Αρκετές φορές βλέπουμε τον δημόσιο χώρο ως κάτι το ανταγωνιστικό προς τα ιδιωτικά δικαιώματα. Για παράδειγμα, δια της ρυμοτόμησης ενός οικισμού αφαιρούνται τμήματα των ιδιοκτησιών για να φτιαχτούν οι δρόμοι. Ολόκληρες ιδιοκτησίες απαλλοτριώνονται για να κατασκευαστούν σχολεία, πλατείες ή νοσοκομεία. Από την άλλη μεριά, η ατομική ιδιοκτησία αποτελεί τη βάση της οικονομικής ανεξαρτησίας του υποκειμένου,… Read More »
Πρόλογος Με την απόφασή του αρ. 1206/2024 (Δ΄ Τμήμα) το Συμβούλιο της Επικρατείας -σε πενταμελή μάλιστα σύνθεση- χάραξε, χωρίς αμφιβολία, μια εμβληματική, κυριολεκτικώς, «τομή» στην νομολογία του. «Τομή», η οποία αφορά βεβαίως in concreto τον έλεγχο της νομιμότητας ατομικών διοικητικών πράξεων που εκδίδονται μέσω ηλεκτρονικώς αυτοματοποιημένης επεξεργασίας δεδομένων, πλην όμως κατ’ ουσία επεκτείνεται, μ’ εξαιρετική… Read More »
Με αφορμή ορισμένες γνωμοδοτήσεις και τοποθετήσεις συναδέλφων, που είδαν πρόσφατα το φως της δημοσιότητας, έχει δημιουργηθεί η εντύπωση ότι η πλειονότητα των καθηγητών συνταγματικού Δικαίου τάσσεται αναφανδόν υπέρ της συνταγματικότητας των κυβερνητικών σχεδίων για την λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων στη χώρα μας. Αισθανόμαστε λοιπόν την ανάγκη να δηλώσουμε ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Στο άρθρο 16… Read More »
οὕτω δὴ πᾶς ἐπιστήμων τὴν ὑπερβολὴν μὲν καὶ τὴν ἔλλειψιν φεύγει, τὸ δὲ μέσον ζητεῖ καὶ τοῦθ’ αἱρεῖται, μέσον δὲ οὐ τὸ τοῦ πράγματος ἀλλὰ τὸ πρὸς ἡμᾶς Αριστοτέλης, Ἠθικὰ Νικομάχεια, Βιβλίον B [1106b] I. Εισαγωγικές παρατηρήσεις Συχνά διαβάζουμε στις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας ότι ο έλεγχος που ασκεί είναι «οριακός». Ενδεικτικά, στην… Read More »
Β. Τζέμος (επιμ.), ΑΣΕΠ και δίκαιο ανθρώπινου δυναμικού στο δημόσιο, Νομική Βιβλιοθήκη, 2023 [1] Το ότι το Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού(εφεξής ΑΣΕΠ) αποτέλεσε μια μεγάλη τομή στον τρόπο λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης αποτελεί κοινό τόπο στις συζητήσεις που σχετίζονται με την λειτουργία του δημοσίου. Μολονότι η τομή αυτή δεν αμφισβητείται από κανένα πολιτικό χώρο, η… Read More »
Μιλώντας στο Άστρος, κατά την εκδήλωση παρουσίασης του Επετειακού Τόμου για τα 200 χρόνια από την εκεί σύγκληση της Β΄ Εθνοσυνέλευσης και την ψήφιση του «Νόμου της Επιδαύρου» («Σύνταγμα του Άστρους του 1823»), ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Ακαδημαϊκός και Επίτιμος Καθηγητής της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ κ. Προκόπιος Παυλόπουλος επισήμανε, μεταξύ άλλων, και τα… Read More »
Πλήρες κείμενο ελεύθερης πρόσβασης. Η μονογραφία αναλύει, υπό το πρίσμα του συνταγματικού δικαίου, την απαγόρευση του μισαλλόδοξου λόγου (ή ρητορικής μίσους), ως περιορισμού της ελευθερίας της έκφρασης, σε διεθνές (ιδίως Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου), ενωσιακό και εθνικό επίπεδο. Εστιάζει, δε, ειδικότερα σε εκείνες τις περιπτώσεις μισαλλόδοξου λόγου (hate speech) που αφορούν τη θρησκεία, είτε… Read More »
