Το μετέωρο βήμα προς ένα ευρωπαϊκό “δημοσιονομικό Σύνταγμα”

Νικολάου Αλ. Μηλιώνη, Μέλους του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, Αντιπροέδρου του Ελληνικού Ελεγκτικού Συνεδρίου, Επίκουρου Καθηγητή Δημοσιονομικού Δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο

Η συγκρότηση του «δημοσιονομικού Συντάγματος» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή του νομικού πλαισίου άσκησης της δημοσιονομικής εξουσίας, προέκυψε μέσω μιας ατέρμονης εναλλαγής σίγουρων ή διστακτικών βηματισμών, ανατροπής καθιερωμένων βεβαιοτήτων και προσαρμογής στην αδήριτη πραγματικότητα. Η πορεία αυτή διήλθε διάφορα στάδια. H Συνθήκη της Λισαβόνας επέφερε σημαντικές μεταβολές στο δημοσιονομικό οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την επίλυση χρόνιων διοργανικών… Read More »

Η ανεξαρτησία της φορολογικής διοίκησης: Δοκιμάζοντας τα όρια της κοινοβουλευτικής αρχής

Στυλιανού-Ιωάννη Γ. Κουτνατζή Λέκτορα Νομικής Σχολής Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, Δικηγόρου Δ.Ν. (FU-Berlin), LL.M. (Harvard)

Στην εποχή της οικονομικής κρίσης και των «μνημονίων», ζητήματα φορολογίας συχνά κυριάρχησαν στην ελληνική πολιτική και νομική πραγματικότητα. Το κέντρο βάρους της σχετικής συζήτησης επικεντρώθηκε όμως από μεν πολιτική σκοπιά στην έκταση και το μείγμα των φορολογικών επιβαρύνσεων, από δε νομική σκοπιά στα ζητήματα συνταγματικότητας που αυτές οι επιβαρύνσεις εγείρουν με έμφαση ιδίως στη συνταγματικότητα… Read More »

Αντίο, Σταύρο Τσακυράκη…

Το Διοικητικό Συμβούλιο του Ομίλου «Αριστόβουλος Μάνεσης» εκφράζει τη βαθύτατη οδύνη του για την απώλεια του ιδρυτικού του μέλους, καθηγητή Σταύρου Τσακυράκη. Ο Σταύρος Τσακυράκης υπήρξε θαρραλέος και μαχητικός αγωνιστής του αντιδικτατορικού κινήματος. Κριτικός και ασυμβίβαστος, υπηρέτησε και υπερασπίσθηκε με συνέπεια τη Δημοκρατία, το Σύνταγμα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες. Τίμησε την επιστήμη του Συνταγματικού Δικαίου… Read More »

Ζητήματα δικαστικής ανεξαρτησίας

Βασίλειος Π. Ανδρουλάκης, Πάρεδρος Σ.τ.Ε.

Η δικαστική ανεξαρτησία συνίσταται στην ελευθερία του δικαστή να αποφαίνεται αποκλειστικά με βάση τη συνείδησή του, στηριζόμενος στον νόμο, χωρίς να υπόκειται σε πιέσεις, εκφοβισμό ή επιρροή, από οποιαδήποτε πηγή και αν προέρχονται. Όπως δε επισημαίνεται, η δικαστική ανεξαρτησία  δεν είναι προνόμιο των δικαστών, αλλά εγγύηση υπέρ των πολιτών για την εμπέδωση του κράτους δικαίου… Read More »

«Η συνταγματική ιδεολογία του 1821» Παράδοση και Νεωτερικότητα στον πρώιμο ελληνικό συνταγματισμό

Απόστολος Ι. Παπατόλιας, Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου (Paris X), Μέλος του ΑΣΕΠ

Μετά από μια σχετικά μακρά περίοδο σιωπής της επιστημονικής κοινότητας σχετικά με την Επανάσταση του 1821 τα τελευταία χρόνια επανακάμπτει θεαματικά στα μελετητικά ενδιαφέροντα το Εικοσιένα ως ερευνητικό αντικείμενο, με μια νέα όμως αναστοχαστική ματιά και με μία εμφανή μέριμνα μεθοδολογικής και ερμηνευτικής ανασύστασης του πλαισίου ανάγνωσης της Επανάστασης. Η ανασύσταση αυτή, αντλώντας από την κοινωνιολογία… Read More »

