Tag Archives: Πανεπιστήμιο

Μια ακόμη χαμένη ευκαιρία για το Πανεπιστήμιο; Από τον ψευδεπίγραφο εκσυγχρονισμό στον άκριτο αναχρονισμό

Γιώργος Σωτηρέλης, Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

[Δημοσιεύθηκε στην διαδικτυακή εφημερίδα «Ανοιχτό Παράθυρο» του Γιώργου Λακόπουλου στις 13.5.2015] Η πρόσφατη εξαγγελία για την μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου για τα Πανεπιστήμια άνοιξε έναν νέο κύκλο έντονων αντιπαραθέσεων ως προς το παρόν και το μέλλον τους, οι οποίες όμως, δυστυχώς, κινούνται και πάλι στη λογική του άσπρου μαύρου. Από την μια οι υπερασπιστές του… Read More »

ΣτΕ (Ολ.) 2411/2012 – Συνταγματικότητα διδάκτρων σε μεταπτυχιακά προγράμματα

ΣτΕ (Ολ.) 2411/2012, με σημείωμα Α. Καϊδατζή

Το δικαίωμα δωρεάν παιδείας εκτείνεται καθ’ όλη τη διάρκεια των προπτυχιακών σπουδών, οι οποίες περαιώνονται με τη λήψη του πτυχίου. Ως προς τις μεταπτυχιακές σπουδές και την εκπόνηση διδακτορικής εργασίας εναπόκειται στην εκτίμηση του κοινού νομοθέτη να επιβάλλει στους μεταπτυχιακούς φοιτητές εκτός από την κρατική επιχορήγηση και δίδακτρα, για την κάλυψη του κόστους λειτουργίας των σχετικών προγραμμάτων. Δεν δύναται όμως να καθορίσει δίδακτρα σε τέτοιο ύψος, ώστε να καθίσταται αδύνατη ή δυσχερής η συμμετοχή σε ΠΜΣ φοιτητών περιορισμένης εισοδηματικής ικανότητας, διότι ένα τέτοιο μέτρο θα παραβίαζε την γενική ελευθερία προσβάσεως στην παιδεία (μειοψ.).

Η μεταρρύθμιση της ανώτατης εκπαίδευσης υπό το πρίσμα των συνταγματικών εγγυήσεων της ακαδημαϊκής ελευθερίας

Του Γιώργου Σωτηρέλη Καθηγητή του Συνταγματικού Δικαίου

«Στο κείμενο αυτό, που αποτελεί επεξεργασμένη μορφή εισήγησης σε εκδήλωση που διοργάνωσαν το Πανεπιστήμιο και ο Δικηγορικός Σύλλογος Ιωαννίνων στις 2.12.2011, ο καθηγητής Γιώργος Σωτηρέλης εξετάζει κριτικά τον ισχύοντα νόμο για το Πανεπιστήμιο με βασικό κριτήριο την ακαδημαϊκή ελευθερία και τις εγγυήσεις που της δίνουν νόημα και περιεχόμενο στο πεδίο της συνταγματικής μας πραγματικότητας».

Σκέψεις για τη συνταγματική μεταρρύθμισης του διοικητικού συστήματος

Μιχαλης Πικραμενος, Λεκτορας Νομικης ΑΠΘ, Παρεδρος ΣτΕ

Στο κείμενο αυτό επιχειρείται συνοπτική παρουσίαση των βασικών δομών του διοικητικού συστήματος της χώρας, επισημαίνονται αγκυλώσεις και δυσλειτουργίες που συνοδεύουν τη λειτουργία των υφιστάμενων θεσμών κατά την περίοδο εφαρμογής του ισχύοντος Συντάγματος και διατυπώνονται σκέψεις για την μεταρρύθμιση του συστήματος στην προοπτική της συνταγματικής αναθεώρησης. Η μεταρρύθμιση πρέπει να είναι ευρεία ώστε να καταλαμβάνει όχι μόνον την οργάνωση του εν στενή εννοία κράτους αλλά και των οργανισμών της καθ’ ύλην και κατά τόπο αυτοδιοίκησης με την υιοθέτηση μιας νέας αντίληψης για τις σχέσεις μεταξύ κράτους και αυτοδιοικούμενων οργανισμών και την κατανομή των υποθέσεων που αναλαμβάνουν. Στο πλαίσιο αυτό είναι επιβεβλημένη η αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος προς την κατεύθυνση της καθιέρωσης της αυτονομίας του δημόσιου πανεπιστημίου ως προς ορισμένο τουλάχιστον κύκλο υποθέσεων που συνάπτονται με την κύρια αποστολή του. Η επιτυχία του μεταρρυθμιστικού εγχειρήματος στο σύνολο των διοικητικών δομών της χώρας συναρτάται και από τις μεταβολές που θα επιχειρήσει ο αναθεωρητικός νομοθέτης στο χώρο της δημόσιας διοίκησης και ιδίως στη στελέχωσή της με σκοπό μια πιο αποτελεσματική και ορθολογική οργάνωση των υπηρεσιών της.

