Category Archives: ΑΡΧΙΚΗ

Δικαιοσύνη ως επιείκεια εντός του δικαίου και πέραν αυτού

Μιχάλης Σταθόπουλος, Επίτιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών, Ακαδημαϊκός

Ι. Η αφετηρία: Δύο χωριστές τάξεις δικαίου, το αυστηρό και το επιεικές δίκαιο *   Αριστοτέλης και επιείκεια Πατέρας της επιείκειας στο δίκαιο θεωρείται, και δικαίως, ο Αριστοτέλης. Βεβαίως είχαν προηγηθεί ορισμένες σύντομες, σποραδικές αναφορές στην επιείκεια, η σπουδαιότερη των οποίων είναι αυτή του σοφιστή Γοργία, ο οποίος ονομάζει το αυστηρό-γραπτό δίκαιο «αύθαδες» δίκαιο, χαρακτηριζόμενο… Read More »

To Predator και τα προσωπικά δεδομένα. Οι πολλαπλές παραβιάσεις της εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας και τα πρακτικά και νομικά προβλήματα για την εφαρμογή της

Σπύρος Μακρής, Νομικός σύμβουλος για θέματα δικαίου πληροφορικής, Master 2 Université Paris 1 Pathéon - Sorbonne

Τον Δεκέμβριο του 2021, έρευνα του εργαστηρίου Citizen Lab του Πανεπιστημίου του Τορόντο αποκαλύπτει την πιθανή ύπαρξη πελατών του κατασκοπευτικού λογισμικού Predator στην Ελλάδα[1]. Τον Ιούλιο του 2022, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ καταγγέλλει στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου ότι το κινητό του τηλέφωνο έχει μολυνθεί από το κακόβουλο λογισμικό μετά από ευρήματα της υπηρεσίας πληροφορικής… Read More »

Σύνταγμα, κόμματα και απαγορεύσεις

Λίνα Παπαδοπούλου, Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου στο Τμήμα Νομικής του Α.Π.Θ.

Το άρθρο 29§1 Συντάγματος (Σ) κατοχυρώνει το πολιτικό δικαίωμα των Ελλήνων να «μπορούν ελεύθερα να ιδρύουν και να συμμετέχουν σε πολιτικά κόμματα, που η οργάνωση και η δράση τους οφείλει να εξυπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος». Στην Ε΄ Αναθεωρητική Βουλή, που κατάρτισε το Σύνταγμα του 1975, η διατύπωση αυτή ήταν ο συμβιβασμός μεταξύ… Read More »

Η τόλμη της δημοκρατίας απέναντι στους εχθρούς της

Αλέξανδρος Κεσσόπουλος, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Κρήτης     

Κάθε δημοκρατικό Σύνταγμα βασίζεται σε ένα πλέγμα θεμελιωδών αποφάσεων, οι οποίες αποτυπώνουν σε κανονιστικό επίπεδο τη βούληση της πολιτικής κοινότητας σχετικά με τον τρόπο οργάνωσης του πολιτεύματος και την προστασία των δικαιωμάτων. Μία από τις αποφάσεις αυτές αφορά την αντιμετώπιση που επιφυλάσσει η δημοκρατία στους εχθρούς της, δηλαδή στις πολιτικές εκείνες δυνάμεις που την επιβουλεύονται… Read More »

Αποκλεισμός κομμάτων από τις εκλογές και Σύνταγμα

Χαράλαμπος Ανθόπουλος, Καθηγητής Δικαίου και Διοίκησης ΕΑΠ

Η μεγαλύτερη συνταγματική αποτυχία του ελληνικού πολιτικού συστήματος στη Μεταπολίτευση ήταν ότι επέτρεψε την είσοδο στη Βουλή ενός νεοναζιστικού κόμματος και μάλιστα του πιο ακραίου και βίαιου από όλα τα ομόδοξα του κόμματα στον ευρωπαϊκό χώρο. Αυτό ήταν μια ύβρις προς τη δημοκρατία, προς την ιστορική μνήμη, και προς το Σύνταγμα του 1975, το οποίο… Read More »

