Tag Archives: συμβιωτικοί δεσμοί

Οι συμβιωτικοί και συγγενικοί δεσμοί στη Νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Του Χρήστου Παπαστυλιανού

(Η μελέτη αποτελεί αναδημοσίευση από τον Συλλογικό τόμο στη Μνήμη της Γιώτας Κραβαρίτου, Εκδ. Σάκκουλα 2012). Ένα σημαντικό κομμάτι των ακαδημαϊκών ενδιαφερόντων της Γιώτας Κραβαρίτου, περιστράφηκε γύρω από το ζήτημα των δεσμών που αναπτύσσουν τα άτομα μεταξύ τους και της σχέσης τους με το δίκαιο. Σύμφωνα με την άποψη που έχει διατυπώσει, στο έργο της οι κανόνες δικαίου αναγνωρίζουν και ταυτόχρονα δημιουργούν δεσμούς. Η συγκεκριμένη θεώρηση μπορεί να ανιχνευθεί και στο σώμα των αποφάσεων του ΕΔΔΑ σχετικά με την ιδιωτική και οικογενειακή ζωή. Το Δικαστήριο με μια σειρά αποφάσεων έχει αναγνωρίσει ότι οι προσωπικοί, κοινωνικοί και οικονομικοί δεσμοί που αναπτύσσουν τα άτομα, αποτελούν εξίσου με την ιθαγένεια θεμέλιο δικαιωμάτων, ο σεβασμός των οποίων αποτελεί υποχρέωση των κρατών που έχουν κυρώσει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, αναγνωρίζοντας με αυτό τον τρόπο ότι υπάρχουν διαφορετικά είδη δεσμών που επιτρέπουν διαφορετικούς βαθμούς ένταξης σε μια πολιτική κοινότητα. Σε μερικές περιπτώσεις η ερμηνεία από το ΕΔΔΑ, της διάταξης του άρθρου 8 της ΕΣΔΑ [προστασία της ιδιωτικής & οικογενειακής ζωής] έχει διευρύνει το κανονιστικό εύρος των ανωτέρω όρων, περιλαμβάνοντας στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή και τους συμβιωτικούς δεσμούς που αναπτύσσει κάποιος/α εξαιτίας της εγκατάστασης της/του σε συγκεκριμένο τόπο. Η συγκεκριμένη νομολογία εκφράζει μια αλλαγή παραδείγματος ως προς την πρωτοκαθεδρία που έχει η ιθαγένεια στο εθνικό δίκαιο, σχετικά με τον προσδιορισμό των υποκειμένων στα οποία αναγνωρίζεται η ιδιότητα του φορέα δικαιωμάτων. Το γεγονός της διαμονής σε ένα συγκεκριμένο τόπο και για κάποιο χρονικό διάστημα θεμελιώνει, πλέον υπό προϋποθέσεις, δικαιώματα που εμπίπτουν στο προστατευτικό πεδίο της Συνθήκης, ανεξάρτητα από την ιθαγένεια του υποκειμένου. Οι δεσμοί που δημιουργούν τα άτομα εξαιτίας της εγκατάστασης τους σε ένα τόπο και των βιοτικών δραστηριοτήτων που αναπτύσσουν, σταθμίζονται, και κατά περίπτωση μπορούν να αναδειχθούν υπέρτεροι των οικογενειακών δεσμών ή των δεσμών της ιθαγένειας.