Category Archives: ΓΝΩΜΕΣ – ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΕΙΣ

Ξανά στον Ιούλιο του 2015: Το τάιμ άουτ από την Ευρωζώνη έφθασε στην Καρλσρούη

Κυριάκος Π. Παπανικολάου Λέκτωρ Δημοσίου Δικαίου, Νομική Σχολή Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης

Την εβδομάδα που ακολούθησε το Ελληνικό Δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου του 2015 οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ετοιμάζονταν για τη σύνοδο κορυφής του επόμενου Σαββατοκύριακου. Ο ελληνικός λαός ανέμενε τις αποφάσεις που έλαβε τελικά με δραματικό τρόπο η Ελληνική Βουλή τα ξημερώματα του Σαββάτου 11 Ιούλιου. Εν τω μεταξύ, το μεσημέρι της προηγούμενης ημέρας, Παρασκευής 10 Ιουλίου,… Read More »

Το συνταγματικό δίκαιο στον 21ο αιώνα

Χαράλαμπος Ανθόπουλος, Καθηγητής Δικαίου και Διοίκησης ΕΑΠ

Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα ο Santi Romano είχε παρομοιάσει το συνταγματικό δίκαιο με τον κορμό ενός δέντρου, από τον οποίο ξεκινούν και τρέφονται οι άλλοι κλάδοι του δικαίου. Η αλήθεια είναι ότι η παρομοίωση αυτή, που παραπέμπει στην ιδέα ενός «ολικού» Συντάγματος το οποίο έχει μια σχεδόν απεριόριστη ακτίνα δράσης στην εθνική έννομη τάξη,… Read More »

Εμβολιασμός και Επαγγελματική Ευθύνη

Νίκος Παπασπύρου, Επ. Καθηγητής Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ

Τυχόν θέσπιση υποχρεωτικού εμβολιασμού συγκεκριμένων κατηγοριών επαγγελματιών (π.χ. στον τομέα της υγείας) είναι σύμφωνη με το σύνταγμα. Δύο προϋποθέσεις τίθενται: Πρώτον, βάσει τεκμηριωμένων επιστημονικών δεδομένων ο εμβολιασμός να είναι αναγκαίος για την ασφαλή επιτέλεση της οικείας υπηρεσίας ή έργου, ιδίως προς αποτροπή μετάδοσης επικίνδυνης νόσου. Δεύτερον, το εμβόλιο να είναι αντικειμενικά ασφαλές, δηλαδή να μην… Read More »

Η πανδημία του πατερναλισμού

Τ. Κ. Βιδάλης

Η πανδημία του πατερναλισμού1Του Τ. Κ. ΒιδάληΟ πατερναλισμός χαρακτήριζε επί αιώνες την Ιατρική, ειδικά τις σχέσεις ασθενούς/γιατρού. Τον συναντάμε τόσο στην ιπποκρατική όσο και σε άλλες παραδόσεις (την εβραϊκή, την ινδική, την κινεζική κ.λπ.). Έχοντας θεολογικές ή και μυστικιστικές καταβολές, εννοούσε τον ασθενή σαν το «παθητικό» μέρος της σχέσης με τον γιατρό. Ο γιατρός ήταν… Read More »

Δύσκολοι καιροί για τις Ανεξάρτητες Αρχές

Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος, Καθηγητής Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ

Οι πρόσφατες εξελίξεις στη Χώρα μας γύρω από την οργάνωση και τη λειτουργία των Ανεξάρτητων Αρχών αποτελούν συμπτώματα της διάβρωσης των εν λόγω Αρχών από τη συνταγματική απορρύθμιση, στην οποία συνέβαλαν, ως έναν βαθμό, και οι ίδιες. Οι Ανεξάρτητες Αρχές έχουν συντελέσει στην αποδόμηση της εθνικής συνταγματικής τάξης, η οποία προκλήθηκε από τις κυρίαρχες νεοφιλελεύθερες… Read More »

