Δημοψήφισμα και αρχή της ειλικρίνειας

Χαράλαμπος Ανθόπουλος, Αν Καθηγητής ΕΑΠ

Δημοψήφισμα και αρχή της ειλικρίνειας

Το δημοψήφισμα που πρότεινε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και ενέκρινε η κυβερνητική πλειοψηφία στη Βουλή, με τη σύμπραξη της Χρυσής Αυγής, είναι από συνταγματική άποψη πανταχόθεν διάτρητο.

Δεν υπάρχει δημοψήφισμα με τη διαδικασία του κατεπείγοντος. Δεν νοείται προ-δημοψηφισματική περίοδος πέντε ημερών, αυτό είναι αντίθετο με την ίδια τη φύση του θεσμού, που προϋποθέτει ότι ο πολίτης έχει τον επαρκή χρόνο και την κατάλληλη πληροφόρηση για να αξιολογήσει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του «ναι» και του «όχι». Κανένα δημοψήφισμα δεν επιτρέπεται να αφορά δημοσιονομικά θέματα. Αυτό που ορίζεται ρητά για το δημοψήφισμα για ψηφισμένα νομοσχέδια (άρθρο 44 παρ. 2 εδ. β' Συντ.) ισχύει για την ταυτότητα του νομικού λόγου και για το συμβουλευτικό δημοψήφισμα για κρίσιμα εθνικά θέματα (άρθρο 44 παρ. 2. εδ. α' Συντ.). Οπως έλεγαν οι κλασικοί συνταγματολόγοι, είναι ανώφελο το δημοψήφισμα για δημοσιονομικά θέματα: κανείς δεν θέλει τις φορολογικές επιβαρύνσεις.

Το Σύνταγμά μας όμως απαγορεύει και κάτι άλλο: τα παραπλανητικά δημοψηφίσματα. Το άρθρο 52 Συντ. («Η ελεύθερη και ανόθευτη εκδήλωση της λαϊκής θέλησης, ως έκφρασης της λαϊκής κυριαρχίας, τελεί υπό την εγγύηση όλων των λειτουργών της πολιτείας…») καθιερώνει, μεταξύ άλλων, και την αρχή της ειλικρίνειας κατά τη διατύπωση των ερωτημάτων του δημοψηφίσματος. Η κυβέρνηση επιχειρεί, διά της πλαγίας οδού, να αποσπάσει την έγκριση του λαού για την έξοδο από την Ευρωζώνη. Δεν τολμά να θέσει το ερώτημα αυτό ανοιχτά, επειδή ξέρει την απάντηση. Η αρχή της ειλικρίνειας δεν είναι μόνο πολιτική αρετή -που δεν την έχει αυτή η κυβέρνηση- αλλά και συνταγματική αρχή, την οποία η κυβέρνηση παραβιάζει εν ψυχρώ, με τον τρόπο που θέτει το ερώτημα.

Δεν είναι όμως ώρα τώρα για συνταγματικές ερμηνείες και επιχειρηματολογίες. Η Ελλάδα πρέπει να σωθεί, και θα σωθεί έστω και αν η μοιραία κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ επιχειρεί να τη βουλιάξει. Και αυτή τη φορά θα τη σώσει αυτοπροσώπως ο λαός της. Ο οποίος την Κυριακή θα επιβεβαιώσει, με μεγάλη πλειοψηφία, την ευρωπαϊκή του ταυτότητα, τη θέλησή του να παραμείνει μέσα στην Ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ενωση, πάση θυσία. Η Ευρώπη δεν είναι μια επιλογή, είναι η μοίρα του ελληνικού έθνους.

Aναδημοσίευση από την εφημερίδα ΕΘΝΟΣ, 30/06/2015

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

eighteen − nine =