Ευαγγελία Κουλουμπίνη, Αντιπρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου
Αγαπητοί συνάδελφοι, σε μία δημοκρατική κοινωνία η δικαιοσύνη είναι η υπέρτατη αξία. Αυτή συνιστά την πρώτιστη αρετή των κοινωνικών θεσμών και γι’ αυτό παραμένει αδιαπραγμάτευτη. Η ισόρροπη και ωφέλιμη λειτουργία της δικαιοσύνης, κυρίως η λειτουργία αυτής ως θεσμικό αντίβαρο στο δίπολο της εκτελεστικής- νομοθετικής εξουσίας, είναι το διαχρονικά ζητούμενο. Στον εσωτερικό «ανταγωνισμό» των τριών εξουσιών της πολιτείας αναδύεται στα σύγχρονα κράτη δικαίου η δικαστική λειτουργία ως υπερέχουσας σημασίας προκειμένου να προστατευθούν τα δικαιώματα του ανθρώπου από τις καταχρήσεις της εκτελεστικής εξουσίας. Η τελευταία, διαρκώς ενισχυόμενη, συχνά λειτουργεί ανταγωνιστικά τόσο στην νομοθετική όσο και στην δικαστική λειτουργία.
Σε ένα συνταγματικό κράτος δικαίου η οριοθετημένη σχέση μεταξύ νομοθέτη και δικαστή είναι θεμελιώδης. Ο νομοθέτης είναι αυτός που συντάσσει τον κανόνα, ενώ ο δικαστής είναι αυτός που τον εφαρμόζει. Ο τελευταίος καλείται συχνά να αμβλύνει τον οριακό έλεγχο που διενεργεί, ασκώντας την δικαιοπλαστική του εξουσία, ώστε να δοθούν πρόσφορες λύσεις όταν υφίσταται ανάγκη εξισορρόπησης μεταξύ περισσότερων θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Το Σύνταγμά και οι νόμοι του Ελληνικού Κράτους είναι τα κείμενα εκείνα με τα οποία διαμορφώνεται το περίγραμμα με το οποίο επιτυγχάνεται κλίμα νομιμότητας στο χώρο της δικαιοσύνης και συνθήκες αδιάβλητης απονομής της. Ακανθώδες όμως εξακολουθεί να παραμένει το ζήτημα της δημιουργίας κλίματος εμπιστοσύνης στην δικαιοδοτική λειτουργία της Πολιτείας. Στη διαμόρφωση του κλίματος εμπιστοσύνης δεν αρκεί μόνο το σαφές περίγραμμα που θέτουν οι νόμοι και το Σύνταγμα για την άσκηση αυτής αλλά και οι ίδιοι οι λειτουργοί της θα πρέπει να συμβάλλουν στην καλλιέργεια αυτού με το παράδειγμά τους.
Οι δικαστικοί λειτουργοί θα πρέπει να έχουν συνείδηση της αποστολής τους που οφείλει να είναι προσανατολισμένη στον άνθρωπο αφού αυτός είναι το επίκεντρο της λειτουργίας της δικαιοσύνης. Άλλωστε πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας είναι να σέβεται και να προστατεύει την αξία του Ανθρώπου. Η αρχή αυτή, που αντανακλά τον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα του Συντάγματος, αποκτά ιδιαίτερη σημασία στο χώρο απονομής της δικαιοσύνης.
Και εσείς, ως λειτουργοί της Δικαιοσύνης, οφείλετε να κατακτήσετε το μέτρο εκείνο που θα είναι ανάλογο του κύρους σας και της αποστολής σας καθώς και τη συνέπεια στους λόγους και στις πράξεις σας. Σε ό,τι σκέφτεστε και σε ό,τι πράττετε να πειθαρχείτε στην αρχή του μέτρου, ώστε να θωρακιστείτε από τα φαινόμενα της ζωής, τα φαύλα μετρήματα κατά την άσκηση του έργου σας, τις σφαλερές ακροβασίες, τις υψιπετείς αδυναμίες, τις ψευδείς επινοήσεις και τις αναιδείς επάρσεις. Η πειθαρχία στην αρχή του μέτρου θα έχει ως συνέπεια να μπορείτε να αρθρώσετε λόγο πειστικό στον ίδιο σας τον εαυτό ότι πήρατε την ευθύνη που σας αναλογούσε με τις αποφάσεις σας.
Το δίκαιον που απονέμετε επιείκεια να το συνοδεύει, ενάρετοι και αμερόληπτοι να είστε και τούτο να σας αρκεί!
Άλλωστε, αγαπητοί συνάδελφοι, ψήφου μιας έχετε δικαίωμα.
Καλή σταδιοδρομία!
* Ομιλία που εκφωνήθηκε από την Αντιπρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου Ευαγγελία Κουλουμπίνη και Προεδρεύουσα της συνεδρίασης την 1η Αυγούστου 2023 στο ακροατήριο της Ολομέλειας του, μετά την ορκωμοσία εννέα(9) αποφοίτων της 28ης Εκπαιδευτικής Σειράς της Εθνικής Σχολής Δικαστών, οι οποίοι διορίστηκαν σε θέσεις δόκιμων Εισηγητών του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
