Ένα από τα κύρια ζητήματα του ελληνικού πολιτικού συστήματος, το οποίο επανέρχεται στο προσκήνιο, οπωσδήποτε και με αφορμή τις συνταγματικές αναθεωρήσεις, είναι ο πλειοψηφικός του χαρακτήρας. Η εκάστοτε πλειοψηφία διαθέτει πολύ μεγάλη ελευθερία κινήσεων και περιορίζεται από όργανα κατά βάση μη πολιτικά, όπως είναι τα δικαστήρια και οι ανεξάρτητες αρχές. Δεν υπάρχει δηλαδή ένα πολιτικό… Read More »
Αν την περασμένη Κυριακή ίσχυε ο εκλογικός νόμος του ΣΥΡΙΖΑ, ακόμη θα περιμέναμε να δούμε αν θα μπορούσε να σχηματιστεί βιώσιμη κυβέρνηση στη νέα Βουλή. Γιατί, καθώς δεν θα αρκούσαν στη Ν.Δ. ούτε οι ψήφοι της κ. Γεννηματά, η όποια λύση θα εξαρτιόταν από τις απίθανες αξιώσεις του κ. Βελόπουλου… Είμαι πεπεισμένος ότι στην Ελλάδα… Read More »
Μεταξύ των συνταγματικών διατάξεων που κρίθηκαν αναθεωρητέες από την προηγούμενη Βουλή περιλαμβάνεται και το άρθρο 54 παρ. 1 Συντ., το οποίο προβλέπει (α) ότι το εκλογικό σύστημα και οι εκλογικές περιφέρειες ορίζονται με (τυπικό) νόμο, που (β) ισχύει κατ’ αρχήν από τις μεθεπόμενες εκλογές, εκτός αν προβλέπεται η ισχύς του άμεσα από τις επόμενες εκλογές… Read More »
Ι. Στην εξελισσόμενη διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος έχει διαμορφωθεί ευρεία συναίνεση για ορισμένα θεσμικής φύσης ζητήματα (εκλογή ΠτΔ, ποινική ευθύνη Υπουργών, βουλευτικές ασυλίες). Από την άλλη πλευρά, οι εμβληματικές προτάσεις των μεγάλων κομμάτων (θρησκευτική ουδετερότητα, ανώτατη εκπαίδευση) δεν έτυχαν αντίστοιχης αμοιβαίας αποδοχής. Έτσι, καθίσταται εφικτή μία περιορισμένης έκτασης αναθεώρηση για την αλλαγή οργανωτικών διατάξεων που… Read More »
Κατά τη παρεμπίπτουσα συζήτηση στη Βουλή για το νόημα του άρθρου 110 Συντ. επαληθεύθηκε η νομική ματαιότητα οποιουδήποτε περιορισμού της εξουσίας της Αναθεωρητικής Βουλής ως προς τον προσδιορισμό του περιεχομένου των αναθεωρητέων διατάξεων. Όλοι οι αγορητές της αντιπολίτευσης, αλλά και ο πρώην Υπουργός Δικαιοσύνης της Κυβέρνησης, κ. Σταύρος Κοντονής, στην εμπεριστατωμένη τοποθέτησή του το βράδυ… Read More »
Το ισχύον άρθρο 32 του Συντάγματος «απειλεί» με πρόωρη διάλυση της Βουλής στην περίπτωση που δεν επιτευχθεί η αυξημένη πλειοψηφία των 180 βουλευτών για την εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας. Η διάταξη αυτή αποσκοπούσε, κατά την αρχική αντίληψη του συντακτικού νομοθέτη του 1975, στο να ωθήσει τις πολιτικές δυνάμεις στην εκλογή προσώπων με την ευρύτερη… Read More »
Το ζήτημα που απασχόλησε εκτενώς χθες την Ολομέλεια της Βουλής είναι το κατά πόσον η απόφαση της παρούσας σύνθεσης δεσμεύει τις αποφάσεις της επόμενης, κατ’ εξοχήν αναθεωρητικής, Βουλής, και ειδικότερα αν η τελευταία δεσμεύεται από την «κατεύθυνση» που αποφασίζει η παρούσα. Πράγματι, θα ήταν περιττή η απόφαση της προτείνουσας Βουλής σχετικά με την «ανάγκη της… Read More »