Ορισμένες σκέψεις για τη συνταγματικότητα των προτάσεων του κειμένου διαβούλευσης που αφορούν στην διοίκηση των ΑΕΙ

Παναγιώτης Μαντζούφας, Επίκουρος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του Α.Π.Θ.

Ο Π. Μαντζούφας υπενθυμίζει τις βασικές αρχές της πανεπιστημιακής αυτοδιοίκησης, όπως συνάγονται από το άρθρο 16 παρ. 5 και 6 Συντ., προκειμένου να επισημάνει τους πιθανούς κινδύνους για την νομιμότητα της λειτουργίας των πανεπιστημίων που ελλοχεύουν στις προτάσεις του κειμένου διαβούλευσης για την αλλαγή του τρόπου διοίκησης των ΑΕΙ.

Πρέπει όλοι να σπάσουμε τον φαύλο κύκλο της φυγής και της απαισιοδοξίας

Συνέντευξη της Αγγελικής Καραγεώργου με τον Στυλιανό-Ιωάννη Κουτνατζή

Αυτοδιοίκηση στον χώρο του Πανεπιστημίου σημαίνει, πρώτα και πάνω απ’ όλα, ότι οι αρχές του πρέπει και να αποτελούνται αλλά και να εκλέγονται αποκλειστικά και μόνο από τα μέλη της ακαδημαϊκής του κοινότητας. Είναι πάντως άλλο πράγμα η λήψη των εν ευρεία εννοία «πολιτικών» αποφάσεων για τα πανεπιστήμια, που ανήκει κατά το Σύνταγμα στις αυτοδιοικητικές αρχές τους, και άλλο η εφαρμογή τους από το διοικητικό μηχανισμό τους.

Το Σύνταγμα και οι μάνατζερ των ΑΕΙ

Γιώργος Χ. Σωτηρέλης, Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Πανεπιστήμιο και Σύνταγμα. Το άρθρο 16 και η πανεπιστημιακή μεταρρύθμιση

Χαράλαμπος Ανθόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο

Οι προτάσεις που περιέχονται στο κείμενο διαβούλευσης του Υπουργείου Παιδείας για τη νέα πανεπιστημιακή μεταρρύθμιση προσκρούουν σε σοβαρές συνταγματικές δυσχέρειες και είναι αμφίβολο εάν εναρμονίζονται με την πανεπιστημιακή αυτοδιοίκηση που κατοχυρώνει το άρθρο 16 του Συντάγματος.

Συνταγματικότητα επιβολής διδάκτρων σε μεταπτυχιακά προγράμματα

ΣτΕ 2714/2010

Παραπέμπεται στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου το ζήτημα εάν το δικαίωμα δωρεάν παιδείας επεκτείνεται, πέραν των προπτυχιακών προγραμμάτων των ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, και στα μεταπτυχιακά προγράμματα που ολοκληρώνονται με την χορήγηση μεταπτυχιακού διπλώματος ειδίκευσης.

Ο Αλ. Σβώλος και το Πανεπιστήμιο Αθηνών: μια περιπετειώδης σχέση

Ακρίτας Καϊδατζής, Δ.Ν., Δικηγόρος

Ο Σβώλος τιμήθηκε από το Πανεπιστήμιο και τη Νομική Σχολή. Με την παράλληλη δημόσια δράση και τους αγώνες του, ως συνταγματολόγος, ως διανοούμενος, ως δικηγόρος και ενεργός πολίτης, ο Σβώλος υπήρξε διαχρονικά «ενοχλητικός» για τους κρατούντες. Στα ταραγμένα εκείνα χρόνια των διαδοχικών κινημάτων και των πολιτειακών μεταβολών, υπέστη διώξεις τόσο από την πολιτική εξουσία όσο και από το ίδιο το πανεπιστήμιό του, που στην πιο δύσκολη στιγμή τον αποκήρυξε.