Tag Archives: Μέτρα οικονομικής πολιτικής

Σύνταγμα, μνημόνιο, εργασιακές σχέσεις και «σωτηρία της πατρίδας»

Δημήτρης Τραυλός-Τζανετάτος, Καθηγητής Εργατικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών

Στο πλαίσιο των «μέτρων διάσωσης» της ελληνικής οικονομίας, στοιχειώδεις προστατευτικές και θεσμικές ρυθμίσεις του εργατικού δικαίου, που ανήκουν στον πυρήνα του «εργασιακού νομικού πολιτισμού», δέχονται ισχυρότατα πλήγματα. Η επιβολή των σχετικών μέτρων γίνεται με επίκληση του «γενικού συμφέροντος», που ταυτίζεται πια με την «επιβίωση της χώρας». Ωστόσο, το γενικό συμφέρον δεν διαθέτει υπερσυνταγματικές ή μεταφυσικές ιδιότητες, αλλά είναι υποταγμένο στο συνολικό συνταγματικό πλαίσιο. Το Σύνταγμα μιας δημοκρατικά οργανωμένης πολιτείας αξιώνει την κανονιστική του πραγμάτωση όχι μόνο σε περίοδο οικονομικής σταθερότητας, αλλά και σε περίοδο οικονομικής κρίσης. Το σύστημα της «κοινωνικά δεσμευμένης οικονομίας της αγοράς», το οποίο διασφαλίζεται από το Σύνταγμα, αξιώνει τήρηση και σεβασμό ανεξαρτήτως οικονομικής συγκυρίας.

Κρίση και εργασία

Χαράλαμπος Ανθόπουλος, Επίκουρος καθηγητής στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο

Προβλήματα συνταγματικότητας παρουσιάζουν τα μέτρα που λήφθηκαν για την εφαρμογή του προγράμματος στήριξης της ελληνικής οικονομίας και αφορούν τις εργασιακές σχέσεις. Η κατάργηση της αρχής ότι καμία συλλογική σύμβαση δεν επιτρέπεται να περιέχει όρους δυσμενέστερους από εκείνους των εθνικών γενικών συλλογικών συμβάσεων παραβιάζει το ουσιώδες περιεχόμενο του δικαιώματος συλλογικής διαπραγμάτευσης κατά το άρθρο 22 παρ. 2 Συντ. Αμφίβολης συνταγματικότητας είναι επίσης η αύξηση του ανώτατου ορίου των ομαδικών απολύσεων, καθώς και η μείωση του ύψους της αποζημίωσης απόλυσης.

Ν. 3845/2010 Μηχανισμός στήριξης της ελληνικής οικονομίας («Μνημόνιο»)

Με τον Ν. 3845/2010 «Μέτρα για την εφαρμογή του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας από τα κράτη-μέλη της Ζώνης του ευρώ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο» (ΦΕΚ Α΄ 65/6.5.2010) καθορίζεται το πλαίσιο και παρέχονται εξουσιοδοτήσεις για τη λήψη μέτρων εφαρμογής του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας, προβλέπονται ειδικά μέτρα για τη μείωση των δημοσίων δαπανών και την αύξηση των φορολογικών εσόδων, επιβάλλεται έκτακτη εισφορά σε νομικά πρόσωπα, ενώ σε παράρτημα παρατίθεται το μνημόνιο οικονομικής και χρηματοπιστωτικής πολιτικής που συμφωνήθηκε μεταξύ της Ελλάδας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Ν. 3833/2010 Επείγοντα μέτρα για την αντιμετώπιση της δημοσιονομικής κρίσης

Με τον Ν. 3833/2010 «Προστασία της εθνικής οικονομίας. Επείγοντα μέτρα για την αντιμετώπιση της δημοσιονομικής κρίσης» (ΦΕΚ Α΄ 40/15.3.2010) λαμβάνεται σειρά μέτρων για τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, όπως: μείωση αποδοχών και πρόσθετων αμοιβών στο δημόσιο τομέα, και ο περιορισμός των προσλήψεων στο δημόσιο τομέα, αύξηση του ΦΠΑ.