Category Archives: 50 χρόνια Συντάγματος

Η ώρα της περισυλλογής για την συνταγματική μας δημοκρατία

Γιώργος Χ. Σωτηρέλης, καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Το Σύνταγμα του 1975 υπήρξε αναμφισβήτητα ένα από τα σημαντικότερα ορόσημα της συνταγματικής ιστορίας μας. Όχι μόνο διότι επανέφερε τη χώρα μας, με τριάντα («πέτρινα») χρόνια καθυστέρηση, στην χορεία των προηγμένων συνταγματικά ευρωπαϊκών χωρών –επανασυνδέοντάς την ταυτόχρονα με την δική της μακρόχρονη δημοκρατική και κοινοβουλευτική παράδοση– αλλά και διότι διασφάλισε, σε ικανοποιητικό βαθμό και με… Read More »

Παράγουμε περισσότερες αναθεωρήσεις από όσες μπορούμε να «καταναλώσουμε»;

Βασιλική Χρήστου, Επίκουρη καθηγήτρια συνταγματικού δικαίου, Νομική Σχολή ΕΚΠΑ

Το Σύνταγμά μας δύσκολα αναθεωρείται, καθώς απαιτεί τη σύμπραξη δύο συνεχόμενων Βουλών και αυξημένη πλειοψηφία τουλάχιστον στη μία Βουλή. Μάλιστα, η δεύτερη Βουλή, η αναθεωρητική, μπορεί να αναθεωρήσει μόνο τις διατάξεις του Συντάγματος που έχει προτείνει η πρώτη Βουλή, η προτείνουσα, αλλά -κατά την κρατούσα αντίληψη- δεν δεσμεύεται από τις απόψεις της προτείνουσας Βουλής για… Read More »

Θεμελιώδη δικαιώματα και οργάνωση των εξουσιών

Χ. Ανθόπουλος, Καθηγητής Δικαίου και Διοίκησης ΕΑΠ

Μετά την αναθεώρηση του 2001 σε συνδυασμό και με την ολοένα αυξανόμενη συνταγματική επιρροή του δικαίου της ΕΣΔΑ, έχει βελτιωθεί σημαντικά το επίπεδο της συνταγματικής προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ελλάδα, τουλάχιστον σε σχέση με το Σύνταγμα του 1975, το οποίο δεν ήταν απαλλαγμένο από κάποια αναχρονιστικά ή μη-φιλελεύθερα στοιχεία (π.χ. η ρύθμιση των μέσων… Read More »

Πρόεδρος ή Βοναπάρτης, Λαός ή έθνος*

Ιφιγένεια Καμτσίδου, Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου Α.Π.Θ.

1. Γιατί το ζήτημα των αυξημένων αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας στο Σύνταγμα του 1975 προκάλεσε την έντονη αντίδραση σύσσωμης της αντιπολίτευσης, οδηγώντας ουσιαστικά στην ψήφιση του καταστατικού χάρτη μόνο από τους βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας; Δεν ήταν εύλογο να υπάρχει ενισχυμένος ΠτΔ αφενός ως αντίβαρο στην εκτελεστική εξουσία, αφετέρου μετά τόσα χρόνια βασιλευόμενης δημοκρατίας;… Read More »

Πότε ένα Σύνταγμα είναι επιτυχημένο;

Απόστολος Ι. Παπατόλιας, Δρ. Πανεπιστημίου Ναντέρ, τ. Νομάρχης

Πενήντα χρόνια από την ψήφιση του Συντάγματος του 1975 και τα συνταγματικά κλισέ κυριαρχούν στις ποικίλες απόπειρες αποτίμησης της πορείας του. Θα μπορούσαν να αποδοθούν σχηματικά ως εξής: «Το Σύνταγμα του 1975 είναι ένα απολύτως επιτυχημένο και ανθεκτικό Σύνταγμα που σφράγισε την εποχή της μεταπολίτευσης. Παρέμεινε αλώβητο απέναντι σε πολλαπλές κρίσεις, καθώς μετά από μικρά… Read More »

Μπορεί ένα καλό Σύνταγμα να γίνει καλύτερο;

Βασιλική Χρήστου, Επίκουρη καθηγήτρια συνταγματικού δικαίου, Νομική Σχολή ΕΚΠΑ

Το Σύνταγμα του 1975 ψηφίστηκε τον Ιούνιο, δηλαδή σε λιγότερο από έναν χρόνο μετά την κατάρρευση της χούντας και αφού είχε ήδη προ εξαμήνου επιλυθεί το πολιτειακό ζήτημα με το δημοψήφισμα της 8ης Δεκεμβρίου 1974. Η Κυβέρνηση της ΝΔ κατέθεσε το Κυβερνητικό Σχέδιο Συντάγματος τον Ιανουάριο και μετά από 25 συνεδριάσεις στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή και… Read More »