό τόσο όσον αφορά τους νομικούς κανόνες (ως νομική ασφάλεια), όσο και όσον αφορά τις πτυχές της καθημερινής βιοτής των προσώπων (ως ασφάλεια των συνθηκών διαβίωσης των ανθρώπων)[1]. Οι κίνδυνοι, όρος γνωστός στην νομική ορολογία, πλην των άλλων[2], από το δίκαιο… Read More »

Αποφασιστικά βήματα της νομολογίας της Διοικητικής Δικαιοσύνης κατά την εφαρμογή των διατάξεων περί αστικής ευθύνης του Δημοσίου: Σχολιασμός των αποφάσεων ΣτΕ (Α΄) 1500/2022 και ΤρΔΠρΑθ 6340/2021*

Προκόπιος Παυλόπουλος, τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Επίτιμος Καθηγητής της Νομικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Πρόλογος * Η απόφαση ΣτΕ (Α΄) 1500/2022 έρχεται να προστεθεί στην «χορεία» εκείνων των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας, οι οποίες διακρίνονται για την συνεπή προσήλωσή τους, όπως επιτάσσει αυτό τούτο το δικαιοδοτικό καθήκον, στο γράμμα και στο πνεύμα των διατάξεων του Συντάγματος και της σύμφωνης με αυτό εκτελεστικής του νομοθεσίας. Ιδίως δε των διατάξεων… Read More »

Παρατηρήσεις επί της ΣτΕ 1500/2022 Α΄ Tμήμα – Αστική ευθύνη του Δημοσίου (άρ. 105 ΕισΝΑΚ).

Βουκελάτος Α. Δημήτρης, Δικηγόρος, ΠΜΣ Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης Νομικής Σχολής ΑΠΘ

Αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της παράνομης παραλείψεως των αστυνομικών οργάνων να άρουν την παράνομη κατάσταση που προκλήθηκε από την παράνομη είσοδο και παραμονή επί μακρόν στη Χώρα υπηκόου τρίτης χώρας και του επιζήμιου αποτελέσματος (της προσβολής υγείας ή σώματος) τρίτου. Δεν αίρεται ο αιτιώδης σύνδεσμος εκ του ότι παρεμβάλλεται η εγκληματική ενέργεια του αλλοδαπού. Περίληψη… Read More »

Η εξέλιξη της νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας ως προς το νομικό καθεστώς της αστικής ευθύνης του Δημοσίου Σχόλιο στην απόφαση ΣτΕ (Α΄) 1500/2022 (υπόθεση Μυρτούς Παπαδομιχελάκη)

Πρόλογος Η απόφαση ΣτΕ (Α΄) 1500/2022 έρχεται να προστεθεί στην «χορεία» εκείνων των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας, οι οποίες διακρίνονται για την συνεπή προσήλωσή τους, όπως επιτάσσει αυτό τούτο το δικαιοδοτικό καθήκον, στο γράμμα και στο πνεύμα των διατάξεων του Συντάγματος και της σύμφωνης με αυτό εκτελεστικής του νομοθεσίας. Ιδίως δε των διατάξεων εκείνων… Read More »

Η συνταγματική διάσταση του ελέγχου των υπηρεσιών ύδρευσης

Παναγιώτης Μαντζούφας Καθηγητής Νομικής Σχολής ΑΠΘ - Ελένη Λάππα, ΔΝ, Δικηγόρος

Σχόλιο με αφορμή τις ΟλΣτΕ 190 και 191/2022 και την πρόσφατη αναθεώρηση του Συντάγματος Α. Με τις πρόσφατες ΟλΣτΕ 190 και 191/2022, το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε αντισυνταγματική τη σύμφωνα με τον ν. 4389/2016[1] μεταβίβαση προς την Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας (εφεξής ΕΕΣΥΠ) του πλειοψηφικού πακέτου μετοχών που το ελληνικό Δημόσιο διατηρεί επί των… Read More »

Τα όρια περιορισμού του συνταγματικώς κατοχυρωμένου κρατικού παρεμβατισμού Σχόλιο στις αποφάσεις ΣτΕ (Ολ) 190-191/2022 για την κατά το Σύνταγμα έκταση του ελέγχου και της εποπτείας του Δημοσίου επί των Δημόσιων Επιχειρήσεων

