( Γραπτή απόδοση ομιλίας που εκφωνήθηκε   με αφορμή την συμπλήρωση δύο χρόνων από την ανάληψη των καθηκόντων  της, ως Προέδρου της Δημοκρατίας, της  Κατερίνας Σακελλαροπούλου,  κατά την τελετή της επίδοσης τιμητικού τόμου στην ίδια  από την Ελληνική Εταιρεία   Δικαίου του Περιβάλλοντος στις  22 Μαρτίου  2022, στην Κεντρική  Σκηνή  της Στέγης  του Ιδρύματος Ωνάση) Θα μου… Read More »

Πανηγυρικός λόγος κατά τον επίσημο εορτασμό της επετείου της 25ης Μαρτίου 1821 στη Μεγάλη Αίθουσα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, 23-3-2022).   Ι. Από την ιδεολογική στη θεσμική διάσταση. Πριν από τριάντα εννέα χρόνια, σε αυτήν εδώ την αίθουσα, ο «Πρύτανης των Συνταγματολόγων», Αριστόβουλος Μάνεσης, εκφωνούσε τον πανηγυρικό λόγο της 25ης Μαρτίου με αντικείμενο… Read More »

Το ισχύον ελληνικό Σύνταγμα περιλαμβάνει διατάξεις που αναφέρονται τόσο στην ειρήνη όσο και στον πόλεμο. Όμως οι έννοιες της ειρήνης και του πολέμου δεν έχουν αυτόνομο συνταγματικό περιεχόμενο αλλά προσλαμβάνουν το νόημα τους από το δημόσιο διεθνές δίκαιο, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί κυρίως μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, με αφετηρία τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών… Read More »

Πρόλογος Πέρ’ από την, ουσιαστικώς ρητή και απερίφραστη, καταδίκη της Ουγγαρίας και της Πολωνίας για παραβίαση της αξίας του Κράτους Δικαίου σύμφωνα με το πρωτογενές Ευρωπαϊκό Δίκαιο -καταδίκη καθ’ όλα δίκαιη και επιβεβλημένη, αν αναλογισθούμε πως ιδίως Ουγγαρία και Πολωνία «αντιλαμβάνονται», συστηματικώς, μ’ επιλεκτικό και μόνο τρόπο το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο κατά… Read More »

Πρόλογος * Κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 82 παρ. 5 του Συντάγματος του 1952 εκδόθηκε το ν.δ. 3845/1958, με το οποίο τέθηκαν οι βάσεις οργάνωσης και λειτουργίας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, ως ολοκληρωμένων πλέον -ιδίως από πλευράς εγγυήσεων προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας των μελών τους- δικαιοδοτικών οργάνων, αρμόδιων για την εκδίκαση δημόσιου δικαίου  διαφορών… Read More »

Στην έκδοση αυτή,  την αφιερωμένη στα σαράντα χρόνια από την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ και την οποία επιμελείται ο φίλος από τα πολύ παλιά Αργύρης Πασσάς, σκέφθηκα ότι, αντί για κάποια ακόμη νομική πραγμάτευση ενωσιακού και συνταγματικού δικαίου, ας επιλέξω κάποιες επί μέρους στιγμές της ευρωπαϊκής πορείας, δικής μου και της χώρας μου, ως… Read More »

Πρόλογος Με δύο πρόσφατες αποφάσεις της Ολομέλειάς του, και συγκεκριμένα με τις αποφάσεις 190-191/2022 που αφορούν, αντιστοίχως, το κατά το Σύνταγμα νομικό καθεστώς της ΕΥΔΑΠ ΑΕ και της ΕΥΑΘ ΑΕ και της επ’ αυτών εποπτείας του Ελληνικού Δημοσίου, ως Δημόσιων Επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας  που η λειτουργία τους έχει ζωτική σημασία για την εξυπηρέτηση βασικών αναγκών… Read More »

Το ζήτημα * Με το άρθρο 36 του ν. 4855/2021 τροποποιήθηκε το αδίκημα της διασποράς ψευδών ειδήσεων. Στη νέα βασική μορφή, η ποινική απαγόρευση καταλαμβάνει κάθε διάδοση ή διασπορά ψευδών ειδήσεων «που είναι ικανές να προκαλέσουν ανησυχίες ή φόβο στους πολίτες ή να κλονίσουν την εμπιστοσύνη του κοινού στην εθνική οικονομία, στην αμυντική ικανότητα της… Read More »