Συνταγματικά θεμιτή, αν και κομματικά υστερόβουλη και δικαιο-πολιτικά αμφιλεγόμενη  

Αντώνης Μανιτάκης, Ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ, επικεφαλής του Επιστημονικού Συμβουλίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας

Δεν φαίνεται να ανακύπτει, εκ πρώτης όψεως, ζήτημα αντισυνταγματικότητας από την τροποποίηση του εκλογικού νόμου που μόλις κατατέθηκε στη Βουλή. Και τούτο, διότι με την τροπολογία δεν επέρχεται στέρηση εκλογικού δικαιώματος, είτε του δικαιώματος του εκλέγειν είτε του εκλέγεσθαι σε κάποιον. Απλώς προβλέπεται με απόφαση του Αρείου Πάγου ο αποκλεισμός της κατάρτισης εκλογικών σχηματισμών, δηλαδή… Read More »

Το κράτος δικαίου αντιμέτωπο με τους αρνητές του

Παναγιώτης Μαντζούφας, Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στην Νομική Σχολή του ΑΠΘ

Η καταδίκη των ηγετικών στελεχών της «Χρυσής Αυγής», η ομόθυμη αποδοκιμασία τους από τις πολιτικές δυνάμεις του δημοκρατικού τόξου και η εκλογική περιθωριοποίησή τους στις εκλογές του 2019, αποτελούν γεγονότα που συμβάλουν στην πολιτική απομόνωση του ναζιστικού φαινομένου και ενισχύουν τη δημοκρατία μας. Ωστόσο, η πολιτική καταδίκη, ακόμα και όταν ανταποκρίνεται στο εικαζόμενο λαϊκό αίσθημα,… Read More »

Η χαμένη τιμή του Κράτους Δικαίου

Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος, Καθηγητής Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ

Στην προσπάθεια απάντησης στο ερώτημα εάν το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων απηχεί μια υποβάθμιση του Κράτους Δικαίου στη Χώρα μας, γίνεται συχνά επίκληση, ως θέσφατου, της λίστας των κριτηρίων της Επιτροπής της Βενετίας για να στηριχθεί ο ισχυρισμός ότι, παρά τα σοβαρά προβλήματα, η Χώρα μας έχει ανθεκτικούς δικαιοκρατικούς θεσμούς και απέχει παρασάγγας από την κατάσταση… Read More »

Η δημοκρατία εν αμύνη. Μεταξύ συνταγματικού εγγυητισμού και ενοποιητικής ακεραιότητας

Κυριάκος Π. Παπανικολάου, Λέκτωρ Δημοσίου Δικαίου της Νομικής Σχολής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης

«Με τη μονόκωπο αρμένιζα σε νερά κοχλιωτά, σπειρωτά, ελικωτά× κάτι αισθανόμουνα πως τα νερά σημαίνουν κι απορούσα πώς με μονόκωπο βρέθηκα σε νερά που σημαίνουν.  Αλλά λέω θ’ ακολουθήσω αυτές τις δίνες που το μέγεθός τους ήταν αινιγματικό να βρω το κέντρο τους και το αίσθημα που τις κυβερνά». [Νίκος Α. Παναγιωτόπουλος, «Το Σπάργανο», (Β)-2,… Read More »

Το «υπαρξιακό» διακύβευμα της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης υπό τα «καυδιανά δίκρανα» της τρέχουσας κρίσιμης διεθνούς συγκυρίας

Προκόπιος Παυλόπουλος, τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Τακτικό Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών Επίτιμου Καθηγητή της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ

Πρόλογος * Η βαθιά και πολύπλευρη κρίση, η οποία έχει ενσκήψει διεθνώς ύστερα από την βάρβαρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πλήττει, δυστυχώς, καιρίως την Ευρωπαϊκή Ένωση απειλώντας, ευθέως, την συνοχή της και, άρα, την προοπτική της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης, στο μέτρο που κλονίζει βασικούς πυλώνες ευόδωσης της προοπτικής αυτής.  Αυτοθρόως δε πλήττει, καιρίως, και την… Read More »

