Η πρόταση της κυβέρνησης για την αναθεώρηση του Συντάγματος δεν περιλαμβάνει και το άρθρο 16. Σύμφωνα δε με την παρ. 6 του άρθρου 110: «Δεν επιτρέπεται αναθεώρηση του Συντάγματος πριν περάσει μία πενταετία από την περάτωση της προηγούμενης». Ετσι, ο ΣΥΡΙΖΑ απομακρύνει τεχνηέντως τη σχετική συζήτηση, αφού η επόμενη αναθεώρηση μπορεί να ολοκληρωθεί, κατά την… Read More »
Υπό το ισχύον αναθεωρητικό σύστημα, το οποίο προβλέπει τη σύμπραξη δύο διαδοχικών Βουλών στην αναθεωρητική διαδικασία, η αναθεώρηση του Συντάγματος είναι μια πολύ δύσκολη υπόθεση, εκτός εάν είναι μικρή και ασήμαντη, χωρίς κρίσιμο πολιτικό διακύβευμα. Και τούτο, ανεξάρτητα αν γίνει δεκτή η γραμματική ερμηνεία του άρθρου 110 Συντ., σύμφωνα με την οποία στην πρώτη Βουλή… Read More »
Υποστηρίζεται από συνταγματολόγους και πολιτικούς ότι δεν θα πρέπει να πάει χαμένη η αναθεωρητική διαδικασία του Συντάγματος, που μόλις ξεκίνησε. Δεν πρέπει, λένε, να χαθεί και αυτή η ευκαιρία αναθεώρησης, που τόσο την έχει ανάγκη ο τόπος. Αξίζει τον κόπο να γίνει, ακόμη και αν πραγματοποιηθεί μια «μίνι αναθεώρηση» και επικεντρωθεί σε ελάχιστα άρθρα, για… Read More »
Ι. Εισαγωγικά Το Σύνταγμα του 1975[1] ήταν πραγματικά πρωτοποριακό Σύνταγμα για την εποχή του. Δυστυχώς, όμως, υπήρξε μη συνετή εφαρμογή του σε πολλές περιπτώσεις, οφειλομένη, κυρίως, σε εκείνους που είχαν ταχθεί να το τηρούν[2]. Η σημερινή κρίση είναι αδιάψευστος μάρτυρας της αποτυχίας κατά τον Π. Πικραμμένο: «Το Σύνταγμα του 1975 αντιμετώπισε αποτελεσματικά το συνολικό πρόβλημα… Read More »
Στην πρόταση για την αναθεώρηση διατάξεων του Συντάγματος που κατατέθηκε πρόσφατα από βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, περιλαμβάνεται η προσθήκη νέας παραγράφου στο άρθρο 56 του Συντάγματος, το περιεχόμενο της οποίας έχει ως εξής: «5. Όσοι έχουν διατελέσει βουλευτές σε τρεις διαδοχικές βουλευτικές περιόδους δεν μπορούν να ανακηρυχθούν υποψήφιοι ούτε να εκλεγούν βουλευτές στις… Read More »
(Η σημασία της παρεμβολής των εκλογών, η αδυναμία δικαστικού ελέγχου της Αναθεώρησης, το αίτημα της συνταγματικής συναίνεσης και οι σχέσεις μειοψηφίας-μειοψηφίας) Θα ήθελα να παρέμβω στο διάλογο, που άνοιξε, προσθέτοντας ή συμπληρώνοντας ερμηνευτικά επιχειρήματα σε όσα έχουν διατυπωθεί ήδη από συναδέλφους. Θα υπερασπιστώ την άποψη, ότι η Αναθεωρητική Βουλή, αυτή που θα προέλθει από εκλογές,… Read More »
Η συζήτηση για την αναθεώρηση αναζωπυρώθηκε με την τελευταία πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ και ενισχύθηκε με την πρόταση της ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ενώ υπάρχει ήδη κατατεθειμένη και η πρόταση του ΚΙΝΑΛ από τον Απρίλιο του 2018. Στην διαδικασία συνέβαλαν τόσο το ΠΟΤΑΜΙ όσο και το ΚΚΕ με αντίστοιχες προτάσεις. Στις προτάσεις αυτές, και στην διαδικασία που βρίσκεται… Read More »
Στη συζήτηση για τη συνταγματική αναθεώρηση έχει διατυπωθεί η ακόλουθη άποψη: η Βουλή που εκκινεί την αναθεωρητική διαδικασία να δεσμεύει ως προς το περιεχόμενο των προς τροποποίηση διατάξεων την επόμενη Βουλή, η οποία, έπειτα από εκλογές, θα ολοκληρώσει τη συνταγματική μεταβολή. Η συγκεκριμένη προσέγγιση εστιάζει στον «κίνδυνο» ο νικητής των ενδιάμεσων εκλογών να προσδώσει στις… Read More »