Περίληψη [1]* Μια από τις μείζονες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα φιλελεύθερα κράτη με δημοκρατικό πολίτευμα, τις τελευταίες δεκαετίες, είναι το αίτημα της   θεσμικής αναγνώρισης των πολλαπλών συλλογικών ταυτοτήτων, μειονοτήτων και μεταναστευτικών ή  άλλων  ομάδων, ως οργανικών «μελών του κοινωνικού συνόλου» (άρθρο 25 παρ.1) και ως υποκειμένων της κοινωνίας των πολιτών, που «δικαιούνται να συμμετέχουν στην… Read More »

Εφυγε αθόρυβα, όπως αθόρυβα έζησε, συνέγραψε και δίδαξε στην Ελλάδα και στο εξωτερικό ο καθηγητής της Πολιτικής Δικονομίας, Κωνσταντίνος Κεραμεύς, που γεννήθηκε, μεγάλωσε, σπούδασε και δίδαξε στη Νομική της Θεσσαλονίκης και της Αθήνας. Ευθυτενής, με βήμα αγέρωχο και σταθερό, πορεύθηκε στον ίσιο δρόμο της δικονομίας διασχίζοντάς τον χωρίς να λοξοδρομεί δεξιά ή αριστερά. Ενας ευγενής… Read More »

Περίληψη Η παρούσα μελέτη [*] εξετάζει τη σύγχρονη συνταγματική δημοκρατία και τους δύο θεμελιακούς πυλώνες στους οποίους στηρίζεται: τη διαδικαστική δημοκρατία και το κράτος δικαίου, καθώς και τις προκλήσεις που το τελευταίο αντιμετωπίζει στη σύγχρονη εποχή. Σημείο εκκίνησης της μελέτης αποτελεί η περιγραφή του βέλτιστου κατά τις διδαχές του Αριστοτέλη πολιτεύματος: της πολιτείας. Πρόκειται για… Read More »

Η αστική ευθύνη του κράτους ως στοιχείο του κράτους δικαίου[*] Παρά τις προφανείς αστικολογικές του καταβολές, μετά από την ιστορική απόφαση Blanco[1], το δίκαιο της κρατικής αποζημιωτικής ευθύνης αυτονομήθηκε από το αστικό δίκαιο και άρχισε να διαμορφώνεται και να κινείται και σε δημοσιολογική τροχιά. Οι κανόνες μάλιστα αυτοί δεν εντάσσονται απλώς από συστηματική άποψη στο… Read More »

ΠΡΟΛΟΓΟΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΩΤΗΡΕΛΗΣ, ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Η παρούσα αυτοτελής έκδοση της μελέτης του Αριστόβουλου Μάνεση, με τίτλο «Η φιλελεύθερη και δημοκρατική ιδεολογία της Επανάστασης του 1821», αποτελεί μια ιδιαίτερη στιγμή στην διαδρομή του Ομίλου «Αριστόβουλος Μάνεσης». Αναλάβαμε με μεγάλη χαρά, αλλά και με αίσθημα χρέους προς τον Δάσκαλό μας, την συγκεκριμένη πρωτοβουλία,… Read More »

(Προδημοσίευση -σε αναπτυγμένη μορφή- της εισήγησης του συγγραφέα  στο Πανελλήνιο Συνέδριο με τίτλο «Οργάνωση, στελέχωση και λειτουργία των Πρωτοβάθμιων Ο.Τ.Α.», που οργάνωσε ο δήμος  Θεσσαλονίκης,  7, 8 & 9 Νοεμβρίου 2021) ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ Ι. ΟΙ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΕΝΟΣ ΕΚΛΟΓΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΟΤΑ Αναγωγή στο Σύνταγμα και στον ΕΧΤΑ Οι δεσμεύσεις ως προς τα βασικά χαρακτηριστικά ενός εκλογικού… Read More »

ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Στις αρχές Οκτωβρίου 2021, με προτροπή της Νομικής Σχολής του Α.Π.Θ. και του ιδρυμένου από τη Σύγκλητο το 2018 Κέντρου για τον Ευρωπαϊκό Νομικό Πολιτισμό, ο πρύτανης του Α.Π.Θ. κάλεσε τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας να ενημερωθούν για τη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης και να μετάσχουν ενεργά σ’ αυτήν… Read More »