Η συζήτηση για την αναθεώρηση του Συντάγματος ξεκίνησε με τον χειρότερο δυνατό τρόπο. Οι προτάσεις που έχουν διατυπωθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ υπακούν περισσότερο στη λογική ενός επικοινωνιακού προεκλογικού παιχνιδιού παρά ενός οργανωμένου διαλόγου για τη βελτίωση του συνταγματικού κειμένου, ενώ η πρόταση της Νέας Δημοκρατίας εμφανίζεται φλύαρη και χωρίς συνεκτικό ιστό. Ειδικότερα, οι προτάσεις που… Read More »
Υπάρχουν δύο διαδεδομένες αντιλήψεις μεταξύ συνταγματολόγων και πολιτικών σχετικά με την αναθεώρηση του Συντάγματος. Η πρώτη υποστηρίζει ότι η αναθεώρηση δεν είναι αναγκαία για την ανάταξη της χώρας, αφού τα προβλήματα στους θεσμούς και την οικονομία δεν έχουν ως επίκεντρο τη συνταγματική τάξη. Η δεύτερη είναι εκ διαμέτρου αντίθετη, θεωρώντας προϋπόθεση για την έξοδο από… Read More »
Οι καθυστερημένες αναθεωρητικές προτάσεις του προέδρου της ΝΔ περιέχουν αναμφίβολα ενδιαφέροντα σημεία. Ωστόσο, η συνολική εικόνα είναι μάλλον απογοητευτική και πάντως αναντίστοιχη με τις προκλήσεις των καιρών. Πέρα από το ότι επανέλαβε άκριτα την αποκαρδιωτική θέση του για μια αναθεώρηση «πάρτα όλα», αναλώθηκε εν πολλοίς σε τροποποιήσεις είτε ατυχείς είτε εμφανώς μονομερείς είτε συνταγματικά ανούσιες… Read More »
Είναι πρόκληση το κόμμα που έχει την ευθύνη για τον απόλυτο ευτελισμό του θεσμού του δημοψηφίσματος τον Ιούλιο του 2015, να προτείνει τώρα ως βασική καινοτομία της αναθεώρησης του Συντάγματος τη συχνή και εύκολη πρόσβαση σε δημοψήφισμα! Το αυτοακυρωμένο δημοψήφισμα του 2015, που οι εμπνευστές του το αγνόησαν την επομένη της διεξαγωγής του, προκηρύχθηκε και… Read More »
Το Κοινοβούλιο δεν αποτελεί πια το «υπερεγώ» ενός αμόρφωτου και απομακρυσμένου από τα κέντρα άσκησης της εξουσίας λαού, αλλά μάλλον τον καθρέφτη του. Οι πολίτες είναι πλέον εξίσου, αν όχι περισσότερο, μορφωμένοι από τα μέλη του αντιπροσωπευτικού σώματος. Οι πολιτικοί στο πλαίσιο της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, εφόσον και καθόσον ομνύουν στην τελευταία, έχουν υποχρέωση να προσπαθούν… Read More »
Στα σύγχρονα δημοκρατικά συστήματα η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας γίνεται είτε με άμεση εκλογή από το εκλογικό σώμα είτε με έμμεση εκλογή από το Κοινοβούλιο, ενίοτε υπό διευρυμένη σύνθεση. Η άμεση εκλογή χαρακτηρίζει τα προεδρικά ή ημι-προεδρικά συστήματα –με εξαίρεση, περισσότερο τυπική παρά ουσιαστική, την εκλογή «δευτέρου βαθμού» από τους «Μεγάλους Εκλογείς» ανά Πολιτεία,… Read More »
Το άρθρο 110 παρ. 1 εντάσσει στον σκληρό πυρήνα των μη αναθεωρούμενων στοιχείων, τη βάση και τη μορφή του πολιτεύματος ως Προεδρευόμενης Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας. Κατά την πρώτη περίοδο της εφαρμογής του Συντάγματος (1975-1986) κυριαρχούσε στη συζήτηση η δυνατότητα της διπλής ανάγνωσης του Συντάγματος, μιας καθαρότερα κοινοβουλευτικής και μιας εν δυνάμει ημιπροεδρικής ή μάλλον «δικεφαλικής» στην… Read More »
Η κατάθεση πρότασης των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ για κίνηση της διαδικασίας αναθεώρησης του Συντάγματος μεταφέρει επιτέλους στη νόμιμη κοίτη της μια παράπλευρη «διεργασία» σχετική με την αναθεώρηση που κινείται επί δυο και πλέον χρόνια εκτός των προδιαγραφών του άρθρου 110 του Συντάγματος. Η κυβέρνηση, χωρίς να έχει αρμοδιότητα και υπό τον έλεγχο επιτροπής που διόρισε… Read More »
Το Σύνταγμα έχει εξ ορισμού, από τη θέση του στην ιεραρχία των κανόνων, περιεχόμενο ελλειπτικό και λειτουργία συστατική. Δεν επαφίεται σε αυτό να εξορθολογίσει αυστηρά την πολιτική ή να διευθύνει την οικονομία ή, βέβαια, να μεταρρυθμίσει την κοινωνία, αλλά να συντάσσει τις αρχές μας, να εγγυάται τα δικαιώματά μας, να οργανώνει την άσκηση της εξουσίας… Read More »
Η κίνηση της διαδικασίας αναθεώρησης του Συντάγματος, θέτει σε δοκιμασία τα δύο θεμελιώδη χαρακτηριστικά του Συντάγματος. Πρώτον, τον αυστηρό χαρακτήρα του στον οποίο θεμελιώνεται η υπεροχή του σε σχέση με την κοινή νομοθεσία. Και, δεύτερον, τη σχέση του με τον μακρύ ιστορικό χρόνο στον οποίο πρέπει να κινείται. Αυτό γίνεται μέσω των φιλελεύθερων εγγυήσεων του… Read More »