Category Archives: Οικονομική κρίση & Σύνταγμα

H εντυπωσιακή, παρά την κρίση, ανθεκτικότητα του Συντάγματος χάρη στην άδηλη μεταβολή του κανονιστικού νοήματός του

Αντώνης Μανιτάκης, Ομ. Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, Νομική Σχολή ΑΠΘ

Στη μελέτη αυτή επισημαίνονται τα στοιχεία εκείνα, τόσα τα τυπικά όσο και τα ουσιαστικά, που επέτρεψαν στην ελληνική συνταγματική νομιμότητα να αντέξει στους κραδασμούς, στις πιέσεις και στις εντάσεις της πρωτοφανούς και ατέλειωτης οικονομικής και κοινωνικής κρίσης στην Ελλάδα. Και αυτό παρά την ηθικοπολιτική κατάρρευση του υπάρχοντος πολιτικού και κομματικού συστήματος. Το κύρος και η… Read More »

Η λήψη υπόψη εμπειρικών δεδομένων κατά τον έλεγχο της συνταγματικότητας διατάξεων με τις οποίες επιβάλλεται περικοπή αποδοχών (το ζήτημα της ”αιτιολογίας” του νόμου)

Ιωάννης Σαρμάς, Αντιπρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Στην παρούσα μελέτη ο συγγραφέας αναλύει πώς κατά την περίοδο της δημοσιονομικής κρίσης το έλεγχος της αντισυνταγματικότητας των νόμων στη χώρα μας εντατικοποιήθηκε και εξέλαβε καινοφανείς μορφές με εξαιρετική ένταση και βάθος, φτάνοντας μέχρι και τον έλεγχο της «αιτιολογίας» του νόμου. Από την εξέλιξη αυτή μπορεί δε να επέλθουν δυσμενείς συνέπειες στην ποιότητα της δημοκρατίας.… Read More »

Ο λειτουργικός προορισμός του εισοδήματος – Σκέψεις με αφορμή τη νομολογία της αξιοπρεπούς διαβίωσης

Στέλλα Χριστοφορίδου, Δικηγόρος, Υπ. ΔΝ

*Δημοσιευμένο σε ΘΠΔΔ 2017/1276 επ. Εισαγωγή Ο όρος της αξιοπρεπούς διαβίωσης έχει αναπτύξει δυναμική παρουσία στη νομολογία τα τελευταία χρόνια, ιδίως σε υποθέσεις που σχετίζονται με περικοπές μισθών και συντάξεων και γενικότερα, σε υποθέσεις που έχουν κατ’ ουσία οικονομικό αντικείμενο σχετιζόμενο με το εισόδημα. Οι αποδοχές και συγκεκριμένα, το ποσό που θα πρέπει να λαμβάνεται… Read More »

Μια κατάσταση εξαίρεσης καθόλου εξαιρετική. Η κρίση του δημόσιου χρέους και το λυκόφως του Συντάγματος

Ιφιγένεια Καμτσίδου, Αν. Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου, Νομική Σχολή ΑΠΘ, Πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης.

Η ενσωμάτωση των εξαιρετικών περιστάσεων στο νομικό σύστημα δεν έχει μόνο περιορίσει την έκταση του δικαστικού ελέγχου των νόμων, η οποία εδώ και εκατόν είκοσι χρόνια αποτελεί μια από τις σημαντικότερες εγγυήσεις του κράτους δικαίου. Επηρέασε επίσης την πρόσληψη του Συντάγματος, καθώς η παράστασή του ως συστήματος των θεμελιωδέστερων κανόνων της έννομης τάξης έχει αποδυναμωθεί:… Read More »

Η επίδραση των μνημονίων στα κοινωνικά δικαιώματα- Προοπτικές προστασίας με βάση την πρόσφατη νομολογία του Σ.Τ.Ε. και τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κοινωνικών Δικαιωμάτων

Αλεξάνδρα Μιχαλοπούλου, Δικηγόρος

Τα Μνημόνια, ως κοινοί νόμοι επικυρωμένοι από τη Βουλή σύμφωνα με το άρθρο 28 του Συντάγματος και οι εφαρμοστικοί τους νόμοι καθώς και τα Παραρτήματα αυτών είναι ήσσονος τυπικής ισχύος σε σχέση με θεμελιώδεις, μη αναθεωρήσιμες συνταγματικές αρχές (άρθρο 110 Συντ.). Συνεπώς οφείλουν να σέβονται τον απαραβίαστο πυρήνα των δικαιωμάτων, τηρουμένης της αρχής της αναλογικότητας και της προσφορότητας των… Read More »

