Το Σύνταγμα στην εποχή της κρίσης. Προς έναν νέο συνταγματισμό;
Το κρισιμότερο διακύβευμα των κοινωνικοοικονομικών ανατροπών που συντελούνται γύρω μας είναι η κρίση της πολιτικής αυτονομίας του σύγχρονου εθνικού κράτους, δηλαδή του στοιχείου εκείνου που κατ’εξοχήν συνδέθηκε με την σταδιακή δημοκρατική ολοκλήρωσή του. Κατά συνέπεια, το συνταγματικό κράτος διέρχεται εδώ και πολλά χρόνια μια βαθιά κρίση, δομικού χαρακτήρα, η οποία αφ’ενός μεν συνέβαλε στην πρόσφατη κατάρρευση του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος αφ’ετέρου δε επιδεινώθηκε ραγδαία από αυτήν. Το ερώτημα που τίθεται είναι αν το συνταγματικό κράτος που διαμορφώθηκε τους δύο προηγούμενους αιώνες μπορεί να αντέξει στην σημερινή συγκυρία του 21ου αιώνα. Στο πλαίσιο αυτό, εκείνο που προέχει, υποστηρίζει ο συγγραφέας, είναι η θεωρητική επεξεργασία ενός νέου συνταγματισμού, τόσο ως προς την φυσιογνωμία όσο και ως προς το περιεχόμενο, μια επεξεργασία που δεν θα σημαίνει ρήξη με τον παραδοσιακό συνταγματισμό, ούτε, πολύ περισσότερο, ανατροπή του, αλλά θα συνίσταται σε μια τομή μέσα στη συνέχεια και θα αναδεικνύει ένα νέο συνταγματισμό, που θα είναι ταυτόχρονα αμυντικός και επιθετικός. Ο συνταγματισμός αυτός θα είναι υπερεθνικός και δεν θα έρθει «καταλύσαι αλλά πληρώσαι» τον συνταγματισμό που διαπλάσθηκε στο πλαίσιο των εθνικών κρατών.Η μεγάλη πρόκληση του νέου συνταγματισμού είναι συνεπώς να συναρθρώσει, με συγκεκριμένες προτάσεις, το εθνικό με το υπερεθνικό και το εγγυητικό με το διεκδικητικό, προκειμένου να επιτύχει, υπό την δαμόκλειο σπάθη της σημερινής ζοφερής οικονομικής πραγματικότητας, ένα νέο μείγμα συνταγματικού πατριωτισμού και συνταγματικού κοσμοπολιτισμού.