Tag Archives: Αντώνης Μανιτάκης

Ο υπερκομματικός ρόλος του ΠτΔ και η αλλαγή του τρόπου εκλογής του από τη Βουλή με απλή πλειοψηφία

Αντώνης Μανιτάκης, Ομ. Καθηγητής ΑΠΘ

Στο άρθρο, που γράφτηκε το 2006, επικρίνεται η πρόταση αναθεώρησης της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας με απλή πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, προκειμένου να αποφεύγεται η αναγκαστική προσφυγή στις κάλπες στην περίπτωση μη επίτευξης πλειοψηφίας των 2/3. Η ενδεχόμενη αποδοχή της πρότασης θα οδηγήσει σε ταύτιση της προεδρικής πλειοψηφίας με την κοινοβουλευτική και… Read More »

Η θρησκευτική ουδετερότητα του κράτους σε μια πλουραλιστική (και πολυπολιτισμική) κοινωνία

Αντώνης Μανιτάκης, Ομ. Καθηγητής Νομικής Σχολής ΑΠΘ

Στο κείμενο αυτό, με αφετηρία και κύριο άξονα τις σχέσεις  της ελληνο-ορθόδοξης Εκκλησίας με το Κράτος και το ‘Εθνος, εξετάζεται παρεμπιπτόντως και η σχέση της «πνευματικής – κανονικής» δικαιοταξίας με την «κοσμική| ή κρατική. Υποστηρίζεται τέλος ότι η ελληνο-ορθόδοξη θρησκευτική παράδοση και λατρεία  οφείλει, ως βασική συνιστώσα της ελληνικής πολιτισμικής ταυτότητας, να συνυπάρχει και να… Read More »

Η συναινετική καταδολίευση της αναθεωρητικής διαδικασίας και η αντιμετώπιση του Συντάγματος σαν έναν κοινό νόμο

Αντώνης Μανιτάκης, Ομ. Καθηγητής ΑΠΘ

Ξαναδιαβάζοντας το άρθρο αυτό (ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – 29/05/2006) κατέληξα στο συμπέρασμα ότι στο τόπο μας φαίνεται ότι όλα αλλάζουν ή μιλάμε για  αλλαγή των πάντων και όμως κατά βάθος όλα τα ίδια μένουν. Δώδεκα χρόνια μετά ,από τότε που γράφτηκε, και δεν έχει χάσει νομίζω πολλά από την επικαιρότητά του σήμερα.     Ας μιλήσουμε και… Read More »

Η μίνι αναθεώρηση του 2008 και τα διδάγματά της

Αντώνης Μανιτάκης, Ομότιμος Καθηγητής ΑΠΘ

«Ματαιοπονούν ή παραπλανούν την κοινή γνώμη όσοι πολιτικοί ισχυρίζονται ότι θα διορθωθούν τα κακώς κείμενα του πολιτικού μας συστήματος ή οι δυσπραγίες της διοίκησης και της δικαιοσύνης με μια νέα συνταγματική αναθεώρηση. Δεν φταίει το Σύνταγμα –γι΄αυτό και δεν  διορθώνονται με το Σύνταγμα- αλλά ούτε και το Πολίτευμα  για ‘τα σκάνδαλα’ και τη ‘διαφθορά’, για… Read More »

Οι εξουσίες της Αναθεωρητικής Βουλής

Αντώνης Μανιτάκης, Ομότιμος Καθηγητής Α.Π.Θ.

(Η σημασία της παρεμβολής των εκλογών, η αδυναμία δικαστικού ελέγχου της Αναθεώρησης, το αίτημα της συνταγματικής συναίνεσης και οι σχέσεις μειοψηφίας-μειοψηφίας) Θα ήθελα να παρέμβω στο διάλογο, που άνοιξε, προσθέτοντας ή συμπληρώνοντας ερμηνευτικά επιχειρήματα σε όσα έχουν διατυπωθεί ήδη από συναδέλφους. Θα υπερασπιστώ την άποψη, ότι η Αναθεωρητική Βουλή, αυτή που θα προέλθει από εκλογές,… Read More »

Ο Αντώνης Μανιτάκης επίτιμος Πρόεδρος του Ομίλου “Αριστόβουλος Μάνεσης”

Προς τον Ομότιμο Καθηγητή Αντώνη Μανιτάκη Αθήνα, 3/6/2018 Αγαπητέ Αντώνη Έχω την χαρά και την τιμή να σου ανακοινώσω επίσημα, με την ιδιότητα του νέου προέδρου του Ομίλου «Αριστόβουλος Μάνεσης», ότι η Γενική Συνέλευση του Ομίλου αποφάσισε ομόφωνα, στην τελευταία συνεδρίασή της (27.2.2018), να σου απονείμει τον τίτλο του Επίτιμου Πρόεδρου του, αναγνωρίζοντας και τιμώντας… Read More »

H εντυπωσιακή, παρά την κρίση, ανθεκτικότητα του Συντάγματος. Η διαδραστική σχέση Συντάγματος και κρίσης