The price of justice – Financial crisis and judges

Η εργασία προσεγγίζει την οικονομική κρίση στην Ελλάδα υπό το πρίσμα της απονομής της δικαιοσύνης και των εκδοθεισών δικαστικών αποφάσεων και εξετάζει πώς επηρεάζεται επακολούθως η κοινωνία.       The essay deals with the way the financial crisis has affected the Greek justice system in relation to judicial decisions, as well as the subsequent… Read More »

State Transformation and the European Integration Project: Lessons from the financial crisis and the Greek paradigm

Evangelos Venizelos, former Deputy Prime Minister of Greece (2011–12, 2013–15), Minister of Foreign Affairs (2013–15), Minister of Finance (2011–12), Minister of Defence (2009–11) and former Leader of PASOK (2012–15). He currently serves as a member of the Greek parliament and is Professor of Constitutional Law at the Aristotle University of Thessaloniki.

Summary: The financial crisis that erupted in the eurozone not only affected the EU’s financial governance mechanisms, but also the very nature of state sovereignty and balances in the relations of member states; thus, the actual inequalities between the member states hidden behind their institutional equality have deteriorated. This transformation is recorded in the case… Read More »

ΣτΕ 2192/2014: Αναδρομικές μειώσεις συντάξεων στρατιωτικών (σχόλιο)

Χριστίνα Μ. Ακριβοπούλου, Δ.Ν. Δικηγόρος, Πρόεδρος Επιτροπής, Αρχή Προσφυγών, Μέλος ΣΕΠ ΕΑΠ

*(αναδημοσίευση από το περιοδικό Τα Δικαιώματα του Ανθρώπου)* Με την απόφαση 2192/2014 το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε την αναδρομική μείωση συντάξεων στρατιωτικών η οποία επιβλήθηκε με το Ν. 4093/2012 σε ακολουθία αντίστοιχων μειώσεων που επιβλήθηκαν στις αποδοχές των μελών των ενόπλων δυνάμεων,ως αντίθετη: α. στον ειδικό ρόλο των ενόπλων δυνάμεων και της αποστολής τους για… Read More »

Un état d’exception nullement exceptionnel. La crise souveraine et le crépuscule de la Constitution. Un aperçu historique

Iphigenie Kamtsidou, Professeur Associée de Droit Constitutionnel – Université de Thessalonique, Présidente du Centre National de l’Administration Publique et Territoriale

En Grèce, la crise de la dette souveraine s’est présentée comme une circonstance exceptionnelle qui menaçait la survie du pays. Durant le 20e siècle, des circonstances similaires ont été traitées juridiquement sous le concept de l’«état de nécessité», qui, d’après la jurisprudence, justifie le sursis provisoire des garanties constitutionnelles, afin que le danger soit affronté… Read More »

Τεχνικές αποφυγής του ακυρωτικού ελέγχου στο πεδίο της ιδιωτικοποίησης δημόσιων επιχειρήσεων

Ελένη Λάππα, Yπ. διδ. Συνταγματικού Δικαίου ΑΠΘ

[Προδημοσίευση από το περιοδικό “Το Σύνταγμα”, 2/2015] Το Συμβούλιο της Επικρατείας κατά την πρόσφατη νομολογία του (ΟλΣτΕ 1906, 1909, 2179, 2180, 2182, 2184, 2189/2014) απέφυγε να ελέγξει τις πράξεις ιδιωτικοποίησης δημόσιων επιχειρήσεων ΕΥΑΘ Α.Ε., ΟΛΠ Α.Ε., ΟΛΘ Α.Ε., ΔΕΠΑ Α.Ε., ΟΠΑΠ Α.Ε., ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε., απορρίπτοντας το σύνολο των αιτήσεων ακύρωσης που ασκήθηκαν ενώπιόν του… Read More »

ΣτΕ 2192/2014 Ολομέλεια – Αντισυνταγματικές οι περικοπές των μισθών και συντάξεων στρατιωτικών ενόπλων δυνάμεων και σωμάτων ασφαλείας

