Το ήθος του επιστημονικού διαλόγου

Ξενοφών Κοντιάδης, Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Γιάννης Τασόπουλος, Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου στο ΕΚΠΑ

Το σύγχρονο συνταγματικό δίκαιο είναι διαλογικό. Στην καρδιά του βρίσκεται το επιχείρημα και το αντεπιχείρημα. Ο πλουραλισμός των νομικών απόψεων γύρω από τα επίμαχα πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα οφείλεται στο γεγονός ότι υπάρχουν διαφορετικές ερμηνείες του Συντάγματος και εκτιμήσεις για τον τρόπο με τον οποίο αξιολογούνται τα θεσμικά προβλήματα υπό το φως των θεμελιωδών συνταγματικών αρχών.

Στην περίπτωση επί παραδείγματι της «πανεπιστημιακής αστυνομίας» θα κριθεί σε λίγες μέρες από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας η συνταγματικότητα του θεσμού αυτού υπό το πρίσμα της ακαδημαϊκής ελευθερίας και του αυτοδιοίκητου των πανεπιστημίων. Οι υπογράφοντες το παρόν υπηρετούν τον κλάδο του συνταγματικού δικαίου για αρκετές δεκαετίες. Οι απόψεις μας για τη συνταγματικότητα της πανεπιστημιακής αστυνομίας δεν ταυτίζονται. Συμφωνούμε όμως ότι, ανεξάρτητα από την όποια διαφοροποίηση στα επιστημονικά ζητήματα, θεμέλιο της επιστημονικής μας κοινότητας είναι ο διάλογος και πρωταρχικό μας καθήκον στην υπηρεσία της ακαδημαϊκής ελευθερίας είναι να προασπίζουμε το ήθος του διαλόγου.

Στις δύσκολες εποχές που ζούμε και απέναντι στους κινδύνους που καιροφυλακτούν, έκκλησή μας είναι η τήρηση από όλους ορισμένων βασικών διαδικαστικών κανόνων με σπουδαιότερο εκείνον που επιβάλλει την αποφυγή απαξιωτικών χαρακτηρισμών και προσωπικών επιθέσεων εναντίον όσων υποστηρίζουν διαφορετική άποψη από τη δική τους. Ο κανόνας αυτός είναι κρίσιμος προκειμένου η επιστημονική συζήτηση να διεξάγεται με όρους ευπρέπειας και αμοιβαίου σεβασμού μεταξύ συναδέλφων, οι οποίοι διαφωνούν. Οι απαξιωτικοί χαρακτηρισμοί δεν υποκαθιστούν το επιχείρημα ούτε αποτελούν «επιχείρημα αυθεντίας», επειδή η αυθεντία η οποία έχει έρεισμα στον λόγο περί του πρακτέου δεν απαλλάσσει από το βάρος της επιχειρηματολογίας επί αμφισβητούμενων ζητημάτων.

Στην Ελλάδα έχουμε μεγάλη ανάγκη αυστηρής και επώδυνης κριτικής που εκφράζεται με σοβαρά και πειστικά επιχειρήματα. Η διαφωνία για τα συνταγματικά ζητήματα, ενόψει του δικαστικού ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων, πρέπει να προάγει και να εξυψώνει τον δημόσιο διάλογο με αναγωγή στις θεμελιώδεις αρχές του Συντάγματος. Κανείς δεν είναι υπεράνω των κανόνων της ακαδημαϊκής ευπρέπειας. Όσοι επιλέγουν τον δρόμο των προσωπικών επιθέσεων ή και ύβρεων αντί των επιχειρημάτων, καταρρακώνοντας το ήθος του διαλόγου, κινούνται εκτός του κύκλου της σύγχρονης επιστημονικής κοινότητας του συνταγματικού δικαίου.

 

Αναδημοσίευση από το www.syntagmawatch.gr, 09.03.2022

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

four + 2 =