Αντώνης Μανιτάκης, Ομ. Καθηγητής Νομικής Σχολής ΑΠΘ

Στη μελέτη αυτή επισημαίνονται τα στοιχεία εκείνα, τόσα τα τυπικά όσο και τα ουσιαστικά, που επέτρεψαν στην ελληνική συνταγματική νομιμότητα, να αντέξει στους κραδασμούς, στις πιέσεις και στις εντάσεις της πρωτοφανούς και ατέλειωτης οικονομικής και κοινωνικής κρίσης στην Ελλάδα. Και αυτό παρά την ηθικοπολιτική κατάρρευση του υπάρχοντος  πολιτικού και κομματικού συστήματος. Το κύρος και η… Read More »

Δημόσια Διοίκηση και Διοικητική Μεταρρύθμιση, εγκλωβισμένες στον ιστό της πολυνομίας και της τυπολατρίας: προτάσεις για την απαγκίστρωσή τους

Αντώνης Μανιτάκης, Ομότιμος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Α.Π.Θ., Πρώην Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης

Στην παρούσα μελέτη του, η οποία παρουσιάστηκε σε μια πρώτη μορφή σε ημερίδα της Εθνικής Σχολής Δικαστών, στις 3 Απριλίου 2015, ο συγγραφέας επιχειρεί, με βάση την σύντομη εμπειρία του ως Υπουργός διοικητικής μεταρρύθμισης, να σκιαγραφήσει τις προαπαιτούμενες ενέργειες που απαιτείται να γίνουν για να απαγκιστρωθεί η δημόσια διοίκηση από τον ιστό της πολυνομίας, της… Read More »

Κριτήρια τεχνοκρατικής αξιολόγησης της νομοθεσίας για τη Διοικητική Μεταρρύθμιση (Από την φάση του σχεδιασμού στη φάση της δοκιμασίας και της υλοποίησης)

Αντώνης Μανιτάκης, πρώην Υπουργός, με τη συνεργασία του Δρ. Γιάννη Μπαλαμπανίδη

Προεισαγωγικά: επιτακτική ανάγκη αξιοποίησης των όσων προηγήθηκαν καθώς και της ευρωπαϊκής και ελληνικής διοικητικής τεχνογνωσίας Στην σύντομη εισήγησή μου θα περιοριστώ, όπως το επιβάλλει άλλωστε και η συζήτηση γύρω από μία στρογγυλή τράπεζα, σε μερικές βιαστικά διατυπωμένες επισημάνσεις, με αφορμή το πρόσφατο νομοσχέδιο του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Θα το κάνω υπό την οπτική γωνία και… Read More »

Οι θεσμικές παρενέργειες της υπόθεσης «Βασικός Μέτοχος»: Η εκνόμευση του συντάγματος και η παραγνώριση των άδηλων τροποποιήσεων του συντάγματος μέσω των ευρωπαϊκών συνθηκών

Αντώνης Μανιτάκης, Ομότιμος Καθηγητής Νομικής Σχολής ΑΠΘ

Εισαγωγή, οριοθέτηση του θέματος και αντικείμενο της εισήγησης[1] Στην εισήγησή μου θα ασχοληθώ, κυρίως, με την υπόθεση του ‘βασικού μετόχου”, όπως συνοπτικά επικράτησε να λέγεται. Θεωρώ την υπόθεση σημαντική, αντιπροσωπευτική περίπτωση «hard case». H μελέτη της φωτίζει και παράλληλα αποκαλύπτει, πολλές και κρίσιμες πτυχές του πολιτειακού μας βίου και όχι μόνον της νομολογίας μας, όπως… Read More »

Γιατί δεν ολοκληρώνεται η διοικητική μεταρρύθμιση στην Ελλάδα: Δομικά ελλείμματα, προαπαιτούμενα και προκλήσεις

Αντώνης Μανιτάκης, Ομότιμος Καθηγητής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Πρώην Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης (2012-2013), με τη συνεργασία του Γιάννη Μπαλαμπανίδη, Δρ. Πολιτικών Επιστημών

Περίληψη: Η μεταρρύθμιση του κράτους και της διοίκηση είναι ένας στόχος, που δεκαετίες τώρα εξαγγέλλεται πανηγυρικά από τις εκάστοτε κυβερνήσεις και μηδέποτε ολοκληρώνεται και πάντως δεν πραγματοποιείται. Η διοίκηση παραμένει πάντα ένας μηχανισμός αργοκίνητος, παραλυμένος, γραφειοκρατικός, ανίκανος να επεξεργαστεί δημόσιες πολιτικές, και να εκπληρώσει αποτελεσματικά και με ευελιξία τις δημόσιες αποστολές της και κυρίως να… Read More »

Η συνταγματική προστασία των πολιτιστικών αγαθών και η ελευθερία της λατρείας με αφορμή τις χρήσεις της Ροτόντας

