Η μελέτη έχει ως αφετηρία τη σύγκριση της κοινοβουλευτικής με την άμεση δημοκρατία, με δεδομένη τη θέση του φιλοσόφου, Κορνήλιου Καστοριάδη, υπέρ της άμεσης δημοκρατίας και τη στάση του απέναντι στις κοινοβουλευτικές δημοκρατίες, τις οποίες χαρακτηρίζει ως ‘φιλελεύθερες ολιγαρχίες’. Εξετάζεται, κατόπιν, η σημασία του έργου του για τη σύγχρονη πολιτική θεωρία (τον πολιτικό φιλελευθερισμό, τον νεο-ρεπουμπλικανισμό, τον φιλελεύθερο κοινοτισμό, αλλά και τη σύγχρονη επαναστατική θεωρία). Συγκεκριμένα, αναζητείται εάν και πού το καστοριαδικό αίτημα για ελευθερία και αυτονομία του ατόμου και της κοινωνίας συναντάται με θεωρητικές επεξεργασίες που, ενώ ανήκουν σε άλλες πολιτικές παραδόσεις, εντούτοις φαίνεται να κατατείνουν σε παρόμοιους στόχους. Το κείμενο ολοκληρώνεται με την κριτική αξιολόγηση της θέσης του Καστοριάδη για τον ρόλο της τεχνολογίας στις σύγχρονες κοινωνίες, θέμα κατ'εξοχήν πολιτικό και αυτό.
«Το ενδιαφέρον μου τόσο γι αυτό το θέμα, όσο και εν γένει για τα ζητήματα της πολιτειακής οργάνωσης του κράτους και της συναφούς συνταγματικής και πολιτικής θεωρίας, το οφείλω, πρωτίστως, στον αείμνηστο Καθηγητή μου στη Νομική Αθηνών, Αριστόβουλο Μάνεση, που μας δίδασκε ότι το Συνταγματικό Δίκαιο είναι το Δίκαιο της πολιτικής ελευθερίας» δηλώνει ο συγγραφέας, Γιώργος Ευαγγελόπουλος, στην πρώτη σελίδα του βιβλίου.»
Μετά την κριτική ανάλυση των θέσεων του μεγάλου φιλοσόφου, ο συγγραφέας, καταλήγει:
« Η κύρια ένστασή μου ως προς τα ανωτέρω έγκειται στο ότι, σήμερα, προτάσεις οργάνωσης και διοίκησης της παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών σαν αυτές που διατύπωσε ο Καστοριάδης ενόσω δεν είχε εγκαταλείψει ακόμη πλήρως τον μαρξισμό δεν μπορούν, κατά την ταπεινή μου γνώμη, να συζητηθούν με αξιώσεις επιτυχούς εφαρμογής τους∙ και τούτο όχι μόνον λόγω της διαδικασιοκρατικής αντίληψης που τις διέπει (σύμφωνα με την οποία πιστεύεται, εσφαλμένα, ότι η άμεση δημοκρατία ως διαδικασία λήψης των αποφάσεων εξασφαλίζει κατ’ ανάγκην τις βέλτιστες στην ουσία τους επιλογές) και της αποτυχίας ανάλογων πειραμάτων στο παρελθόν (π.χ. του γιουγκοσλαβικού αυτοδιαχειριστικού μοντέλου οικονομικής ανάπτυξης), αλλά ενδεχομένως και διότι οι προϋποθέσεις επιτυχούς υλοποίησής τους «υπονομεύονται» από την πολυπλοκότητα που διακρίνει τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας των σύγχρονων κοινωνιών και αγορών» (σελ. 29-30). …
«Εν κατακλείδι, λοιπόν, το κυριότερο επιχείρημά μου υπέρ της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας είναι εξαιρετικά απλό και συνίσταται στο ότι δεν γνωρίζω (ή δεν έχω πειστεί) με τι καλύτερο θα μπορούσαμε να την αντικαταστήσουμε, εάν την καταργούσαμε αντί να την μεταρρυθμίσουμε και να την εξελίξουμε, θέση που νομίζω θα έβρισκε σύμφωνο και τον ίδιο τον Καστοριάδη, αφού τελικώς απέρριπτε τη βία ως μαμμή της Ιστορίας και πίστευε ότι, μόνο μέσω της ταυτόχρονης κατάκτησης από τον άνθρωπο της ατομικής του αυτονομίας και από τις κοινωνίες των συλλογικών τους αυτονομιών ( που τελούν άλλωστε σε διαλεκτική σχέση αλληλεπίδρασης και συνδιαμόρφωσης), μπορούμε να οδηγηθούμε σε ανώτερες μορφές ατομικής και συλλογικής αυτοσυνειδησίας και, κατά συνέπεια, δημοκρατικότερης κοινωνικοπολιτικής οργάνωσης.» (σελ. 32)
Οι εκδόσεις Ευρασίας μας χάρισαν ένα ακόμη ‘διανοητικό διαμαντάκι’ γραμμένο δια χειρός του εξαιρετικού Γιώργου Λ. Ευαγγελόπουλου.
Κορνήλιου Καστοριάδη, υπέρ της άμεσης δημοκρατίας και τη στάση του απέναντι στις κοινοβουλευτικές δημοκρατίες, τις οποίες χαρακτηρίζει ως ‘φιλελεύθερες ολιγαρχίες’. Εξετάζεται, κατόπιν, η σημασία του έργου του για τη σύγχρονη πολιτική θεωρία (τον πολιτικό φιλελευθερισμό, τον νεο-ρεπουμπλικανισμό, τον φιλελεύθερο κοινοτισμό, αλλά και τη σύγχρονη επαναστατική θεωρία). Συγκεκριμένα, αναζητείται εάν και πού το καστοριαδικό αίτημα για ελευθερία και αυτονομία του ατόμου και της κοινωνίας συναντάται με θεωρητικές επεξεργασίες που, ενώ ανήκουν σε άλλες πολιτικές παραδόσεις, εντούτοις φαίνεται να κατατείνουν σε παρόμοιους στόχους. Το κείμενο ολοκληρώνεται με την κριτική αξιολόγηση της θέσης του Καστοριάδη για τον ρόλο της τεχνολογίας στις σύγχρονες κοινωνίες, θέμα κατ'εξοχήν πολιτικό και αυτό.