Μετά την αναγνώριση από την Ελλάδα, στις 20 Νοεμβρίου 1985, του δικαιώματος ατομικής προσφυγής, η νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) επικαθόρισε σταδιακά, και στη Χώρα μας, την ερμηνεία όλων των εθνικών κανόνων δικαίου, ακόμη και των συνταγματικών. Στο πλαίσιο της παραπάνω νομολογίας, γίνεται δεκτό ότι το Κράτος Δικαίου επιβάλλει, εκτός των… Read More »
Μέσα στην ερχόμενη βδομάδα θα διεξαχθεί η πρώτη συζήτηση στην Ολομέλεια για τον καθορισμό των αναθεωρητέων διατάξεων, με βάση την σχετική πρόταση της Επιτροπής Αναθεώρησης. Η πρόταση αυτή επιβεβαιώνει τελικά τις προβλέψεις ότι το όλο εγχείρημα ήταν εξ αρχής υπονομευμένο, όχι μόνον διότι εντασσόταν σε ένα διχαστικό κλίμα, που δεν ευνοούσε ευρύτερες συναινέσεις και συγκλίσεις,… Read More »
Το ζήτημα της κατανομής των αναθεωρητικών αρμοδιοτήτων μεταξύ των δύο διαδοχικών Βουλών που συμπράττουν στην αναθεώρηση του Συντάγματος κατά το άρθρο 110 Συντ., αποτελεί αντικείμενο ενός εν εξελίξει θεωρητικού, νομικού και πολιτικού διαλόγου. Στη μελέτη του αυτή ο Καθηγητής Χαράλαμπος Ανθόπουλος επιχειρεί μια πολύπλευρη συγκριτική, ιστορική και δογματική έρευνα του εριζόμενου αυτού ζητήματος, υπογραμμίζοντας ειδικότερα… Read More »
Το άρθρο 110 του Συντάγματος, ρυθμίζοντας τη διαδικασία συνταγματικής αναθεώρησης, απαιτεί συναίνεση που θα παραμείνει σταθερή σε δύο διαδοχικές, ισοδύναμες Βουλές, τόσο ως προς την ανάγκη όσο και ως προς την κατεύθυνση της αναθεώρησης. Αυτή η απαίτηση δικαιολογεί τη δέσμευση της δεύτερης Βουλής από τις κατευθύνσεις τις οποίες η πρώτη Βουλή ενδέχεται να προσδιορίσει ως… Read More »
(Η σημασία της παρεμβολής των εκλογών, η αδυναμία δικαστικού ελέγχου της Αναθεώρησης, το αίτημα της συνταγματικής συναίνεσης και οι σχέσεις μειοψηφίας-μειοψηφίας) Θα ήθελα να παρέμβω στο διάλογο, που άνοιξε, προσθέτοντας ή συμπληρώνοντας ερμηνευτικά επιχειρήματα σε όσα έχουν διατυπωθεί ήδη από συναδέλφους. Θα υπερασπιστώ την άποψη, ότι η Αναθεωρητική Βουλή, αυτή που θα προέλθει από εκλογές,… Read More »
Στη συζήτηση για τη συνταγματική αναθεώρηση έχει διατυπωθεί η ακόλουθη άποψη: η Βουλή που εκκινεί την αναθεωρητική διαδικασία να δεσμεύει ως προς το περιεχόμενο των προς τροποποίηση διατάξεων την επόμενη Βουλή, η οποία, έπειτα από εκλογές, θα ολοκληρώσει τη συνταγματική μεταβολή. Η συγκεκριμένη προσέγγιση εστιάζει στον «κίνδυνο» ο νικητής των ενδιάμεσων εκλογών να προσδώσει στις… Read More »
Τις τελευταίες μέρες διεξάγεται στην ιστοσελίδα του Ομίλου μας μια ζωηρή συζήτηση για την αναθεώρηση του Συντάγματος. Το ενδιαφέρον της βρίσκεται στο ότι ξεφεύγει από την πεπατημένη της παράθεσης διατάξεων που θα πρέπει (ή δεν θα πρέπει) να αναθεωρηθούν, σύμφωνα με τις απόψεις του εκάστοτε συγγραφέα, αλλά θίγει ένα καίριο στην παρούσα συγκυρία ζήτημα: το… Read More »
Στην συνεδρίαση της 14.11.2018 της Ολομέλειας της Βουλής με αντικείμενο την έναρξη της πρώτης φάσης της διαδικασίας αναθεώρησης του Συντάγματος, σύμφωνα με το άρθρο 110 παρ. 2 – 5 και τη συγκρότηση κοινοβουλευτικής επιτροπής για την επεξεργασία των προτάσεων του ΣΥΡΙΖΑ και της Νέας Δημοκρατίας, οι αρχηγοί των δυο παραπάνω κομμάτων διαφώνησαν έντονα ως προς… Read More »