Τα ερμηνευτικά σχήματα της ελληνικής Συνταγματικής Ιστορίας

Χαράλαμπος Κουρουνδής, Διδάκτορας Νομικής, υπότροφος μεταδιδακτορικός ερευνητής

Η Συνταγματική Ιστορία αποτελεί ένα μετεωριζόμενο επιστημονικό πεδίο. Η δύσκολη, σύμφωνα με μια χαρακτηριστική έκφραση του Νίκου Αλιβιζάτου, αυτοεπιβεβαίωσή της ανάμεσα στον νομικό δογματισμό και την πολιτική ιστορία, παραμένει στοιχείο της υπαρξιακής της ταυτότητας. Ωστόσο, η μελέτη της εξέλιξης, της οργάνωσης και της άσκησης της κρατικής εξουσίας, όπως αυτή αποκρυσταλλώθηκε στους συνταγματικούς θεσμούς, έχει πλέον… Read More »

Ο δημοκρατικός χαρακτήρας της Επανάστασης

Αντώνης Μανιτάκης, Ομ. Καθηγητής Νομικής Σχολής ΑΠΘ, Πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας

Μελετώντας κανείς τις ιδέες που πυροδότησαν την εθνική μας Επανάσταση, όπως αυτές αποτυπώθηκαν στα επαναστατικά συντάγματα, θα κατέληγε στη διαπίστωση ότι ο νεογέννητος ελληνικός συνταγματισμός διαπνεόταν, κυρίως αν όχι αποκλειστικά, από την ιδέα της Ελευθερίας. Η πρόσληψη αυτή της εθνικής μας Επανάστασης αντικατόπτριζε, είναι αλήθεια, μια ιστορική  πραγματικότητα και ανταποκρινόταν σε έναν διακαή πόθο: εκείνη… Read More »

Αντίθεση του άρθρου 87 Ν. 4790/2021 προς τις εγγυήσεις της ΕΣΔΑ για διαφύλαξη του απορρήτου των επικοινωνιών

Χρήστος Ράμμος, Πρόεδρος της Αρχής Διασφαλίσεως του Απορρήτου των Επικοινωνιών, Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας ε.τ. / Στέφανος Γκρίτζαλης, Μέλος της Αρχής Διασφαλίσεως του Απορρήτου των Επικοινωνιών, Καθηγητής Ασφάλειας Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιώς. / Δρ Αικατερίνα Παπανικολάου, Μέλος της Αρχής Διασφαλίσεως του Απορρήτου των Επικοινωνιών, Δικηγόρος.

Προλεγόμενα: Στο κείμενο που ακολουθεί, οι υπογράφοντες Πρόεδρος και δύο μέλη της Αρχής Διασφαλίσεως του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) διατυπώνουν την προσωπική επιστημονική τους άποψη σε σχέση με τα προβλήματα συμβατότητας με υπέρτερης τυπικής ισχύος κανόνες δικαίου της προσφάτως ψηφισθείσης από την Βουλή διατάξεως του άρθρου 87 του ν. 4790/2021. Διευκρινίζεται ότι το κείμενο αυτό… Read More »

Η παραγνωρισμένη Επανάσταση: Το 1862 ως προέκταση και ολοκλήρωση του 1821

Γιώργος Σωτηρέλης, Καθηγητής συνταγματικού δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Έχω βαθύτατη πεποίθηση, εδώ και πολλά χρόνια, ότι για την πλήρη κατανόηση  της σημασίας και του ρόλου της Επανάστασης του 1821, ως προς την διαμόρφωση της συνταγματικής μας πραγματικότητας, απαιτείται  μια συνολικότερη ένταξή της, στο πλαίσιο του ελληνικού δημοκρατικού συνταγματισμού.  Για να γίνει δε αυτό, είναι νομίζω απαραίτητη μια από κοινού θεώρησή της με την… Read More »

Η λογική προτεραιότητα της δημοκρατικής ιδέας απέναντι στη φιλελεύθερη: μια σταθερά του ελληνικού συνταγματισμού

Αντώνης Μανιτάκης, Ομ. Καθηγητής Νομικής Σχολή ΑΠΘ

1.Παρατηρώντας κανείς  την εμφάνιση και θεσμική συνάρθρωση  των ιδεωδών που εμψύχωσαν  την ελληνική επανάσταση, θα κατέληγε  στη διαπίστωση ότι τα επαναστατικά συντάγματα και ο νεογέννητος ελληνικός συνταγματισμός διαπνέονταν, κυρίως αν όχι αποκλειστικά, από την ιδέα της Ελευθερίας. Η πρόσληψη αυτή της εθνικής μας επανάστασης αντικατόπτριζε, είναι αλήθεια, μια εξόφθαλμη  πραγματικότητα και αποκάλυπτε έναν διακαή πόθο: της… Read More »

