P. Rosanvallon, «H κοινωνία των ίσων», εκδ. Πόλις, 2014

Βιβλιοκρισία: Παναγιώτης Μαντζούφας, Επ Καθ Νομικής Σχολής ΑΠΘ

P. Rosanvallon, «H κοινωνία των ίσων», εκδ. Πόλις, 2014, σ. 345
Οι ιστορικές μεταμορφώσεις της ισότητας απ’ την νεωτερικότητα στο σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον

Το έργο του P.Rosanvallon(εφεξής P.R.) «Η κοινωνία των ίσων» συνιστά μία συνθετική εργασία μεγάλης εμβέλειας που πετυχαίνει να θέσει το ζήτημα της ισότητας σε μια εδραία θεωρητική και ιστορική βάση, αναδεικνύοντας τόσο το ιστορικό του βάθος, όσο και την διαρκή του επικαιρότητα. Ο συγγραφέας ξεκινάει το έργο του από την διαπίστωση που αποτελεί και την κεντρική του ιδέα του βιβλίου: ενώ η δημοκρατία επιβεβαιώνει τον δυναμισμό της ως καθεστώς που επεκτείνεται σε όλο και περισσότερα κράτη, παράλληλα φθίνει ως μορφή κοινωνικής οργάνωσης διότι οι ανισότητες αυξάνονται συνεχώς. Παρατηρείται παγκόσμια μια εκρηκτική διεύρυνση του χάσματος μεταξύ των υψηλότερων εισοδημάτων σε σχέση με τα εισοδήματα των ασθενέστερων στρωμάτων[1]. Αυτή η έκρηξη των ανισοτήτων διαδέχθηκε μια μακροχρόνια τάση μείωσης των ανισοτήτων τόσο σε Ευρώπη όσο και σε Αμερική που κράτησε μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του 1990. Επομένως έχουμε μια θεαματική ρήξη με το παρελθόν. Μολονότι, το διάχυτο αίσθημα είναι ότι οι ανισότητες είναι εντυπωσιακά μεγάλες το αίσθημα αυτό δεν μετατρέπεται σε δυσαρέσκεια, αλλά σε μια παθητική αποδοχή συγκεκριμένων μορφών ανισότητας ίσως διότι όταν αξιολογούνται ειδικές καταστάσεις συνδέονται με ατομικές συμπεριφορές παρά με ευρύτερους κοινωνικούς καθορισμούς. Από την άλλη, ενώ η ιδέα της ισότητας διατηρεί τη ρητορική της αίγλη-όλο και ποιο συχνά την επικαλούμαστε στη δημόσια συζήτηση-δεν συνδέεται με ένα θετικό όραμα ενός επιθυμητού κόσμου, δεν δίνει τον τόνο της εποχής, δεν συνεγείρει τους πολίτες.

 

 


[1] Βλ. Z.Bauman, Πλούτος και ανισότητα, μας ωφελεί όλους ο πλούτος των ολίγων;, εκδ. Οκτώ, 2014