Το μάθημα των θρησκευτικών υπό το φως της πρόσφατης απόφασης 660/2018 του Συμβουλίου της Επικρατείας

Γιώργος Σταυρόπουλος, Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Επίτιμος Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας

1. Κατ’ επίκληση του προοιμίου του Συντάγματος, το οποίο αναφέρεται στην Αγία και Ομοούσια και Αδιαίρετη Τριάδα, του άρθρου 3 και κυρίως του άρθρου 16 παρ.1 του Συντάγματος, σε συνδυασμό με άλλες διατάξεις εσωτερικού και διεθνούς δικαίου, η  Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, σε ελάσσονα σύνθεση, εξέδωσε πρόσφατα την 660/2018 απόφασή της. Στην απόφαση παρατηρείται,… Read More »

8 Ιουνίου 2018: Ημερίδα Επιστημονικού Ομίλου «Αριστόβουλος Μάνεσης», Θεσσαλονίκη

Συνταγματική Πολιτική: Η επικαιρότητα της σκέψης του Αριστόβουλου Μάνεση στον σημερινό διάλογο για την αναθεώρηση του Συντάγματος   Παρασκευή 8 Ιουνίου 2018, 5 – 9μμ Αίθουσα Δημοτικού Συμβουλίου, Δημαρχείο Θεσσαλονίκης       ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΑΡΞΗ: 17.00:   Ενημέρωση για τις δραστηριότητες του Ομίλου «Αριστόβουλος Μάνεσης» και Εισαγωγή στην θεματική της Ημερίδας: Γ. Σωτηρέλης, Πρόεδρος του… Read More »

Θεοκρατικός Κατηχητισμός ή Δημοκρατική Πολυφωνία; Το «όπισθεν ολοταχώς» της πρόσφατης απόφασης της «Ολομέλειας» του ΣτΕ

Γιώργος Σωτηρέλης, Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, ΕΚΠΑ, Πρόεδρος Ομίλου "Αριστόβουλος Μάνεσης"

Όταν πρωτοδιάβασα ορισμένα αποσπάσματα της απόφασης 660/2018 το πρώτο πράγμα που σκέφθηκα, 25 χρόνια μετά την μονογραφία μου περί θρησκευτικής εκπαίδευσης («Θρησκεία και Εκπαίδευση κατά το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ. Από τον κατηχητισμό στην πολυφωνία», εκδ. Σάκκουλας, Αθήνα 1993/1998),  ήταν ότι έγινε λάθος και ότι διάβαζα ένα μαχητικό κείμενο της Εκκλησίας ή της Πανελλήνιας Ένωσης… Read More »

H εντυπωσιακή, παρά την κρίση, ανθεκτικότητα του Συντάγματος. Η διαδραστική σχέση Συντάγματος και κρίσης

Αντώνης Μανιτάκης, Ομ. Καθηγητής Νομικής Σχολής ΑΠΘ

Στη μελέτη αυτή επισημαίνονται τα στοιχεία εκείνα, τόσα τα τυπικά όσο και τα ουσιαστικά, που επέτρεψαν στην ελληνική συνταγματική νομιμότητα, να αντέξει στους κραδασμούς, στις πιέσεις και στις εντάσεις της πρωτοφανούς και ατέλειωτης οικονομικής και κοινωνικής κρίσης στην Ελλάδα. Και αυτό παρά την ηθικοπολιτική κατάρρευση του υπάρχοντος  πολιτικού και κομματικού συστήματος. Το κύρος και η… Read More »

Ο ακυρωτικός έλεγχος και οι νεώτερες εξελίξεις της νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας

Κατερίνα Σακελλαροπούλου, Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας

Tα σύγχρονα Συντάγματα του δυτικού κόσμου έχουν τις ρίζες τους στον Διαφωτισμό και τις δύο μεγάλες επαναστάσεις του 18ου αιώνα, την αμερικανική και την γαλλική. Ο James Madison, που θεωρείται ο πατέρας του αμερικανικού Συντάγματος, διατύπωσε την ακόλουθη άποψη: «Εάν άγγελοι κυβερνούσαν τους ανθρώπους, δεν θα μας ήταν απαραίτητοι ούτε οι εσωτερικοί ούτε οι εξωτερικοί… Read More »