με σχόλιο Στέλλας Χριστοφορίδου, ΜΔΕ Νομικής Σχολής ΑΠΘ, Δικηγόρου

Το Δικαστήριο συνέδεσε το ειδικό εξουσιαστικό καθεστώς υπό του οποίου τελούν όσοι εργάζονται στις ένοπλες δυνάμεις και τα σώματα ασφαλείας, με την ιδιαίτερη μισθολογική μεταχείριση την οποία διαχρονικά απολαμβάνουν ως αντιστάθμισμα, η οποία μάλιστα, συνιστά υποχρέωση του νομοθέτη εφόσον ως αρχή απορρέει από τα άρθρα 45, 23 παρ. 2 και 29 παρ. 3 του Συντάγματος.… Read More »

ΕΔΔΑ: Δικαστικός έλεγχος φορολογικής πολιτικής

με σχόλιο Αναστάσιου Παυλόπουλου, Δικηγόρου, Μ.Δ.Ε. Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης Νομικής Δ.Π.Θ., Υπ. Διδ. Συνταγματικού Δικαίου Νομικής Α.Π.Θ.

[αναδημοσίευση από την Τριμηνιαία Επιθεώρηση Ελληνικής και Ευρωπαϊκής Συνταγματικής Θεωρίας και Πράξης «Το Σύνταγμα», τεύχος 3-4/2013, σελ. 696-713 (μετάφραση), 713-719 (Παρατηρήσεις)] ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ Υπόθεση Ν.Μ.Κ. κατά Ουγγαρίας* Δεύτερο Τμήμα Αρ. προσφυγής 66529/11 Απόφαση της 14ης Μαΐου 2013 [Αιφνίδια φορολογική επιβάρυνση σε ποσοστό 52% της αποζημίωσης απόλυσης που… Read More »

ΣτΕ 307/2014: λειτουργία καταστημάτων Κυριακές (αίτημα αναστολής)

ΣτΕ 307/2014 (Ολομέλεια) επί αιτήματος αναστολής εκτελέσως αποφάσεως για λειτουργία καταστημάτων   Δεκτή αίτηση αναστολής εκτελέσεως της υπ’ αριθμ. Κ1-1119/7.7.2014 αποφάσεως του Υφυπουργού Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας με τίτλο «Ορισμός τριών τουριστικών περιοχών της Ελλάδας, όπου επιτρέπεται πιλοτικά για ένα (1) έτος ή προαιρετική λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων και τις υπόλοιπες Κυριακές, πέραν των αναφερομένων στην… Read More »

Ευρωπαϊκή Τραπεζική Ένωση: Η νέα πρόκληση για τη δημοκρατία στην Ευρώπη

του Γιάννη Αγγέλου, Δικηγόρου, Υπ Διδ Πανεπιστημίου Αθηνών

Η πρόσφατη διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση χαρακτηρίζεται ως η σημαντικότερη που γνώρισε το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα από το «Μεγάλο Κραχ» του 1929. Εξ αρχής, αναζητήθηκαν σε παγκόσμια κλίμακα τρόποι θεσμικής και νομοθετικής αντιμετώπισής της- ωστόσο, δεν αποτελεί novum η προσπάθεια αποφυγής μελλοντικών αστοχιών, μέσω της βελτίωσης των υπαρχόντων θεσμών ή της δημιουργίας νέων, τόσο σε ευρωπαϊκό,… Read More »

Μια ματιά στο δρόμο με τα αγκάθια: Η ελευθερία έκφρασης και η ελληνική οικονομική κρίση

Θωμάς Ν. Σταυρόπουλος και Παναγιώτης Σ. Καποτάς, Δικηγόροι Πατρών, ΜΔΕ Δημοσίου Δικαίου, Τμήμα Νομικής ΕΚΠΑ.

Η αξία της ελευθερίας της έκφρασης αναδεικνύεται ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης. Σκοπός της παρούσας ομιλίας είναι να εξεταστεί η λειτουργία του δικαιώματος στις συνθήκες της ελληνικής οικονομικής κρίσης. Μέσα από μια σειρά υποθέσεων που αναδείχτηκαν ως σημαίνουσες τα τελευταία χρόνια θα αναζητηθεί το κατά πόσο οι αρχές της ελευθερίας της έκφρασης έγιναν σεβαστές στο δυσμενές… Read More »