Τις τελευταίες μέρες διεξάγεται στην ιστοσελίδα του Ομίλου μας μια ζωηρή συζήτηση για την αναθεώρηση του Συντάγματος. Το ενδιαφέρον της βρίσκεται στο ότι ξεφεύγει από την πεπατημένη της παράθεσης διατάξεων που θα πρέπει (ή δεν θα πρέπει) να αναθεωρηθούν, σύμφωνα με τις απόψεις του εκάστοτε συγγραφέα, αλλά θίγει ένα καίριο στην παρούσα συγκυρία ζήτημα: το… Read More »
Στην συνεδρίαση της 14.11.2018 της Ολομέλειας της Βουλής με αντικείμενο την έναρξη της πρώτης φάσης της διαδικασίας αναθεώρησης του Συντάγματος, σύμφωνα με το άρθρο 110 παρ. 2 – 5 και τη συγκρότηση κοινοβουλευτικής επιτροπής για την επεξεργασία των προτάσεων του ΣΥΡΙΖΑ και της Νέας Δημοκρατίας, οι αρχηγοί των δυο παραπάνω κομμάτων διαφώνησαν έντονα ως προς… Read More »
Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 2000, σημαντικό τμήμα της θεωρίας είχε υποστηρίξει την άποψη υπέρ της δεσμευτικότητας, απέναντι στην Αναθεωρητική Βουλή, των ουσιαστικών κατευθύνσεων με τις οποίες η προηγούμενη Βουλή μπορεί να συνοδεύσει την πρόταση αναθεώρησης ορισμένων συνταγματικών διατάξεων, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 110 του Συντάγματος του 1975. Μια σειρά μελετών[1]… Read More »
Η αναθεώρηση του Συντάγματος είναι η διαδικασία μέσα από την οποία αναδιατάσσεται το πολίτευμα, αίρονται τυχόν δυσλειτουργίες και ενισχύονται τα δημοκρατικά και δικαιοκρατικά χαρακτηριστικά του. Η πολιτικοθεσμική σημασία της, λοιπόν, συναρτάται με την κατεύθυνση των προτάσεων που διατυπώνονται, αν δηλαδή αυτές σχεδιάζουν νέες συνταγματικές ρυθμίσεις ικανές να υποστηρίξουν την πραγμάτωση της λαϊκής κυριαρχίας σε συγκεκριμένο… Read More »
Είναι φανερό ότι τα δύο πλέον επίμαχα ζητήματα που έχουν αναδειχθεί στην τρέχουσα διαδικασία της αναθεώρησης είναι αυτά που αφορούν την σχέση του κράτους με την Εκκλησία και το Πανεπιστήμιο. Ωστόσο και στα ζητήματα αυτά, κατά την άποψή μου, υπάρχουν περιθώρια συγκλίσεων, αν τα δύο μεγάλα κόμματα τολμήσουν, επιτέλους, να ξεφύγουν από δογματικές εμμονές και… Read More »
Στον χώρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα περισσότερα εθνικά Συντάγματα κατοχυρώνουν το αναλογικό εκλογικό σύστημα, συνήθως με μια γενική αναφορά στις «αρχές της αναλογικής αντιπροσώπευσης». Αυτή ήταν η κυρίαρχη τάση στην Ευρώπη, ήδη από την περίοδο του μεσοπολέμου. Κανένα ευρωπαϊκό Σύνταγμα δεν κατοχυρώνει ρητά το πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα, ενώ ορισμένα Συντάγματα, μεταξύ των οποίων και το… Read More »
Η ισχύουσα ρύθμιση περί συνταγματικής αναθεώρησης από δύο Βουλές, σε δύο δηλαδή φάσεις με την παρεμβολή εκλογών, δημιουργεί ένα θεμελιώδες ζήτημα που ήδη έχει αρχίσει να απασχολεί την επικαιρότητα: Σε ποιο βαθμό δεσμεύεται η δεύτερη Βουλή από την πρώτη Βουλή; Το άρθρο 110 του Συντάγματος προβλέπει σχετικά ότι με την απόφαση της πρώτης Βουλής «καθορίζονται… Read More »