Tag Archives: Κρατικός παρεμβατισμός

Σκέψεις γύρω από τον δικαστικό έλεγχο της ρυθμιστικής παρέμβασης του κράτους στην οικονομία

Βασίλης Ανδρουλάκης, Πάρεδρος Συμβουλίου Επικρατείας

Το «Οικονομικό Σύνταγμα» συνάγεται, κατά βάση, από τα άρθρα 5 και 106 του Συντάγματος, με τα οποία κατοχυρώνεται η οικονομική ελευθερία και η κρατική παρέμβαση στην οικονομία. Η σύγκρουση μεταξύ τους επιλύεται με βάση την έννοια του δημοσίου συμφέροντος, που αποτελεί όριο της οικονομικής ελευθερίας, αλλά και κριτήριο της συνταγματικότητας των περιορισμών της. Ο περιορισμός, όμως, της οικονομικής ελευθερίας πρέπει, επίσης, να σέβεται και την αρχή της αναλογικότητας και να μην θίγει την οικονομική ελευθερία στον πυρήνα της. Η νομολογία ελέγχει και διαπιστώνει τη συνδρομή του δημοσίου συμφέροντος. Λίγες φορές κρίθηκε ότι οι περιορισμοί της οικονομικής ελευθερίας δεν υπηρετούν σκοπό δημοσίου συμφέροντος. Ο «πραγματικός» έλεγχος των μέτρων παρέμβασης στην οικονομία ασκείται όταν η ρύθμιση που επελέγη τίθεται υπό την βάσανο της αρχής της αναλογικότητας. Ο δικαστής προβαίνει, πλέον, σε όλο και περισσότερο αναλυτικό και λεπτομερή έλεγχο της αναλογικότητας. Τα τελευταία χρόνια, και προφανώς υπό την πίεση του κοινοτικού δικαίου, αναπτύσσεται στα θέματα ελέγχου των μέτρων οικονομικής πολιτικής μια νομολογιακή τάση η οποία προτάσσει την

Δικαστικός έλεγχος των μέτρων οικονομικής πολιτικής. Νομολογιακές τάσεις και προσαρμογές στο μεταβαλλόμενο οικονομικο-πολιτικό περιβάλλον

Ακρίτας Καϊδατζής, Δ.Ν., Δικηγόρος

Ο δικαστικός έλεγχος των μέτρων οικονομικής πολιτικής δεν είναι ανεξάρτητος από το οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον και, πιο συγκεκριμένα, από τις κρατούσες σε κάθε εποχή οικονομικο-πολιτικές αντιλήψεις. Σε μια πρώτη περίοδο, την «κρατοκεντρική» (1975-1990), η κρατούσα αντίληψη επιφυλάσσει στο κράτος κεντρικό ρόλο εντός του οικονομικού πεδίου. Το κρίσιμο νομολογιακό σώμα της περιόδου αυτής συγκροτούν αποφάσεις με τις οποίες ελέγχεται η συνταγματικότητα μέτρων έντονου κρατικού παρεμβατισμού. Με συμβατικό ορόσημο το 1990 εισερχόμαστε σε μια δεύτερη περίοδο, την «αγορακεντρική», με κύριο χαρακτηριστικό το «άνοιγμα» στην αγορά και τον ελεύθερο ανταγωνισμό. Οι αποφάσεις με τις οποίες ελέγχεται η συνταγματικότητα των σχετικών μέτρων δίνουν το στίγμα στην περίοδο αυτή. Μια τρίτη περίοδος και ένα νέο οικονομικο-πολιτικό υπόδειγμα, «διορθωτικό» του προηγούμενου, έχουν αρχίσει να αναδύονται τα τελευταία χρόνια, μια εξέλιξη που φαίνεται πως αποτυπώνεται και στη νομολογία