ΟΜΙΛΟΣ “ΑΡΙΣΤΟΒΟΥΛΟΣ ΜΑΝΕΣΗΣ”, ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ
ΠΕΝΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΙΑ ΠΡΩΤΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ
25 Απριλίου 2024, 18.00-21.00, Αίθουσα Τελετών Δ.Σ.Α.
Χαιρετισμός: Δημήτρης Βερβεσός
Εισαγωγή-Προεδρία: Γιώργος Σωτηρέλης
Ομιλητές: Σπύρος Βλαχόπουλος, Κώστας Γιαννακόπουλος, Νέδα Κανελλοπούλου, Κώστας Χρυσόγονος
Οι αρχές της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής στο διεθνές δίκαιο περιβάλλοντος – ιδίως η αρχή της διαγενεακής ισότητας Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής στο διεθνές δίκαιο στηρίζεται σε ορισμένες βασικές αρχές, που ανιχνεύονται στις διεθνείς συμβάσεις και διακηρύξεις[1]. Η πρώτη θεμελιώδης αρχή που πηγάζει από το γράμμα του άρθρου 3 της Σύμβασης του 1992… Read More »
Πρόλογος* Η Επιστημονική Κοινότητα επισήμανε εγκαίρως ότι πολύμορφες και πολυσύνθετες ανθρωπογενείς παρεμβάσεις, κυρίως κατά τον 20ό αιώνα, έχουν προκαλέσει μιαν, επίσης ανθρωπογενούς προέλευσης, ανεξέλεγκτη αποσταθεροποίηση του Κλίματος, σηματοδοτώντας ταυτοχρόνως την επικίνδυνη μετάβαση από την Κλιματική Αλλαγή στην Κλιματική Κρίση. Συγκεκριμένα, «προφητικά» ο Svante Arrhenius[1] υπολόγισε, περί τα τέλη του 19ου αιώνα, ότι τυχόν διπλασιασμός του διοξειδίου του… Read More »
Σε πρόσφατο άρθρο του ο καθηγητής Βασίλης Σκουρής προσάπτει όψιμο και επιλεκτικό συνταγματικό πατριωτισμό σε όσους θεωρούν ότι ο νόμος 5094/2024, κατά το μέρος που επιτρέπει την εγκατάσταση και λειτουργία παραρτημάτων αλλοδαπών πανεπιστημίων μέσω της ίδρυσης ‘νομικών προσώπων πανεπιστημιακής εκπαίδευσης’ (ν.π.π.ε), αντίκειται στο άρθρο 16 του Συντάγματος[1]. Με το παρόν σημείωμα δεν σκοπεύω βεβαίως να… Read More »
Το κύριο χαρακτηριστικό της ρύθμισης του άρθρου 86 του Συντάγματος για την ποινική ευθύνη των υπουργών, είναι ότι αναθέτει την ποινική τους δίωξη στη Βουλή. Βέβαια, το 1880 ο Ιωάννης Αραβαντινός στην πραγματεία του «περί ευθύνης των ηγεμόνων και των υπουργών» υποστήριζε ότι η ανάθεση της ποινικής κατηγορίας στη Βουλή «είναι απλούν και ιστορικώς ευεξήγητον… Read More »
Στη σύγχρονη δημοκρατία τα όργανα των πολιτειακών λειτουργιών υπόκεινται στην αρχή της λογοδοσίας σύμφωνα με την οποία υπέχουν ευθύνη για τη συμπεριφορά, τις πράξεις και εν γένει τον τρόπο άσκησης των από το Σύνταγμα προβλεπόμενων καθηκόντων τους. Ειδικά για τους δικαστές ο συνδυασμός δικαστικής ανεξαρτησίας και λογοδοσίας επιβάλλει να δικάζουν τις διαφορές με γνώμονα το… Read More »
Ι. Το πρόβλημα [1] Στη συζήτηση για την (αντι)συνταγματικότητα του νόμου 5094/2024 κατά το μέρος που ρυθμίζει την εγκατάσταση και λειτουργία παραρτημάτων αλλοδαπών πανεπιστημίων μέσω μη κρατικών «Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης» εξακολουθούν να πυκνώνουν οι φωνές όσων υποστηρίζουν ότι οποιαδήποτε νομοθετική πρωτοβουλία στον τομέα αυτό προϋποθέτει την αναθεώρηση του αυστηρά διατυπωμένου άρθρου 16 του Συντάγματος… Read More »