Πρόλογος Με δύο πρόσφατες αποφάσεις της Ολομέλειάς του, και συγκεκριμένα με τις αποφάσεις 190-191/2022 που αφορούν, αντιστοίχως, το κατά το Σύνταγμα νομικό καθεστώς της ΕΥΔΑΠ ΑΕ και της ΕΥΑΘ ΑΕ και της επ’ αυτών εποπτείας του Ελληνικού Δημοσίου, ως Δημόσιων Επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας που η λειτουργία τους έχει ζωτική σημασία για την εξυπηρέτηση βασικών αναγκών… Read More »

Πολωνία: Μια «ξένη» στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Σχόλιο στην απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Πολωνίας της 7ης Οκτωβρίου 2021 για ένα ενδεχόμενο «Polexit»

Πρόλογος Είναι πολλά τα «σημεία των καιρών», τα οποία δείχνουν ξεκάθαρα ότι, δυστυχώς, η Πολωνία –όπως, εξίσου δυστυχώς, και άλλες χώρες που κατέστησαν Κράτη-Μέλη την εποχή της «μεγάλης διεύρυνσης» το 2004, ιδίως δε η Ουγγαρία– θέλησε να προσχωρήσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση όχι τόσο γιατί αισθανόταν «κομμάτι» της «Ευρωπαϊκής Οικογένειας». Α. Όσο –και μάλιστα κατ’ εξοχήν–… Read More »

Το Συμβούλιο της Επικρατείας διαλαλεί, αλλά υπονομεύει το Κράτος Δικαίου. Σκέψεις με αφορμή τις αποφάσεις ΣτΕ Ολ. 911-917/2021.

Κωνσταντίνου Θ. Γιαννακόπουλου, Καθηγητή Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών

Στις 26 Απριλίου 1978, ο Φ. Βεγλερής έγραφε στα Τετράδιά του: «Το δράμα δεν είναι ότι τα δικαστήριά μας -και όταν μιλώ για δικαστήρια εννοώ τις πλειοψηφίες των ανωτάτων δικαστηρίων- δεν εφαρμόζουν τις μεγάλες αρχές της ελευθερίας, της ισότητας και της ελεύθερης ερμηνείας των νόμων. Είναι ότι τις διαλαλούν και τις χρησιμοποιούν για να βγάλουν… Read More »

«Αλλαγή σκυτάλης» μεταξύ του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου της Γερμανίας και του Συμβουλίου της Επικρατείας της Γαλλίας στην «διαδρομή» αμφισβήτησης της κανονιστικής υπεροχής του Ευρωπαϊκού Δικαίου Σχόλιο στην απόφαση Conseil d’ État 21.4.2021, «French Data Network et autres»

Τα «καταιγιδοφόρα νέφη» αμφισβήτησης της υπεροχής του Ευρωπαϊκού Δικαίου έναντι του Εθνικού Δικαίου όχι μόνο δεν φαίνεται να «διαλύονται» αλλά, όλως αντιθέτως, «πυκνώνουν» επικίνδυνα στο θεσμικό «στερέωμα» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, απειλώντας ευθέως πλέον την κανονιστική «στατική και δυναμική ευστάθεια» του όλου οικοδομήματος της Ευρωπαϊκής Έννομης Τάξης, αρχής γενομένης από αυτό τούτο το «θεμέλιό» της: Ήτοι… Read More »

Ο ποινικός κολασμός του ρατσιστικού εκκλησιαστικού λόγου ως απτή προστασία της σεξουαλικής διαφορετικότητας – Σχόλιο στην ΑΠ 858/2020 (ΣΤ΄ Ποινικό Τμήμα)

Γιώργος Χ. Σωτηρέλης, Kαθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Η απόφαση 858/2020 του Αρείου Πάγου (Στ΄ Ποινικό Τμήμα) είναι αναμφίβολα μια εξαιρετικά σημαντική απόφαση. Όχι μόνον διότι υιοθετεί μια ορθή και ισορροπημένη ερμηνευτική προσέγγιση του αντιρατσιστικού νόμου (4285/2014), αλλά και διότι χαρακτηρίζεται από έναν διπλό κρίσιμο συμβολισμό: αφ’ενός μεν σηματοδοτώντας μια αξιοσημείωτη αποστασιοποίηση του Αρείου Πάγου –και γενικότερα της πολιτικής δικαιοσύνης– από την… Read More »