Η προσωρινή δικαστική προστασία στον καιρό του κορωνοϊού: Αδιέξοδα και αναθεωρήσεις

Μαρλένα Π. Τριπολιτσιώτη - Βασίλειος Π. Ανδρουλάκης, Σύμβουλοι Επικρατείας

Εισαγωγική υπενθύμιση: Προϋποθέσεις της αναστολής εκτελέσεως  * Είναι γνωστό ότι, πλην συγκεκριμένων νομοθετικών εξαιρέσεων, η άσκηση της αιτήσεως ακυρώσεως δεν αναστέλλει την εκτέλεση της προσβαλλόμενης διοικητικής πράξης. Για να επιτύχει την αποφυγή καταστάσεων που δύσκολα θα ανατραπούν και οφείλονται στην εκτέλεση της εξοπλισμένης με το τεκμήριο της νομιμότητας διοικητικής πράξης, ο αιτών οφείλει, μετά την… Read More »

Η διαδρομή της ελληνικής δικαιοσύνης στα διακόσια χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση

Μιχάλης Ν. Πικραμένος, Αντιπρόεδρος Συμβουλίου της Επικρατείας, Καθηγητής Νομικής Σχολής Α.Π.Θ.

Στη σειρά των εκδηλώσεων του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών για τα διακόσια χρόνια από την έναρξη της ελληνικής επανάστασης, το συνέδριο για τη δικαιοσύνη πραγματοποιήθηκε τον Απρίλιο του 2022 και διαιρέθηκε σε τέσσερις ενότητες. Η πρώτη ενότητα αφιερώθηκε στην πολιτική και ποινική δικαιοσύνη, η δεύτερη στη διοικητική δικαιοσύνη, η τρίτη ενότητα στο ευρύτερο αντικείμενο… Read More »

Θεωρία και Πράξη της Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης.

Απόστολος Ι. Παπατόλιας, Δρ. Δημοσίου Δικαίου, Συντονιστής Κύκλου δημόσιας διοίκησης ΕΝΑ

Κείμενο εργασίας με αφορμή το πρόσφατο Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών   Έννοια της «πολυεπίπεδης διακυβέρνησης» Η κριτική στις προσεγγίσεις του «New Public Management» (ΝΡΜ) για την άκριτη υιοθέτηση του μοντέλου της Αγοράς και την εργαλειακή προσέγγιση της Δημόσιας Διοίκησης έφερε στο προσκήνιο την ανάδειξη της «στρατηγικής εταιρικής σχέσης»  Κράτους και Κοινωνίας των Πολιτών. Η… Read More »

Οι συνταγματολόγοι και η γνωμοδότηση Ντογιάκου

Χαράλαμπος Ανθόπουλος, Καθηγητής Δικαίου και Διοίκησης, ΕΑΠ

Το συνταγματικό δίκαιο είναι μια «κανονιστική» επιστήμη με μια ειδικότερη έννοια που τη διαφοροποιεί από τις άλλες νομικές επιστήμες. Όχι μόνο επειδή -όπως και αυτές- ασχολείται με κανόνες δικαίου, εν προκειμένω τους συνταγματικούς κανόνες, αλλά και γιατί οι κανόνες αυτοί αποτελούν το a priori της νομικής, πολιτικής και κοινωνικής ζωής, προς το οποίο θα πρέπει… Read More »

Το άρθρο 19 του Συντάγματος υπό την σκιά του “Μεγάλου Αδελφού”. Ο ν. 5002/2022 και η 1/2023 γνωμοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου

Κώστας Χρυσόγονος, Καθηγητής Νομικής Σχολής ΑΠΘ

I. Το απόρρητο της επικοινωνίας είναι ένα από τα πιο κρίσιμα ατομικά δικαιώματα, όχι μόνο σε ό,τι αφορά την προστασία της ιδιωτικής αυτονομίας, αλλά και σε σχέση με την κατοχύρωση του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος απέναντι στις νέες απειλές που προκύπτουν από την πρόοδο της τεχνολογίας. Η συστηματική και διαρκής παραβίαση του απορρήτου από τις κρατικές μυστικές… Read More »