Ι.1. Αποτελεί στη δημόσια συζήτηση «σημείον αντιλεγόμενον» το κατά πόσον είναι συμβατή με το Σύνταγμα η σύσταση και λειτουργία Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων από Κοινωφελή Ιδρύματα. Η εν προκειμένω υποστηριζόμενη θέση είναι ότι το Σύνταγμα δεν την αποκλείει a priori, αλλά την εξαρτά εν πρώτοις εκ του κατά πόσον αυτή θα καταστεί νομοθετικώς επιτρεπτή, και περαιτέρω,… Read More »
Δύο βασικές επιστημονικές απόψεις διατυπώθηκαν σχετικά με το αν και κατά πόσο επιτρέπεται η αναγνώριση ων «ακαδημαϊκών» τίτλων των πτυχίων «ιδιωτικών Πανεπιστημίων», καθώς ως επαγγελματικό προσόν οι τίτλοι αυτοί αναγνωρίζονται ήδη, βάσει της ελευθερίας κυκλοφορίας και εγκατάστασης του εργαζομένων εντός της ΕΕ. Σύμφωνα με την πρώτη άποψη, που τεκμηριώθηκε από τους εγνωσμένου και αναμφισβήτητου κύρους… Read More »
[1] Ο Ηλίας Ηλίου υπήρξε αναμφίβολα μια από τις εξέχουσες προσωπικότητες του νομικού και πολιτικού κόσμου της χώρας. Σ’ αυτό το άρθρο δεν έχουμε τη φιλοδοξία να επεκταθούμε σε όλες τις πτυχές της πολύπλευρης συνεισφοράς του στη μεταπολεμική πολιτική σκηνή του τόπου μας[2]. Έχουμε ως στόχο μας να αναδείξουμε τη συμβολή του Ηλιού στη διαμόρφωση… Read More »
Πρόλογος * Αποτελεί πια κοινή πεποίθηση ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει χρέος, ιδίως στους, παγκοσμίως, ταραγμένους καιρούς μας ν’ αντιμετωπίσει αποτελεσματικά, συνδυάζοντας αρμονικά πρωτίστως τις κατά την Ιστορία της και τον Πολιτισμό της αρχές του Ανθρωπισμού και της Δικαιοσύνης και την ανάγκη διασφάλισης των συνόρων της -και, άρα, των συνόρων των Κρατών-Μελών της- και το… Read More »
Α. Το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών είναι αναμφίβολα ένα εξαιρετικά πολυσήμαντο γεγονός. Και αυτό δεν αφορά μόνο την τεράστια συγκίνηση που προκάλεσε, λόγω του τρόπου που συνέβη, των παραλείψεων που το προκάλεσαν και του πρωτοφανούς αριθμού των θυμάτων. Εξ ίσου εντυπωσιακές είναι και οι πολλαπλές αναταράξεις που προκάλεσε στο πολιτικό επίπεδο και ιδίως στην σημερινή… Read More »
Περίληψη: Με αφορμή τη δημοσίευση ενός κειμένου του Ιερεμία Μπένθαμ στα Ελληνικά Χρονικά του 1824 επιχειρείται μια ανασυγκρότηση της γενικότερης θεώρησης του φιλοσόφου αναφορικά με την ελευθερία του Τύπου και των δημοσίων συζητήσεων, καθώς και τη συγγενή αρχή της δημοσιότητας των κοινοβουλευτικών συνελεύσεων. Ακόμα, γίνεται προσπάθεια να ενταχθεί αυτή η θεώρηση στο πλαίσιο της γενικότερης προβληματικής για την ελευθερία της έκφρασης, όπως αναπτύχθηκε κατά τον 18ο και τις απαρχές του 19ου αιώνα.
Να λοιπόν που φτάσαμε σε αυτό το σημείο: να πρέπει να υπερασπιστούμε το Σύνταγμα μας, αφού, με την πρόσφατη ψήφιση του νόμου για τα «ιδιωτικά πανεπιστήμια», παραβιάστηκε μπροστά στα μάτια όλων το άρθρο 16. Και τούτο παρά τις έγκαιρες προειδοποιήσεις περί αντισυνταγματικότητας του σχετικού νομοσχεδίου εκ μέρους πολλών, αν όχι της πλειοψηφίας των συνταγματολόγων της… Read More »
Από τη συνταγματικότητα στην ποιότητα των σπουδών Η θέση υπό διαβούλευση του νομοσχεδίου για την εγκατάσταση παραρτημάτων μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών, αλλοδαπών πανεπιστημίων ξεκαθαρίζει, κάπως, το θολό, μέχρι πρότινος, τοπίο της συζήτησης, τόσο ως προς τη συνταγματικότητα του εγχειρήματος, όσο κυρίως ως προς τις επιπτώσεις που θα έχει η εγκαθίδρυσή τους στη λειτουργία των πανεπιστημίων… Read More »