Ευρωπαϊκή Τραπεζική Ένωση: Η νέα πρόκληση για τη δημοκρατία στην Ευρώπη

του Γιάννη Αγγέλου, Δικηγόρου, Υπ Διδ Πανεπιστημίου Αθηνών

Η πρόσφατη διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση χαρακτηρίζεται ως η σημαντικότερη που γνώρισε το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα από το «Μεγάλο Κραχ» του 1929. Εξ αρχής, αναζητήθηκαν σε παγκόσμια κλίμακα τρόποι θεσμικής και νομοθετικής αντιμετώπισής της- ωστόσο, δεν αποτελεί novum η προσπάθεια αποφυγής μελλοντικών αστοχιών, μέσω της βελτίωσης των υπαρχόντων θεσμών ή της δημιουργίας νέων, τόσο σε ευρωπαϊκό, όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.  

                Η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Ένωση, που έχει ήδη αρχίσει να υλοποιείται, θεωρείται όχι μόνο η ευρωπαϊκή απάντηση στην κρίση, μα πολύ περισσότερο ως το σημαντικότερο μέχρι τώρα βήμα περαιτέρω ενοποίησης (κατ’ αρχάς) των κρατών-μελών της ευρωζώνης και προάγγελος του επομένου -της δημοσιονομικής, δηλαδή, ένωσης. 

                Η πρόσφατη οικονομική κρίση, η οποία, τουλάχιστον στον ευρωπαϊκό χώρο, ήταν εκείνη που κατά μείζονα λόγο οδήγησε στην κρίση του χρηματοπιστωτικού τομέα, κατέδειξε την αναγκαιότητα μιας κεντρικής χρηματοοικονομικής εποπτείας.  Η απάντηση στις οικονομικές κρίσεις, λοιπόν, σύμφωνα με τα κορυφαία όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οφείλει ν’ αναζητηθεί στην τεχνοκρατία:  Εξίσου σαφής, όμως, είναι η νέα «διαρροή» κρατικής κυριαρχίας από τα κράτη-μέλη και η αποδυνάμωση κρατικών οργάνων υπολόγων στα εθνικά κοινοβούλια. Έτσι, η κρίση φαίνεται να διαφοροποιεί ουσιωδώς τις αρχές επί των οποίων συμφωνήθηκε η ως τώρα προσέγγιση των ευρωπαϊκών κρατών, κάνοντας σαφή την ανάγκη εξέλιξης του ίδιου του δημοκρατικού πολιτεύματος, ώστε να ανταποκριθεί στις νέες απαιτήσεις που δημιουργούνται. Μια τέτοια, όμως, θεσμική και λειτουργική αναδόμηση, θα πρέπει εξ ορισμού να περιλαμβάνει θεσμούς και διαδικασίες διασφαλιστικούς όχι μόνο της νομισματικής ένωσης και των εμπορικοοικονομικών σχέσεων, μα και των εκπληκτικών κεκτημένων της σύγχρονης δυτικής δημοκρατίας.

 

[Εκτεταμένη μορφή παρέμβασης στο ΙΣΤ’ ετήσιο συμπόσιο του Επιστημονικού Ομίλου «Αριστόβουλος Μάνεσης» (Κωνσταντινούπολη, 9-11 Μαΐου 2014) , σε συνεργασία με το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου του Βοσπόρου (‘’Boğaziçi Üniversitesi’), όπως θα δημοσιευθεί στο περιοδικό «Το Σύνταγμα» (Τεύχος  1-2/2014)].

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

two × 4 =