Tag Archives: Πολιτικά κόμματα

Τα οικονομικά των πολιτικών κομμάτων στον ν. 4304/2014. Τέταρτη γενιά του δικαίου τους ή μία ακόμη μνημονιακή υποχρέωση;

Θανάσης Γ. Ξηρός, ΔΝ-Δικηγόρος

Ο ν. 4304/2014 θεσπίστηκε μετά από μακρά κυοφορία τριών και πλέον ετών. Δεν θα αποδειχθεί όμως ικανός να ανταποκριθεί στο ώριμο θεσμικό αίτημα για την εισαγωγή κανόνων της τέταρτης γενιάς του δικαίου των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων. Περιορίστηκε σε σημειακές τροποποιήσεις της ισχύουσας νομοθεσίας, προκειμένου η έννομη τάξη μας να εναρμονιστεί σε συστάσεις της Επιτροπής… Read More »

Μια απόπειρα προσέγγισης του δικαιώματος ίδρυσης και συμμετοχής σε πολιτικά κόμματα

Αλέξανδρος Κριτσίκης, Δικηγόρος, ΠΜΣ, ΥπΔιδ. ΔΠΘ

Η ύπαρξη των κομμάτων είναι απαραίτητη προκειμένου να πραγματωθεί η πολιτική ελευθερία στο πλαίσιο της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. Το άρθρο εξετάζει το συνταγματικό δικαίωμα στην ίδρυση και λειτουργία κομμάτων (άρθρο 29 παρ. 1, εδ. α Συντάγματος). 

Αλλαγή παραδείγματος; Η πρόκληση μιας νέας συνταγματικής οργάνωσης σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο

Γιώργος Χ. Σωτηρέλης, Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Είναι αναμφισβήτητο, ότι τόσο η χώρα μας, ειδικά, όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση, γενικότερα, βρέθηκαν αντιμέτωπες με μια πρωτοφανή κρίση που συντάραξε συθέμελα όλες τις παραδοχές και όλες τις βεβαιότητες που σφράγισαν, τις προηγούμενες δεκαετίες, τόσο την ελληνική όσο και την ευρωπαϊκή πραγματικότητα. *** Ομιλία στο Συνέδριο "Ελληνική Πολιτεία και Ευρωπαϊκή Συμπολιτεία" στη μνήμη των… Read More »

Κριθέντα και ανοικτά ζητήματα στην κρατική χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων. Υπό το φως των πρόσφατων νομολογιακών εξελίξεων.

Θανάσης Γ. Ξηρός, Δικηγόρος-ΔΝ Προδημοσίευση από τον τιμητικό τόμο στη μνήμη Γ. Παπαδημητρίου II Καταχώρηση: 02/01/2013

Το Συμβούλιο της Επικρατείας απασχόλησε επανειλημμένα ο καθορισμός των δικαιούχων της τακτικής κρατικής χρηματοδότησης. Η συνταγματικότητα των νομοθετημένων προϋποθέσεων αμφισβητήθηκε, αλλά η πάγια νομολογία του, δεν καταλείπει, υπό τα επικρατούντα νομικά δεδομένα, κανένα ουσιαστικά περιθώριο για νέες, σοβαρές, αμφισβητήσεις. Αντίθετα, ο σκοπός και οι ανάγκες που αντιμετωπίζονται με τη διάθεσης της εκλογικής χρηματοδότησης, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε διαφορετική κατεύθυνση τη δικαστική κρίση για τους δικαιούχους της. Την εκτίμηση ενισχύουν οι σκέψεις που επικράτησαν στην απόφαση 3427/2010 της Ολομέλειας. Τέλος, δεν έχει ακόμη ανοίξει δικαστικά το ζήτημα της κατανομής της, εν γένει, κρατικής χρηματοδότησης, αν και οι σχετικές ρυθμίσεις παραβιάζουν τους συνταγματικούς καθορισμούς του.