Σύντομο ιστορικό και εξήγηση του νομικού καθεστώτος που  διέπει το μνημείο  [ Πρόκειται για μελέτη του συγγραφέα που πρωτο-δημοσιεύτηκε μετά τα γεγονότα της Ροτόντα, πριν από είκοσι χρόνια («Νόμος και Φύση». 1995) και  είχαν οδηγήσει  στον βανδαλισμό της καταστροφής του πιάνου, με το οποίο θα δινόταν ένα  ρεσιτάλ. Το ζήτημα της πολιτιστικής χρήσης του χώρου… Read More »

Η λαϊκή κυριαρχία ως λαϊκή εντολή και η διδασκαλία του Μάνεση

Αντώνης Μανιτάκης, Ομότιμος Καθηγητής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Αντικείμενο της παρούσας γραπτής εισήγησης, που ένα μέρος της παρουσιάστηκε προφορικά στην ημερίδα που διοργανώθηκε από το Ίδρυμα της Βουλής, στις 3 Ιουνίου, είναι να διερευνήσει, με βάση τη διδασκαλία του Μάνεση, αν η αποκαλούμενη «λαϊκή εντολή», έτσι όπως εννοείται από όσους την επικαλούνται, βρίσκει συνταγματικό έρεισμα στις θεμελιώδεις συνταγματικές αρχές του πολιτεύματος, στην αρχή της λαϊκής κυριαρχίας και στην αντιπροσωπευτική αρχή. Η θέση του συγγραφέα είναι ότι το δόγμα της λαϊκής εντολής χωρίς να αντιστρατεύεται το Σύνταγμα δεν εναρμονίζεται με το κλασικό νόημα της πολιτικής αντιπροσώπευσης του λαού. Συνιστά απλώς μια πολιτική παραφθορά του.
Το επιχείρημα που αναπτύσσεται είναι ότι η μεν αρχή της λαϊκής κυριαρχίας κατοχυρώνεται συνταγματικά, εφόσον και καθόσον όλες οι κρατικές εξουσίες ασκούνται «καθ΄όν τρόπον ορίζει το Σύνταγμα» και «υπάρχουν υπέρ του λαού και του έθνους», η δε αντιπροσωπευτική αρχή ορίζει ότι οι «βουλευτές αντιπροσωπεύουν το έθνος». Από τις αρχές αυτές συνάγεται ότι οι βουλευτές επιλέγονται από ένα κόμμα και εκλέγονται από τον λαό, για να αντιπροσωπεύσουν -και όχι να εκπροσωπήσουν- το σύνολο του λαού και τα μακροπρόθεσμα συμφέροντά του και όχι μόνον μιας μερίδας του ή μόνον τους ψηφοφόρους τους. Αν ως λαϊκή εντολή εννοείται ένα είδος επιτακτικής, κομματικής, εντολής των ψηφοφόρων του κυβερνώντος κόμματος προς τους βουλευτές του, τότε η δέσμευση αυτή πρέπει να αντιμετωπιστεί ως δέσμευση ηθικο-πολιτικής υφής -μεγάλης σημασίας, είναι αλήθεια, για την αξιοπιστία του πολιτικού συστήματος. Αφορά όμως την πολιτική σχέση των ψηφοφόρων του κόμματος προς τους βουλευτές τους και δεν απορρέει ούτε βρίσκει κανονιστικό έρεισμα στην αντιπροσωπευτική αρχή ή στη λαϊκή κυριαρχία, ούτε, βέβαια, χαρακτηρίζει την αντιπροσωπευτική δημοκρατία, που δεν είναι δημοκρατία της επιτακτικής εντολής

Το δημοκρατικό πολίτευμα

Αντώνης Μανιτάκης, Ομότιμος καθηγητής Νομικής Α.Π.Θ.

Στο μικρό αυτό απόσπασμα από το δεύτερο κεφάλαιο του τόμου ΙΙ του "Συνταγματικού Δικαίου", που ετοιμάζεται από καιρό, αναλύονται τα βασικά, συστατικά, γνωρίσματα της αρχαίας δημοκρατίας σε αντιπαραβολή με τη σύγχρονη δημοκρατία. Η ανάλυση της τελευταίας έπεται στο βιβλίο. Τονίζονται κυρίως τα διαχρονικά της γνωρίσματα, εκείνα που κληροδοτήθηκαν στην σύγχρονη και επιβιώνουν ως αξίες πολιτικές,… Read More »

Τα παραλειπόμενα της Αναθεώρησης και η καταστρατήγηση της συναινετικής διαδικασίας με την σύμπραξη και της Αριστεράς

Αντώνης Μανιτάκης, Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

(Με αφορμή την πρόταση της ΝΔ για αναθεώρηση του Συντάγματος, στηλιτεύεται η καταστρατήγηση της συνταγματικής διαδικασίας της αναθεώρησης με την πολιτική εκμετάλλευση των διαφορετικών πλειοψηφιών στην πρώτη Βουλή που αποφασίζει την αναγκαιότητα της Αναθεώρησης και της Αναθεωρητικής Βουλής που αποφασίζει, αυτή, το περιεχόμενο των αναθεωρητέων διατάξεων. Στην καταστρατήγηση της διαδικασίας έχει συμπράξει άθελά της και… Read More »