Η ανεξαρτησία ως καθοριστικό στοιχείο της έννοιας του δικαστηρίου κατ’ άρθρο 267 ΣΛΕΕ

Δήμητρα Γαμπά ΜΔΕ, Σπουδάστρια Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών, Υπότροφος ΙΚΥ

Εισαγωγικά Σε μία απόφαση ισπανικού ενδιαφέροντος, που εν πρώτοις τουλάχιστον φαίνεται να αφορά αμιγώς ζητήματα οικονομικού δικαίου, συναντάμε μία ενδιαφέρουσα νομολογιακή εξέλιξη στο πεδίο της προδικαστικής παραπομπής και συγκεκριμένα στον καθορισμό της έννοιας του δικαστηρίου. Σύμφωνα με πάγια νομολογία του ΔΕΕ, η έννοια του δικαστηρίου κράτους μέλους, το οποίο δικαιούται να υποβάλει προδικαστικό ερώτημα στο… Read More »

A Legal ‘Trojan Horse’: US Litigation over a Greek Antiquity

Alexandros Kyriakidis, PhD cand., Department of International and European Studies, University of Macedonia (Greece)

Introduction[2] On June 9, 2020, the United States (US) Court of Appeals for the Second Circuit (Court of Appeals) issued its decision No. 19-2172-cv (argued on March 5, 2020), over an ancient horse figurine, the ownership of which was claimed by the Hellenic Republic (Greece), which was originally scheduled to be auctioned off by Sotheby’s… Read More »

Περιορισμοί της θρησκευτικής λατρείας και των συναθροίσεων για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Οι αποφάσεις του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου της Γερμανίας.

Κυριάκος Π. Παπανικολάου, Λέκτωρ Δημοσίου Δικαίου της Νομικής Σχολής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης

Ι. Το βασικό χαρακτηριστικό της ενσκήψασας πανδημίας είναι η ραγδαία εξάπλωσή της λόγω της υψηλής μεταδοτικότητάς της. Η υγειονομική κρίση κατέστη παγκόσμια εντός χρονικού διαστήματος που υπερβαίνει ζοφερά τις παραστάσεις μας για τις ταχύτητες μετάδοσης στο πεδίο της φυσικής ζωής, στο οποίο εθεωρείτο ότι εκ των πραγμάτων υστερεί η δυναμική σε σύγκριση με το ψηφιακό… Read More »

Σχόλιο στην απόφαση ΣτΕ Ολ. 1943/2018

Βασιλική Κόκοτα, Δ.Ν. - Δικηγόρος

Ο παρεμπίπτων και συγκεκριμένος χαρακτήρας του δικαστικού ελέγχου συνταγματικότητας των νόμων με αφορμή την απόφαση ΣτΕ Ολ. 1943/2018 Ι. Εισαγωγικά Η σχολιαζόμενη απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας παρουσιάζει ιδιαίτερο θεωρητικό ενδιαφέρον, όχι τόσο για την κρίση που διατυπώθηκε ως προς την αντισυνταγματικότητα της επίμαχης διάταξης όσο για τις σκέψεις που αποτυπώνονται σε… Read More »

Παρατηρήσεις στη ΜΔεφΑθ 3002/2017

Σπύρος Βλαχόπουλος, Καθηγητής Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ

Σε σχέση με την υποχρέωση καταβολής ποσοστού 50% (τώρα πλέον 20%) επί του οφειλόμενου κατά την πρωτόδικη απόφαση φόρου, η απόφαση επισημαίνει ότι η επίμαχη ρύθμιση του άρθρου 22 § 3 του ν. 3900/2010, εισαγόμενη ειδικώς στις ‘φορολογικές και τελωνειακές διαφορές’ προσβάλλει άμεσα το δικαίωμα παροχής δικαστικής προστασίας [άρθρο 20 παρ. 1 Συντ], ως υπερβαίνουσα τα συνταγματικώς ανεκτά όρια.