Τα πρόσωπα του Ιανού: Μορφές πολιτικής αντιπροσώπευσης από την αρχαιότητα ως τη μετανεωτερικότητα

Κώστας Χ.Χρυσόγονος, Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

Η ταύτιση της πολιτικής αντιπροσώπευσης με τη δημοκρατία δεν είναι αυτονόητο, ίσως μάλιστα ούτε καν ρεαλιστική. Ιδεοτυπικά η πολιτική αντιπροσώπευση θα μπορούσε να νοηθεί κατά δύο διαμετρικά αντίθετους μεταξύ τους τρόπους, δηλ. με φορά είτε από την κοινωνία προς την (πολιτική) εξουσία είτε αντίστροφα, με φορά από την εξουσία προς την κοινωνία. Σήμερα η δεύτερη μορφή της, κυρίαρχη για αρκετούς αιώνες, αναδύεται και πάλι στην επιφάνεια, καθώς, υπό την πίεση των παγκοσμιοποιημένων αγορών, η τάξη των πολιτικών φαίνεται να αντιπροσωπεύει μάλλον τους διεθνείς πιστωτές έναντι των –θεωρητικά μόνο κυρίαρχων- λαών. Η ανανέωση της πολιτικής αντιπροσώπευσης θα μπορούσε να επέλθει, έστω μερικώς, με την περιστολή της επαγγελματοποίησης της πολιτικής τάξης και την αντιμετώπιση της αυτονόμησής της από την κοινωνία. Αυτό θα μπορούσε να γίνει π.χ. με τους ακόλουθους τρόπους: α) μερική υποκατάσταση της κλήρωσης στη θέση της εκλογής και θεσμοθέτηση ενός επιπρόσθετου νομοθετικού σώματος με τρόπο που να εξασφαλίζει την αναλογική αντιπροσώπευση όλων των κοινωνικών τάξεων και μερίδων. β) καθιέρωση ενός ανώτατου ορίου συνολικής βουλευτικής θητείας, γ) σύντμηση των διαστημάτων μεταξύ των εκλογικών αναμετρήσεων, έτσι ώστε να συντμηθούν και τα χρονικά περιθώρια εφαρμογής κυβερνητικών πολιτικών οι οποίες έρχονται τυχόν σε αντίθεση με τη λαϊκή εντολή και δ) ίσως στάθμιση της ψήφου με κριτήριο τα ανήλικα τέκνα.

Ραδιοτηλεοπτική προβολή νεοπαγών κομμάτων κατά την προεκλογική περίοδο

ΣτΕ (Ολ.) 3427/2010 με σημείωμα Στέργιου Κοφίνη

Με τις υπουργικές αποφάσεις καθορισμού του χρόνου προβολής των πολιτικών κομμάτων από ραδιοτηλεοπτικά μέσα κατά την προεκλογική περίοδο για τις ευρωεκλογές της 9.6.2009 διαφοροποιείται το χρονικό σημείο έναρξης μετάδοσης των ραδιοτηλεοπτικών μηνυμάτων, καθώς και η έκταση του προσφερόμενου δωρεάν ραδιοτηλεοπτικού χρόνου, για τα νεοπαγή κόμματα σε σχέση με τα κόμματα που έχουν παρουσία στο ευρωκοινοβούλιο και τα κόμματα που είχαν συμμετάσχει και στις προηγούμενες ευρωεκλογές. Λαμβανομένης υπόψη και της απαγόρευσης προβολής διαφημιστικών μηνυμάτων κατά την προεκλογική περίοδο δυνάμει της παρ. 1 περ. β’ του αρ. 11 του ν. 3023/2002, η διαφοροποίηση αυτή αντίκειται στην αρχή της ισότητας τόσο ως προς το σκέλος του χρόνου έναρξης της δωρεάν προβολής μηνυμάτων όσο και ως προς την έκταση των μηνυμάτων αυτών..

Οικονομική ενίσχυση πολιτικών κομμάτων

ΣτΕ 3157/2009 Τμ. Δ με σημείωμα Στέργιου Κοφίνη

Παραπέμπεται στην Ολομέλεια το ζήτημα της συνταγματικότητας των διατάξεων των αρ. 1-4 του ν. 3023/2002 περί κατανομής της ετήσιας κρατικής τακτικής χρηματοδότησης και οικονομικής ενίσχυσης για ερευνητικούς και επιμορφωτικούς σκοπούς στα πολιτικά κόμματα, βάσει των οποίων αποκλείονται από αυτή πολιτικά κόμματα που έχουν λάβει λιγότερο από 1,5% του συνόλου των ψήφων στις τελευταίες εκλογές. Όμοιες οι ΣτΕ 3158 και 3159/2009.