* Αποτελεί πλέον αδιαμφισβήτητη ιστορική αλήθεια το γεγονός ότι ο Ελευθέριος Βενιζέλος, με το κορυφαίο πολιτικό του ήθος και το εμβληματικό διεθνές κύρος του διαδραμάτισε καταλυτικό, κυριολεκτικώς, ρόλο ως προς την διατύπωση και την τελική σύναψη της Συνθήκης της Λωζάνης, συμμετέχοντας στην Συνδιάσκεψη της Λωζάνης μεταξύ 1922 και 1923. Α. Με «χαίνουσες» ακόμη τις Εθνικές μας… Read More »
Πολιτεία δίχως φύλακες Ανοίγοντας το τελευταίο βιβλίο του Κωνσταντίνου Τσουκαλά ο αναγνώστης θα αντιληφθεί πολύ γρήγορα πως οι λέξεις και οι φράσεις του συγγραφέα θα συνδυαστούν κάτω απ’ τα μάτια του με έναν τρόπο καθόλου συνηθισμένο. Πράγματι, από τις πρώτες γραμμές γίνεται φανερό πως η ανάλυση του κοινωνικού επιστήμονα συνυφαίνεται με ένα είδος αφήγησης. Ο… Read More »
Αισθάνομαι την ανάγκη πριν αρχίσω να εκφράσω δημόσια τα αισθήματα οδύνης και αποτροπιασμού που μου προξενούν τα όσα, φρικτά και απίστευτα, συμβαίνουν στις μέρες μας στον κοινό μας σπίτι, την Ευρώπη. Και όλα αυτά εξ αιτίας μια απρόκλητης και αναίτιας εισβολής, που κήρυξε η Ρωσία κατά της Ουκρανίας. Παράλληλα όμως θα ήθελα να εκφράσω, με… Read More »
Δημοσιεύθηκε σε: Αργύρη Γ. Πασσά – Κωνσταντίνου Αρβανιτόπουλου- Μαριλένας Κοππά (επιμ.) Ελλάδα – Ευρωπαϊκή Ένωση. Μια σχέση μέσα από «σαράντα κύματα» 1981-2021, εκδ. Πεδίο, Αθήνα 2021, σελ. 91-104] Οι δικές μου Ευρώπες: μια βιωματική σχέση και τρεις στιγμές του Γιάννη Ζ. Δρόσου, Ομότιμου Καθηγητή της Νομικής Σχολής Αθηνών Στην έκδοση αυτή, την αφιερωμένη στα… Read More »
Η εισαγωγή στη συνταγματική αναθεώρηση του 2001 ειδικής πλειοψηφίας, τουλάχιστον διακοσίων βουλευτών, για την υπερψήφιση του νόμου που θα οργανώσει την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των εκτός Επικρατείας Ελλήνων καθόρισε τις εξελίξεις τα επόμενα χρόνια. Η ατελέσφορη πρωτοβουλία στις αρχές του 2009 ανέδειξε τις περιοχές της ρυθμιζόμενης ύλης στις οποίες θα έπρεπε να επικεντρωθεί ο… Read More »
Ι. Εισαγωγή Οι προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ και τα θλιβερά επακόλουθά τους θέτουν μία σειρά από ζητήματα που παρουσιάζουν γενικότερο ενδιαφέρον και αξίζουν την προσοχή μας. Οι λιγότερο εξοικειωμένοι με τα αμερικανικά πράγματα ασφαλώς θα αισθάνθηκαν απορία, παρακολουθώντας την ίδια τη διαδικασία διεξαγωγής των εκλογών, την καθυστέρηση στην έκδοση των αποτελεσμάτων, το ενδεχόμενο να μην… Read More »
Με αφορμή το βιβλίο του Αντώνη Μανιτάκη, Στο λυκόφως της μεταπολίτευσης. Κείμενα της συνταγματικής συγκυρίας πριν, κατά και μετά τα μνημόνια, («Επίκεντρο», Θεσσαλονίκη 2020, σελ. 464) — Ένα από τα πιο πρωτότυπα και χρήσιμα συμπεράσματα του βιβλίου είναι αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε η νοηματική «πλαστικότητα» του Συντάγματος. Πρόκειται για την διαρκή του προσαρμοστικότητα όσον… Read More »
Οι επιμέρους μεθοδολογικές προσεγγίσεις που επιφυλάσσει η νομική επιστήμη για το δίκαιο, εγγράφονται στο φάσμα που αναπτύσσεται μεταξύ του ακραίου νομικού θετικισμού και του νομικού ρεαλισμού, μεταξύ της απόλυτης δέσμευσης και της απόλυτης ελευθερίας του ερμηνευτή των κανόνων δικαίου. Η περιγραφική προσέγγιση της (συνταγματικής) έννομης τάξης καταδεικνύει ότι η καταγραφή του δικαίου όπως πραγματικά είναι… Read More »