Το συνταγματικό φαινόμενο είναι εντελώς πρόσφατο, αν συγκριθεί με την επί δεκάδες χιλιάδες χρόνια εξέλιξη του homo sapiens. Σε αντίθεση π.χ. με το θρησκευτικό συναίσθημα, το οποίο εκδηλώνεται στο μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής της ανθρωπότητας, η «θέληση για το Σύνταγμα» εμφανίσθηκε στις ανθρώπινες κοινωνίες πριν από μόλις δυόμισι αιώνες. Η κύρια κινητήρια δύναμη του συνταγματισμού της νεωτερικότητας υπήρξε η παγκόσμια επικράτηση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Είναι ανοικτό ερώτημα ποιο μέρος του θεσμικού εποικοδομήματος των καπιταλιστικών κοινωνικών σχηματισμών μπορεί να επιβιώσει από μια ενδεχόμενη μελλοντική κατάρρευση του καπιταλισμού, ιδίως αν η οικονομική ανάπτυξη που πυροδότησε αυτός προσκρούσει κάποια στιγμή στη φέρουσα ικανότητα του πλανήτη, και ποιο όχι.