ΣτΕ (Ολομ.) 2527/2013 [Δεν αντίκειται στο Σύνταγμα το τέλος επιτηδεύματος του ν. 3986/2011. Αντίθετη μειοψηφία]
Όμοιες: ΟλΣτΕ 2528/2013, ΟλΣτΕ 2529/2013, ΟλΣτΕ 2530/2013, ΟλΣτΕ 2531/2013
Περίληψη:
Οι αιτούντες ζήτησαν την ακύρωση της υπ’ αριθμ. ΠΟΛ 1167/2.8.2011 απόφασης του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών κατά το μέρος που αφορά την επιβολή του τέλους επιτηδεύματος, η οποία εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 31 παράγραφος 5 του νόμου 3986/2011.
Το τέλος επιτηδεύματος αποτελεί φόρο κατά την έννοια του άρθρου 78 του Συντάγματος. Επιβλήθηκε ως μέτρο αναγκαίο για την αντιμετώπιση των συνεπειών της οικονομικής κρίσης και θεσπίσθηκε με τη μορφή ελάχιστου φόρου εισοδήματος μετά τη διαπίστωση ότι πολύ μεγάλος αριθμός εμπορικών επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών φορολογουμένων δηλώνουν καθαρά κέρδη κάτω του αφορολόγητου ορίου.
Ο νομοθέτης τεκμαίρει ότι οι ως άνω κατηγορίες κερδίζουν από την άσκηση του επαγγέλματός τους κατ’ έτος ένα ελάχιστο ποσό εισοδήματος, το οποίο φορολογεί ετησίως με ένα ελάχιστο ποσό φόρου. Αντικείμενο του φόρου είναι το ελάχιστο εισόδημα, πραγματικό ή τεκμαρτό. Συγκλίνουσα γνώμη: Αντικείμενο του φόρου είναι οι συναλλαγές που τεκμαίρεται ότι διενεργούνται κατά την άσκηση των επαγγελματικών δραστηριοτήτων των επιτηδευματιών και ελεύθερων επαγγελματιών. Μειοψηφία: Η ιδιότητα του υποκειμένου του φόρου ως επιτηδευματία ή ελεύθερου επαγγελματία είναι η μόνη προϋπόθεση επιβολής του, η οποία τίθεται ανεπίτρεπτα.
Τα κριτήρια του πληθυσμού και του χαρακτήρα του τόπου άσκησης της επαγγελματικής δραστηριότητας αποτελούν τη βάση του τεκμηρίου απόκτησης εισοδήματος. Τα εν λόγω κριτήρια είναι γενικά και αντικειμενικά, τελούν σε συνάφεια προς το αντικείμενο της ρύθμισης, δεν αφίστανται των δεδομένων της κοινής πείρας και στηρίζουν το συμπέρασμα του τεκμηρίου. Δεν τίθεται θέμα φοροδοτικής ικανότητας, εφόσον όλοι οι υπόχρεοι μπορούν, εφόσον συντρέχουν τα κριτήρια του τεκμηρίου, να τον καταβάλλουν. Το επίμαχο τεκμήριο πρέπει να θεωρηθεί μαχητό και για λόγους ανωτέρας βίας, εφόσον προκύπτει ότι δεν ασκήθηκε επαγγελματική δραστηριότητα. Αντίθετη μειοψηφία: Επιβάλλεται αδιακρίτως η ίδια φορολογική επιβάρυνση σε όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες. Δεν προβλέπεται δυνατότητα ανταπόδειξης ότι δεν αποκτήθηκε εισόδημα.