Εσωτερικοί δαίμονες μιας κρατικής λειτουργίας

Γιώργος Κουβελάκης, Σύμβουλος Επικρατείας ε.τ., Πρώην Υπουργός Δικαιοσύνης

Το άρθρο αυτό γράφεται με αφορμή την απόφαση του Εφετείου της Αθήνας για τη Χρυσή Αυγή, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα του. Γράφεται κυρίως λόγω της διαφωνίας της Εισαγγελέως με την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου, η οποία θεωρήθηκε ότι ξέφευγε από τις συνηθισμένες διαφωνίες Εισαγγελέων – Δικαστών. Διαβάστε το κείμενο στο pdf.

Η διαπλαστική διασύνδεση του Συντάγματος με την ευρωπαϊκή, την υπερεθνική και την διεθνική έννομη τάξη

Γιάννης Παπαδόπουλος, Αν. Καθηγητής Πανεπιστημίου Μακεδονίας

Με αφορμή το βιβλίο του Αντώνη Μανιτάκη, Στο λυκόφως της μεταπολίτευσης. Κείμενα της συνταγματικής συγκυρίας πριν, κατά και μετά τα μνημόνια, («Επίκεντρο», Θεσσαλονίκη 2020, σελ. 464) —  Ένα από τα πιο πρωτότυπα και χρήσιμα συμπεράσματα του βιβλίου είναι αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε η νοηματική «πλαστικότητα» του Συντάγματος. Πρόκειται για την διαρκή του προσαρμοστικότητα όσον… Read More »

Από τα fake news στη ρύθμιση του Internet

Χαράλαμπος Ανθόπουλος, Καθηγητής Δικαίου και Διοίκησης ΕΑΠ

“Κατά την έναρξη της πανδημίας ήταν διάχυτος ο φόβος ότι οι πλατφόρμες Internet και ιδίως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα λειτουργούσαν ως όχημα διασποράς ψευδών ειδήσεων ή αντιεπιστημονικών απόψεων για τη λοίμωξη COVID-19 σε παγκόσμια κλίμακα.” Η συνθήκη ήταν πράγματι ιδανική: η μισή ανθρωπότητα σε lockdown και συνδεδεμένη στο Internet. Hταν άλλωστε νωπή η εμπειρία… Read More »

Η νέα απαγόρευση συναθροίσεων και το Σύνταγμα

Χαράλαμπος Κουρουνδής, ΔΝ, υπότροφος μεταδιδακτορικός ερευνητής Νομικής ΑΠΘ, Δικηγόρος, Βασίλης Τσιγαρίδας, ΔΝ, Δικηγόρος

Η ελληνική κυβέρνηση έχει θέσει από τις 13 Ιανουαρίου σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου με τίτλο «Εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, Προστασία της Ακαδημαϊκής Ελευθερίας, Αναβάθμιση του Ακαδημαϊκού Περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις»[1]. Το εν λόγω νομοσχέδιο έχει προκαλέσει τις αντιδράσεις σύσσωμης της πανεπιστημιακής κοινότητας, των φοιτητικών συλλόγων, των συλλόγων διδασκόντων, των Συγκλήτων των Ιδρυμάτων, ακόμα… Read More »

Τα πανεπιστήμια σε κρίσιμη καμπή

Γιώργος Χ. Σωτηρέλης, Kαθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Είναι γνωστό ότι η εν εξελίξει νομοθετική πρωτοβουλία για την φύλαξη των Πανεπιστημίων δεν υπήρξε κεραυνός εν αιθρία. Φρόντισαν πρόσφατα οι γνωστοί «μπαχαλάκηδες» να μας υπενθυμίσουν, με τις ανεκδιήγητες αθλιότητές τους σε βάρος του Πρύτανη του Οικονομικού Πανεπιστημίου, ότι σοβεί ένα σοβαρότατο πρόβλημα προστασίας των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας. Το ερώτημα λοιπόν, με βάση τα… Read More »